Granat Mirosław, O paradoksach pojęcia nieformalnej zmiany konstytucji

1. Sposób rozumienia zmian w konstytucji jest jednym z bardziej aktualnych zagadnień w prawie konstytucyjnym. Dość powszechne wydaje się przekonanie, że w ostatnich latach, w następstwie radykalnych zmian w zakresie władzy sądowniczej, Konstytucja zmieniła się. Prawodawca nie wprowadzał jednak żadnych poprawek w trybie określonym w art. 235 Konstytucji. Wobec tego stajemy wręcz przed pewnym wyzwaniem: Jak mierzyć się ze zmianami konstytucji, które miałyby być „nieformalne”? Czy zmiany wprowadzane ustawami zwykłymi istotnie mają wpływ na konstytucję? Czy siatka pojęciowa, jaką posługujemy się w nauce, nawet z głośną w literaturze kategorią „niekonstytucyjnych poprawek konstytucyjnych”, jest odpowiednia do opisania stanu, w jakim znalazła się Konstytucja z 1997 r.?

Na problem zmian w konstytucji zwraca uwagę M. Laskowska . Autorka rozważa nie tylko kwestię zgłaszania poprawek konstytucyjnych w trybie art. 235, ale dostrzega także zmiany konstytucji, które nazywa „nieformalnymi”. Odróżnia...