Radzikowski Krzysztof, Czy warunkiem odliczenia podatku naliczonego VAT jest uiszczenie podatku należnego na wcześniejszym etapie obrotu? Glosa do wyroku WSA z dnia 16 stycznia 2008 r., I SA/Ol 626/07

Jest to jeden z pierwszych (jeżeli nie pierwszy wydany odnośnie do stanu faktycznego zaistniałego po akcesji do Unii Europejskiej) wyroków polskiego sądownictwa administracyjnego interpretujący zakaz odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 lub art. 83 kodeksu cywilnego , w kontekście wypracowanej w prawie wspólnotowym koncepcji nadużycia prawa. Do tej pory organy podatkowe stwierdzały zaistnienie warunków spełniających hipotezy powyższych przepisów i negowały prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego, nie badając, czy podatnik działał w dobrej czy złej wierze (tzn. czy uczestniczył świadomie w mechanizmie wyłudzania podatku VAT). W orzecznictwie administracyjnym pojawiały się nawet tezy, że każdorazowo warunkiem zwrotu podatku naliczonego jest uprzedni wpływ tego podatku do budżetu państwa, a jakiekolwiek działanie prowadzące do uzyskania z budżetu państwa środków finansowych przy wykorzystaniu uregulowań ustawowych dotyczących podatku VAT w sytuacji braku uprzedniego wpływu tych środków z tytułu tego podatku jest niewątpliwie działaniem sprzecznym z przepisami ustawy podatkowej i jako takie prawnie nieskutecznym, a czynności prawne składające się na to działanie dotknięte są wadą nieważności stosownie do przepisu art. 58 k.c.