Jaroszyński Maurycy, Zagadnienie samorządu, cz. I: Założenia samorządu

LONDYN GRUDZIEŃ 1942

Coraz powszechniejszą staje się opinia, że w przyszłej Polsce administracja publiczna winna być oparta na samorządzie w znacznie szerszym i wyższym stopniu, aniżeli było to dotychczas.

Pozwolę sobie jednak zaryzykować twierdzenie, że rzeczona opinia odpowiada raczej tylko pewnemu nastrojowi, aniżeli przemyślanym i ugruntowanym poglądom. Zjawisko zresztą zupełnie naturalne. Z jednej strony bowiem w ciężkich dla narodu chwilach myśl ludzka zwraca się chętnie do praźródeł władzy, które tkwią w samym społeczeństwie. A samorząd jest bardziej bezpośrednim wyobrazicielem społeczeństwa, niż inne, bardziej zróżnicowane człony aparatury państwowej. Z drugiej strony emocjonalny zwrot ku samorządowi tłumaczy się niechęcią i krytyczną oceną aparatu administracji rządowej, któremu się przypisuje niemały udział w spowodowaniu nieszczęść, jakie nas spotkały.

Uczuciowe nastawienia, zwłaszcza jeśli są powszechne, są również rzeczywistością, z którą się trzeba liczyć. Są one ponadto...