Podkowik Jan, Glosa do wyroku TK z dnia 15 grudnia 2009 r., P 105/08

1. Glosowane orzeczenie dotyczy niezwykle istotnej dla obrotu gospodarczego kwestii, jaką jest problematyka umów budowlanych, a zwłaszcza charakter prawny umów zawieranych przez generalnego wykonawcę z podwykonawcą oraz przez podwykonawcę z dalszym podwykonawcą (tzw. umowy podwykonawcze). Praktyczny wymiar rozstrzygnięcia jest nie do przecenienia, jednakże zasługuje ono na uwagę nie tylko z tego powodu. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego dotyka bowiem jednej z fundamentalnych dla nauki prawa cywilnego materii, jaką jest dopuszczalność zastrzeżenia przez ustawodawcę formy szczególnej czynności prawnych.

Komentowany wyrok stwarza przeto doskonałą okazję do podjęcia próby refleksji nad zagadnieniem formy czynności prawnych w ogóle oraz poszukania normatywnego uzasadnienia - zwłaszcza w normach rangi konstytucyjnej - dopuszczalnych limitacji wolności kontraktowania związanych obowiązkiem zachowania formy szczególnej ad solemnitatem. Na tym zatem problemie skoncentruję się w niniejszej glosie.