Pratkowiecki Paweł, Glosa do uchwały SN z dnia 24 stycznia 2001 r., I KZP 47/00

Stanowisko Sądu Najwyższego, rozstrzygające przedstawione przez Sąd Okręgowy w Poznaniu zagadnienie prawne, zasługuje na aprobatę. Słusznie uznał Sąd Najwyższy, że prawo do odmowy składania zeznań, uregulowane w art. 182 § 1 kpk ma charakter trwały, nie zna ram czasowych i obowiązuje zawsze, gdy między oskarżonym a świadkiem istnieje szczególna więź, o której mowa w art. 115 § 11 kk. Przywilej ten stworzono bowiem po to, aby uwolnić świadka od swoistego konfliktu sumienia wówczas, gdy z rozmaitych powodów nie chce on składać zeznań w sprawie osoby dla niego najbliższej. Sytuacja taka pojawić się może w różnych fazach procesu i w różnym czasie. Trzeba wówczas uszanować wolę świadka i pozwolić mu nie zeznawać w sprawie.

Dlatego też pierwszego zdania art. 186 § 1 kpk nie można odczytywać w ten sposób, że osoba najbliższa dla oskarżonego może skorzystać z prawa do odmowy składania zeznań tylko do czasu rozpoczęcia pierwszego zeznania na rozprawie przed sądem pierwszej instancji. Nie pozwala...