Bem Kazimierz, Glosa do wyroku NSA z dnia 7 lutego 2000 r., V SA 1486/99

1. Zarówno pod reżimem prawnym starej ustawy z dnia 25 czerwca 1997 r. o cudzoziemcach (Dz. U. Nr 114, poz. 30), jak i obecnie obowiązującej ustawy z dnia 16 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP (Dz. U. Nr 128, poz. 1176) istnieje odrębna instytucja azylu uregulowana w art. 4 i art. 90-96 tejże ustawy, a wynikająca z treści art. 56 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.

2. Inaczej niż w poprzednich regulacjach decyzję o udzieleniu bądź nieudzieleniu azylu podejmują wspólnie Prezes Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców (dalej: Prezes Urzędu) oraz minister właściwy do spraw zagranicznych.

3. Podobnie jak w poprzednich regulacjach ustawowych decyzja taka jest decyzją w ramach uznania administracyjnego i w związku z tym podlega tylko ograniczonej kontroli administracyjno-sądowej.

4. Organy odpowiedzialne za udzielenie bądź nieudzielenie azylu winny brać pod uwagę przy wydawaniu swojej decyzji nie tylko deklaracje państw pochodzenia wnioskodawcy czy istniejące na papierze przepisy konstytucyjne, ale także realny stan przestrzegania praw człowieka w kraju pochodzenia.

5. Negatywna decyzja w sprawie o udzielenie azylu nie przesądza w żadnym przypadku o niepowodzeniu starań o status uchodźcy czy status tolerowany.