Popardowski Paweł, Zakaz dokonywania czynności "z samym sobą" (art. 108 k.c.) przy reprezentacji osób prawnych (ze szczególnym uwzględnieniem spółek kapitałowych) – przegląd orzecznictwa

Niniejszy przegląd orzecznictwa został poświęcony problemowi dopuszczalności stosowania zakazu dokonywania czynności „z samym sobą” z art. 108 Kodeksu cywilnego do działania piastunów w organach reprezentacji osób prawnych, w tym przede wszystkim spółek kapitałowych. Przedmiotowa kwestia problemowa ma istotne przełożenie na praktykę funkcjonowania osób prawnych we współczesnych realiach gospodarczych. Do rzadkości nie należą bowiem sytuacje, gdy przy nawiązywaniu zróżnicowanych stosunków umownych z ich udziałem ta sama osoba działa jako przedstawiciel (reprezentant) obu stron umowy. Wymowne jest przy tym, że mimo występowania w takich przypadkach zagrożeń dla interesów podmiotów reprezentowanych w doktrynie i orzecznictwie niejednolicie określa się zakres koniecznej ochrony oraz wskazuje na różne rozwiązania służące ograniczaniu ryzyk wynikających z preferowania przez piastuna interesu tylko jednej z reprezentowanych stron umowy (m.in. za dyskusyjne uznaje się stosowanie art. 108 k.c. do działań członków zarządu spółek kapitałowych). W związku z tym właściwe wydaje się bliższe przedstawienie podejścia interpretacyjnego przyjmowanego przez Sąd Najwyższy w tej materii problemowej w ramach przeglądu orzecznictwa publikowanego na łamach kwartalnika „Glosa”.