Kuźniacki Błażej, Antyabuzywna wykładnia koncepcji rzeczywistego beneficjenta (beneficial owner) z pominięciem Konwencji wiedeńskiej na gruncie polsko-szwedzkiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Glosa do wyroku NSA z 26.07.2022 r., II FSK 1230/21

„Forsowana przez autora skargi kasacyjnej koncepcja o wąskim (formalnym) rozumieniu beneficial owner, sprowadzającego się do tego, że podmiot, na rzecz którego wypłacane są odsetki, aby nie być uznanym za beneficial owner musi mieć prawny obowiązek przekazania ich kolejnemu podmiotowi nie znajduje uzasadnienia zarówno w komentarzu do MK OECD, jak i w orzecznictwie sądów krajowych oraz TSUE. Poza tym faktyczny przepływ finansowy zawsze odbywa się na jakiejś podstawie prawnej, co wynika z zasady kauzalności czynności prawnych. W przypadku rozpoznawanej sprawy tą kauzą była realizacja zysków przez fundusze i inwestorów, którzy zainwestowali środki w pożyczki, a nie były nimi spółki szwedzkie. Wskazane w decyzji organu pierwszej instancji okoliczności w sposób jasny wskazują na to, że spółki szwedzkie nie mogły być uznane za beneficial owner w rozumieniu Konwencji polsko-szwedzkiej. (...) Podmioty szwedzkie, by zostać uznanym za beneficial owner powinny posiadać odpowiednie uzasadnienie gospodarcze swojego bytu prawnego. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, w celu ustalenia, że podmiot posiada status beneficial owner konieczne jest ustalenie jego faktycznego funkcjonowania w obrocie gospodarczym oraz rzeczywistego dysponowania osiągniętym dochodem uzyskanym z pożyczki, której rzeczywiście udzielił. Weryfikując status danego podmiotu można wziąć pod uwagę przykładowo następujące czynniki: czy posiada własny majątek; czy posiada biuro w sensie materialnym; czy zatrudnia personel; czy opłaca rachunki związane z bieżącą działalnością (w tym np. za wynajem, za media: prąd, telefony itp.); czy zatrudnia (posiada) osoby zarządzające z wystarczającym doświadczeniem i wiedzą w zakresie transakcji finansowych; czy pożyczki otrzymane nie są powiązane z udzielonymi; czy posiada swój kapitał, który służy finansowaniu działalności; czy podejmuje samodzielnie i na własny rachunek czynności w obrocie gospodarczym; czy pomiędzy podmiotem a jego właścicielem/właścicielami nie zachodzą powiązania kapitałowe i osobowe, tego rodzaju, że podmiot taki można uznać za jedynie administratora dochodu”. (teza rozstrzygnięcia)