Grzegorczyk Tomasz, Kasacja jako nadzwyczajny środek zaskarżenia w sprawach karnych i jej skuteczność w praktyce

1. Instytucja kasacji jako skargi etapowej służącej stronom w ramach trójinstancyjnego procesu, a także prokuratorowi Sądu Najwyższego, jako tzw. kasacja w obronie ustawy, występowała w II RP na gruncie kodeksu postępowania karnego z 1928 r. Po zmianie systemu polityczno-społecznego Polski po II wojnie światowej już w 1949 r. zdecydowano o jej zniesieniu. Przyjęto wówczas dwuinstancyjność postępowania karnego i wprowadzono, jako wentyl bezpieczeństwa dla reakcji na błędne prawomocne wyroki, tzw. rewizję nadzwyczajną, służącą do wzruszenia prawomocnych orzeczeń, którą mogły wszak wnieść już tylko podmioty specjalne (Prokurator Generalny, Minister Sprawiedliwości i Pierwszy Prezes SN), w tym na prośbę strony. Rozwiązanie to przejęto następnie do kodyfikacji z 1969 r. (art. 404 d.k.p.k.), z tym że po utworzeniu w 1987 r. urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich także ten organ uprawniono do wnoszenia rewizji nadzwyczajnej.

Kasacja powróciła zaś do polskiego procesu karnego dopiero z dniem...