Opalski Adam, Niektóre problemy wyboru grupowego członków rady nadzorczej

Wybór członków rady nadzorczej spółki akcyjnej w głosowaniu oddzielnymi grupami (art. 385 § 3–9 kodeksu spółek handlowych ) stanowi oryginalną instytucję polskiego prawa spółek, nieznaną zdecydowanej większości porządków zagranicznych . Zasadność przyznania akcjonariuszom mniejszościowym szczególnych uprawnień nominacyjnych pozostaje sporna. Perspektywa wyborów grupowych pełni wprawdzie pewną funkcję dyscyplinującą wobec udziałowca strategicznego. Jednak nieograniczony dostęp nominata mniejszości do informacji o sprawach spółki (art. 390 § 2 zd. 1 k.s.h.) rodzi ryzyko nadużyć. Wybór do organu spółki piastuna wbrew woli większości sprawującej kontrolę jest zabiegiem wysoce konfliktogennym. Nowoczesne standardy ładu korporacyjnego, a w ślad za nimi prawo unijne, nie dążą do zapewnienia mniejszości korporacyjnej „reprezentacji” w radzie, lecz kładą nacisk na instrumenty ułatwiające wypracowanie kompromisu: powoływanie niezależnych członków rady oraz tworzenie (z ich udziałem) komitetów rady, przygotowujących decyzje nadzorcze w obszarach, w których konflikty interesów są najsilniejsze (badanie sprawozdawczości finansowej, nominowanie członków zarządu i ustalanie ich wynagrodzenia). Niezależnie od oceny zasadności utrzymania wyboru grupowego w prawie polskim konieczne jest rozstrzygnięcie wątpliwości interpretacyjnych, jakie rodzi ten mechanizm. Mimo rosnącej liczby wyroków Sądu Najwyższego (dalej jako SN) oraz opracowań doktryny istotne zagadnienia wywołują nadal kontrowersje natury podstawowej. Niektórym z nich jest poświęcony niniejszy artykuł.