Adamiak Barbara, Glosa do uchwały SN z dnia 28 maja 1992 r., III AZP 4/92

I. Koncepcja nieważności decyzji opiera się na założeniu, iż decyzje nieważne nie wywołują skutku prawnego od momentu wydania . To teoretyczne założenie poddawane jest krytycznej ocenie w płaszczyźnie stosunku prawa do rzeczywistości . W tym zakresie dostrzegalne są dwa przeciwstawne nurty: „wartościująco-normatywny oraz empiryczny, socjologiczny(...)". Koncepcja nieważności zachodzącej w przypadkach, gdy czynność nie wywołuje zamierzonych skutków prawnych, opiera się na założeniach pierwszego z powyższych kierunków. Doktryny „wartościująco-normatywne" nie interesują się skutkami faktycznymi ludzkich poczynań, lecz zmierzają do oceny zachowania w sferze prawnej (...). Koncepcja nieważności okazuje się nieprzydatna na gruncie tych wszystkich poglądów, które utożsamiają stosunki prawne bezpośrednio ze stosunkami życiowymi i społecznymi ujmowanymi jako tzw. „żywe prawo" .

Ścisłe rozgraniczenie tych dwóch płaszczyzn jest niemożliwe. Oczywiście, możliwe jest przyjęcie takich rozwiązań...