Dojwa Katarzyna, Placety Jacek, Wybrane aspekty statusu i roli sołtysa w świetle badań własnych

Współcześnie sołectwo to jednostka pomocnicza gminy. Wybierany w powszechnym zebraniu mieszkańców wsi sołtys piastuje funkcję jej reprezentanta i naturalnego przywódcy. Liczba badań z udziałem sołtysów zdaje się być odwrotnie proporcjonalna do ich znaczenia we wspólnocie i dla wspólnoty. Niniejszy artykuł opiera się na badaniach pilotażowych. Według nich obraz sołtysów konstruuje ich wysoki status w społeczności, reprodukowany przez ich sytuację materialną i wykonywany zawód, nie zaś ich wykształcenie. Piastowanie funkcji wiązałoby się często z aktywnością samorządową oraz społeczną, rzadziej - partyjną jednostek. Główną determinantą objęcia funkcji byłby konkretny cel, ważny z perspektywy mieszkańców. Największym utrudnieniem pracy sołtysa były środki finansowe, dopiero potem - brak reprezentanta wsi w radzie gminy oraz marazm wspólnoty wiejskiej. Podjęte przez Autorów rozważania to zarówno asumpt do kolejnych badań i studiów, jak i przyczynek do podjęcia problematyki samorządności u korzeni jej powstawania i konstruowania.