Kardas Piotr, Problem reakcji na tzw. czyny przepołowione w świetle ciągłości popełnienia przestępstwa, konstrukcji idealnego zbiegu czynów karalnych oraz zasady ne bis in idem

Streszczenie

Opracowanie poświęcone zostało analizie zakresu zastosowania zasady ne bis in idem w odniesieniu do przypadków, w których przyjęcie konstrukcji czynu ciągłego przewidzianej w art. 12 k.k. powoduje, że stanowiące elementy czynu ciągłego czyny realizujące samoistnie znamiona wykroczenia stają się podstawą odpowiedzialności za przestępstwo. Konstrukcja ciągłości wyrażona w art. 12 k.k. prowadzi w tego typu przypadkach do konsekwencji zasadniczo zbieżnych z istotą i celem kontrawercjonalizacji. Zarazem rodzi poważne problemy w zakresie związania zasadą ne bis in idem wówczas, gdy dochodzi do wcześniejszego ukarania za wykroczenia, stanowiące części składowe czynu ciągłego stanowiącego przestępstwo. W takich wypadkach skazanie za wykroczenia popełnione jednostkowymi czynami powoduje, iż w zależności od sposobu interpretacji negatywnej przesłanki procesowej określonej w art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k., inaczej rozstrzygana jest kwestia możliwości następczego przypisania odpowiedzialności za przestępstwo popełnione w warunkach czynu ciągłego. W opracowaniu przedstawiono zasady funkcjonowania reguł wyłączania wielości ocen w prawie karnym w zakresie związanym ze zjawiskiem kontrawercjonalizacji, a także sposób interpretacji znamion tzw. typów przepołowionych. Odwołując się do poczynionych w tym zakresie ustaleń przedstawiono sposób rozumienia zasady ne bis in idem w kontekście przyjmowanego w orzecznictwie ETPCz modelu interpretacyjnego. W konsekwencji przedstawiono stanowisko, wedle którego wcześniejsze ukaranie za zachowania stanowiące wykroczenia uniemożliwia z uwagi na zasadę ne bis in idem następcze przypisanie sprawcy tych zachowań odpowiedzialności za popełnione w warunkach czynu ciągłego przestępstwo, składające się z zachowań stanowiących jednostkowe wykroczenia. W tej perspektywie poddano krytycznej ocenie proponowane modyfikacje art. 10 k.w.