Borysiak Witold, Przyczynienie się wierzyciela do powstania szkody a kara umowna

Duże kontrowersje w doktrynie wzbudziła możliwość obniżenia kary umownej w wypadkach przyczynienia się wierzyciela do powstania szkody. Kanwą dla dyskusji stał się wyrok Sądu Najwyższego z 8.07.2004 r., z tezą uznającą, że "przepis art. 362 k.c. nie może stanowić samoistnej podstawy zmniejszenia kary umownej. Zmniejszenie takie może nastąpić na podstawie art. 484 § 2 k.c.". Wypowiedziano w tej materii zarówno głosy przeciwko możliwości stosowania art. 362 k.c. do kary umownej, jak i głos za obniżeniem kary umownej na tej podstawie. Przy czym niektórzy zwolennicy pierwszego stanowiska (np. M. Bączyk, P. Drapała) w wypadku przyczynienia się wierzyciela do powstania szkody opowiadają się za możliwością obniżenia kary umownej tylko w ramach zastosowania przesłanki miarkowania kary umownej, jaką jest jej rażące wygórowanie. Przeciwny jakiejkolwiek możliwości stosowania art. 362 k.c. do kary umownej jest P. Granecki, którego zdaniem kara umowna, na skutek uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 6.11.2003 r., utraciła swój odszkodowawczy charakter ("jest inną od odszkodowania sankcją za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania") i w związku z tym nie stosuje się do niej ogólnych przepisów o odpowiedzialności odszkodowawczej.