Sługocki Janusz, Podstawy prawne kulturotwórczej roli samorządu terytorialnego. Perspektywa 30 lat doświadczeń

Terytorialny podział kraju należy do struktur długiego trwania i dopiero doświadczenia kilkudziesięciu lat funkcjonowania samorządu terytorialnego pozwalają dostrzec zjawiska i procesy towarzyszące kształtowaniu się tego podziału. Istotnym warunkiem wyodrębniania jednostek samorządu terytorialnego powinny być między innymi więzi społeczne i kulturowe, które kształtują się nie tylko w oparciu o tradycje historyczne, ale również w powiązaniu z rozwojem współczesnej kultury. Zadania w sferze kultury jako zadania własne przewidują wszystkie ustrojowe ustawy samorządowe. Do najistotniejszych zadań samorządu terytorialnego należy ochrona regionalnego i lokalnego dziedzictwa kulturowego. Doświadczenia 30 lat funkcjonowania samorządu terytorialnego w tym zakresie należy ocenić pozytywnie, dostrzegalna jest również wyraźna tendencja rozwoju kulturotwórczej roli samorządu terytorialnego i wzrostu jego wpływu na umacnianie terytorialnych więzi społeczno-kulturowych. Mecenat nad działalnością kulturalną powinny sprawować także organy jednostek samorządu terytorialnego wszystkich stopni. Samorząd terytorialny jest w szczególności organizatorem samorządowych instytucji kultury. Mecenat samorządowy może polegać również na wspieraniu i promocji twórczości, edukacji kulturalnej lub działań czy inicjatyw kulturalnych. Jego ogólna ocena powinna uwzględniać znaczne zróżnicowanie jego wykonania oraz ograniczone środki, jakimi dysponują poszczególne jednostki samorządu terytorialnego.