Nita-Światłowska Barbara, Prawomocność orzeczenia jako element wyznaczający zakres zasady ne bis in idem w art. 54 Konwencji wykonawczej z Schengen

Zgodnie z art. 54 Konwencji wykonawczej z Schengen z 19.06.1990 r. dotyczącej stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach : „Osoba, której proces zakończył się wydaniem prawomocnego wyroku na obszarze jednej Umawiającej się Strony, nie może być ścigana na obszarze innej Umawiającej się Strony za ten sam czyn, pod warunkiem, że została nałożona i wykonana kara lub jest ona w trakcie wykonywania, lub nie może być już wykonana na mocy przepisów prawnych innej Umawiającej się Strony”. Zakres zasady ne bis in idem, określonej w tym przepisie, wyznacza rozumienie trzech elementów: 1) wyrok, 2) prawomocność, 3) czyn. Wszystkie, pozornie proste, powodują daleko idące trudności interpretacyjne. Wątpliwości wiążące się z wykładnią pojęć: „wyrok” oraz „czyn”, którymi posługuje się wskazany przepis konwencji, zostały już częściowo uchylone ze względu na stosunkowo liczne judykaty Trybunału Sprawiedliwości (dalej jako TS) ustalające ich znaczenie. Problemom wiążącym się z interpretacją tych wyrażeń poświęcono sporo uwagi w piśmiennictwie, także na łamach „Europejskiego Przeglądu Sądowego” . Pytanie o rozumienie art. 54 konwencji w kontekście pojęcia „prawomocność”, jako elementu wyznaczającego zakres gwarancji ochronnej wynikającej ze wskazanego przepisu, pozostaje zwykle w cieniu rozważań dotyczących problemów przedstawionych powyżej. Obecnie jednak zyskuje szczególną aktualność wobec zawisłego przed TS pytania prejudycjalnego w sprawie C-398/12, w postępowaniu karnym przeciwko M.