Rogowska-Rajda Beata, Opodatkowanie VAT rekompensat przyznawanych operatorom publicznego transportu zbiorowego w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz orzecznictwa sądów administracyjnych

Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie co decyduje o włączeniu do podstawy opodatkowania VAT otrzymanej – przez dostarczającego towary lub usługi – zapłaty (w postaci pieniężnej czy też innej). Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wynika, że kluczowe dla opodatkowania otrzymanej zapłaty jest zidentyfikowanie stosunku prawnego pomiędzy sprzedawcą a nabywcą, w ramach którego dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Związek między dostawą towarów lub świadczeniem usług a świadczeniem wzajemnie otrzymanym (zapłatą) musi mieć charakter bezpośredni. Ale co istotne – świadczenie wzajemne może także pochodzić w całości lub w części od osoby trzeciej, w tym mieć charakter dotacji, subwencji czy rekompensaty, przy czym musi istnieć bezpośredni związek takiej dopłaty z ceną towarów lub usług. Jednakże w odniesieniu do zapłaty o charakterze „dotacyjnym” kwota subwencji nie musi odpowiadać dokładnie zmniejszeniu ceny towaru lub usługi – wystarczy, aby korelacja istniejąca pomiędzy tym zmniejszeniem a subwencją (która może mieć charakter ryczałtowy) była istotna. W niektórych natomiast okolicznościach dotacja, subwencja czy rekompensata o charakterze ogólnym (tzw. do kosztów), pomimo bezpośredniego związku z ceną towarów lub usług, może stanowić wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług, podlegając opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych. W tym świetle konieczność opodatkowania VAT przyjętej do analizy rekompensaty wydaje się być oczywista, pomimo odmiennego poglądu prezentowanego w orzecznictwie sądów administracyjnych.