Lichorowicz Aleksander, Glosa do wyroku SN z dnia 19 grudnia 1996 r., I CRN 131/95

Instytucja komasacji gruntów (bez względu na to, czy mamy do czynienia ze scaleniem, czy wymianą) jest oparta na dwóch podstawowych założeniach. Jest pewnym paradoksem, gdyż mimo że jedno wynika z drugiego, pozostają one ze sobą w pewnej sprzeczności. Jak zobaczymy niżej, sprzeczności tej nie potrafił uniknąć Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do glosowanego orzeczenia.

Mając na uwadze nie uregulowaną sytuację własnościową znacznej części gospodarstw chłopskich, a z drugiej strony konieczność możliwie szybkiego, nie zakłócającego cyklu produkcyjnego w rolnictwie, przeprowadzenia komasacji, pierwsze ze wspomnianych wyżej założeń bierze za podstawę prac komasacyjnych aktualny stan samoistnego posiadania gruntów na obszarze danej wsi, odcina się od stanu własności tych gruntów czyniąc uczestnikami postępowania komasacyjnego samoistnych posiadaczy gruntów na obszarze objętym komasacją.

Zdając sobie sprawę, iż stan posiadania gruntów dość często nie jest adekwatny do ich stanu własności, chcąc...