Olejniczak-Szałowska Ewa, Wynik referendum lokalnego i jego skutki

Problem warunków ważności referendum lokalnego i jego skutków od dawna jest przedmiotem dyskusji, której rezultatem są zmiany legislacyjne. W następstwie nowelizacji ustawy referendalnej z 2005 roku powiązano przesłanki ważności referendum w sprawie odwołania organu jednostki samorządu terytorialnego pochodzącego z wyborów bezpośrednich z frekwencją wyborczą notowaną przy wyborze tego organu. Rozwiązanie to należy uznać za racjonalne.

Analiza skutków rozstrzygnięcia referendalnego jest prowadzona w niniejszym artykule dwutorowo: odrębnie w odniesieniu do referendum w sprawie odwołania organu i odrębnie dla referendum w pozostałych sprawach. Istotne kontrowersje wywołuje m.in. regulacja wprowadzająca swoistą sankcję dla rady gminy, która podjęła nieudaną próbę odwołania wójta z przyczyny innej niż nieudzielenie absolutorium. Wówczas rada kończy działalność z mocy prawa. Takie rozwiązanie prowadzi do nieusprawiedliwionego osłabienia pozycji organu stanowiącego i kontrolnego wobec wójta.