Szlęzak Andrzej S., Cywilne prawo - zobowiązania - zastrzeżenie kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy. Glosa do wyroków SN: z dnia 20 października 2006 r., IV CSK 154/06 oraz z dnia 7 lutego 2007 r., III CSK 288/06

1. W gospodarce regulowanej instrumentami umownymi kara umowna jest narzędziem atrakcyjnym. Pozwala bowiem sankcjonować niewykonanie zobowiązań bez uciążliwej procedury dowodowej, zwłaszcza dotyczącej wykazania szkody i jej wysokości. Kilka lat temu długotrwały spór o to, czy przesłanką domagania się zapłaty kary umownej jest istnienie szkody, przeciął SN uchwałą, której nadał moc zasady prawnej . Uchwała ta spotkała się z dość przychylnym przyjęciem w doktrynie , choć jest moim zdaniem kwestią nadal dyskusyjną, czy instrumenty należące do obszaru odpowiedzialności odszkodowawczej mogą być stosowane tam, gdzie nie ma szkody, tj. gdzie niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nie naraziło wierzyciela na uszczerbek majątkowy wymagający wyrównania . Wszak jedną z istotniejszych ról prawa cywilnego jest sprawna i sprawiedliwa (według jakiejś formuły sprawiedliwości uzewnętrznionej w normach prawnych) regulacja obrotu i wymiany dóbr. Gdy zaś nie doszło do naruszenia interesów...