Bociek Adam, Problematyka zgodności art. 168b k.p.k. z normami wyższego rzędu

Streszczenie

W niniejszym artykule autor podejmuje polemikę z wyrażanymi w piśmiennictwie i orzecznictwie poglądami o niezgodności literalnego brzmienia art. 168b k.p.k. z normami wyższego rzędu, argumentując przy tym, że pochopnie zaaprobowane tezy o takiej niezgodności doprowadziły do istotnego ograniczenia możliwości realizowania przez państwo polskie jednej z najistotniejszych funkcji demokratycznego państwa prawa, tj. funkcji ochronnej państwa wobec obywateli. W artykule przedstawiono orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, które stoi w opozycji do istotnej części argumentacji przedstawianej przez przeciwników stosowania art. 168b k.p.k. w jego literalnym brzmieniu, oraz nakłada na państwa strony Konwencji obowiązki gwarancyjne, dotyczące sfery horyzontalnych relacji między obywatelami. Artykuł kończą postulaty de lege ferenda. Jako główne tezy artykułu można wyróżnić: 1) argumenty odwołujące się do norm wyższego rzędu na poparcie tezy o wertykalnej niezgodności literalnego brzmienia art. 168b k.p.k. są istotnie nadużywane, 2) orzecznictwo ETPCz oraz Trybunału Konstytucyjnego jest w tym kontekście używane w oderwaniu od jego rzeczywistej treści, 3) ostatecznym rezultatem przyjętego w orzecznictwie rozumienia tego przepisu, które neguje jednoznaczny rezultat jego wykładni językowej, jest stan naruszający zarówno normy rangi konstytucyjnej, jak i konwencyjnej.