Justyński Tomasz, Glosa do wyroku SN z dnia 27 stycznia 1999 r., II CKN 151/98

I. W glosowanym orzeczeniu Sąd Najwyższy po raz kolejny zajął się kwestią o pierwszorzędnym w prawie cywilnym znaczeniu, a mianowicie problemem stosowania konstrukcji nadużycia prawa (art. 5 kc). Znaczenie tej konstrukcji, której podstawową funkcją jest dochodzenie do rezultatów prawa słusznego i sprawiedliwego, trudno dziś, wobec zachodzących przemian ustrojowych, gospodarczych oraz w szczególności społecznych przecenić. Należy też zaznaczyć, że co do sposobu rozumienia nadspodziewanie wielu kwestii związanych z art. 5 kc ciągle jeszcze nie osiągnięto zgodności. Warto wobec tego nieco uwagi poświęcić również kwestii poruszonej przez Sąd Najwyższy, mimo iż stanowisko wyrażone w tezie orzeczenia może być uznane za dość oczywiste. Dość oczywiste musi być bowiem przekonanie o tym, że art. 5 kc nie może stanowić skutecznej podstawy trwałego pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności. Stanowisko to jest, jak się wydaje, aprobowane również w literaturze.

Stan faktyczny sprawy, na tle...