Błażej Mirosław, Wpływ sytuacji demograficznej na planowanie wieloletnie w jednostkach samorządu terytorialnego

Celem artykułu jest uporządkowanie i usystematyzowanie podejścia oraz metod prognoz podstawowych kategorii finansów jednostek samorządu terytorialnego wykorzystywanych w przygotowywaniu wieloletnich planów finansowych, wskazanie zakresu, w jakim jest możliwe wykorzystanie prognoz demograficznych Głównego Urzędu Statystycznego, i sposobu, w jaki mogą one rozwiązać niektóre z problemów pojawiających się przy przygotowywaniu prognoz, szczególnie w dłuższym horyzoncie czasowym.

Przedstawiono założenia i wyniki prac Głównego Urzędu Statystycznego w zakresie prognozy ludności na lata 2014–2050 oraz prognozy dla powiatów i miast na prawach powiatów oraz podregionów w tym horyzoncie czasowym, zwłaszcza zagadnienia mające istotne znaczenie dla finansów jednostek samorządu terytorialnego.

Przedyskutowano wybrane aspekty metod prognostycznych mających zastosowanie przy przygotowywaniu przez jednostki samorządu terytorialnego wieloletnich prognoz finansowych. Zaproponowano podział tych metod na te, dla których uwzględnienie zagadnień demograficznych jest właściwe i może prowadzić do znacznej poprawy jakości prognoz. Przedstawiono także metodę uwzględnienia wpływu zmian systemowych. Zagadnienie to jest rzadko podnoszone w literaturze dotyczącej opracowywania wieloletnich prognoz finansowych oraz zgodnie z wiedzą autora systematyczne i szczegółowe podejście do tego problemu dla prognozowania dochodów i wydatków dla jednostek samorządu terytorialnego nie było omawiane w polskiej literaturze.

W podsumowaniu ujęto wnioski z przeprowadzonej analizy oraz sformułowano postulaty zarówno co do możliwości rozwoju oprzyrządowania metodologicznego prognoz wieloletnich planów finansowych, zakresu i szczegółowości prognoz demograficznych, jak i rozwiązań prawnych oraz organizacyjnych dotyczących procesu opracowywania wieloletnich planów finansowych.