Heleniak Grzegorz, Problematyka opłat za odholowywanie pojazdów w działalności Rzecznika Praw Obywatelskich

Artykuł porusza temat opłat za odholowywanie pojazdów z punktu widzenia działalności Rzecznika Praw Obywatelskich. Szczegółową analizę wskazanej problematyki poprzedza przedstawienie roli Rzecznika Praw Obywatelskiej w systemie kontroli aktów prawa miejscowego i kontekstu normatywnego opłat za odholowywanie pojazdów. Następnie autor opisuje zasadnicze motywy skargi Rzecznika na uchwałę Rady Miejskiej w Łodzi z 18.11.2015 r. w sprawie ustalenia wysokości opłat za usuwanie i przechowywanie pojazdów usuniętych z dróg na terenie miasta Łodzi w 2016 r., rozstrzygniętej prawomocnie przez NSA wyrokiem z 13.01.2017 r. (I OSK 1916/16). Stanowisko NSA, wyrażone w związku ze skargą Rzecznika, pozwala wyprowadzić pogląd, że prawidłowa realizacja normy upoważniającej, zawartej w art. 130a ust. 6 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, wymaga uprzedniego dokonania analizy cen usług holowania pojazdów w danym powiecie świadczonych przez podmioty komercyjne. Oznacza to zatem konieczność uzasadnienia przyjętych stawek opłat w kontekście ww. ustawowych przesłanek, tak aby legalność sposobu ustalenia stawek mogła podlegać kontroli społecznej. Przy czym kryterium kosztów usuwania pojazdów na obszarze danego powiatu nie może obejmować kosztów obsługi zadania usuwania pojazdów, w tym kosztów administracyjnych związanych z funkcjonowaniem straży miejskiej i zatrudnieniem pracowników samorządowych. Przedmiotowa opłata nie powinna stanowić źródła dochodu samorządu czy sposobu karania kierowców, a tylko uczciwy zwrot kosztów realizacji tego zadania przez samorząd.