Matusiak-Frącczak Magdalena, Odmowa zwolnienia od kosztów sądowych na podstawie hipotetycznych założeń o majątku strony a prawo do sądu. Glosa do wyroku ETPC z dnia 20 stycznia 2009 r., 32971/03

Sprawa Palewski v. Polska dotyczy niezwykle ważnego zagadnienia z punktu widzenia praktyka, to jest instytucji zwolnienia od kosztów sądowych. Wszczęcie postępowania sądowego jest przeważnie odpłatne, zaś zwolnienie od kosztów jest sposobem zapewnienia możliwości skorzystania z prawa do sądu osobom ubogim. W komentowanym orzeczeniu Europejski Trybunał Praw Człowieka wskazuje, w jakich przypadkach odmowa zwolnienia od kosztów następuje z naruszeniem art. 6 § 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, gdyż stanowi nieuzasadnione i nieproporcjonalne ograniczenie jednostce prawa do sądu.

Analiza orzecznictwa Trybunału oraz polskich sądów pokazuje natomiast, że mamy w Polsce do czynienia z pewnym problemem systemowym. Pomimo bowiem jednolitej linii orzeczniczej ETPC polskie sądy nadal stosują krytykowaną przez Trybunał wykładnię.

Skarżący Mirosław Palewski był przedsiębiorcą. W miejscu wykonywania przez niego działalności gospodarczej wybuchł pożar, co skutkowało znacznymi stratami...