Kotuk Tadeusz, Glosa do uchwały SN z dnia 13 października 2005 r., III CZP 56/05

Na tle wykładni sądowej art. 493 § 3 kpc zarysowała się w judykaturze rozbieżność poglądów. W wyroku z dnia 7 maja 2004 r. I CK 666/2003 (OSNC 2005/5 poz. 86) Sąd Najwyższy stwierdził, że oparcie zarzutu potrącenia na dowodach innych niż wskazane w art. 485 kpc nie jest skuteczne także wtedy, gdy oświadczenie o potrąceniu złożone zostało przed doręczeniem odpisu nakazu zapłaty. Przeciwne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w punkcie 1. glosowanej uchwały (dalej powoływanej jako uchwała). W pierwszym z wymienionych orzeczeń Sąd Najwyższy uznał, że bez znaczenia dla oceny charakteru prawnego zarzutu potrącenia jest to, czy oświadczenie woli o potrąceniu zostało złożone przed postępowaniem sądowym, czy w jego trakcie. Podstawą zarzutu jest bowiem zawsze twierdzenie pozwanego, że wierzytelność uległa umorzeniu wskutek potrącenia (w sferze prawa materialnego) dokonanego najpóźniej w chwili zgłoszenia zarzutu. Zarzut potrącenia jest środkiem obrony pozwanego, a nie sposobem dochodzenia...