Opoka Marcin, Fundusz ETF jako fundusz portfelowy – ocena polskich wymogów regulacyjnych z perspektywy przepisów europejskich i uwarunkowań rynkowych

Ostatnie lata to okres intensywnego rozwoju innowacyjnych instrumentów finansowych, a jednym z najpopularniejszych z nich są fundusze inwestycyjne typu ETF (w szczególności o charakterze indeksowym), których popularność na rynku europejskim znacząco się ostatnio zwiększa. W prawie europejskim fundusze tego rodzaju działają w sposób zharmonizowany w oparciu o dyrektywę UCITS oraz wytyczne europejskich organów nadzorczych. Podkreśla się, że to właśnie harmonizacja tych funduszy umożliwiła dynamiczny ich rozwój na rynku europejskim. W niniejszym artykule podjęto się analizy polskich regulacji, na podstawie których funkcjonują lokalne fundusze o podobnym charakterze. Zwrócono uwagę na fakt, że ze względu na sposób implementacji dyrektywy UCITS fundusze ETF działające w oparciu o polskie przepisy nie mogą mieć charakteru funduszy zharmonizowanych. Powoduje to szereg negatywnych konsekwencji zarówno dla emitentów, jak i inwestorów. Przede wszystkim w wyniku niedostosowania polskich przepisów do wymogów prawa europejskiego lokalne fundusze ETF są w swoisty sposób dyskryminowane w porównaniu do ich odpowiedników notowanych na innych rynkach europejskich, a także nawet do podobnych funduszy, które notowane są na rynku krajowym na zasadzie cross listing. Dyskryminacja taka wyraża się w szczególności w postaci różnych limitów inwestycyjnych dla podmiotów chcących budować ekspozycję w oparciu o fundusze tego typu. Obecne przepisy skutkują bowiem tym, że inwestorzy profesjonalni mogą w łatwiejszy i tańszy sposób wykorzystać zagraniczne fundusze ETF niż fundusze krajowe. Innym przejawem niedostosowania krajowych wymogów regulacyjnych do specyfiki działalności funduszy ETF i generowanych przez nie ryzyk są wymogi dotyczące niektórych kwestii administracyjnych czy też tajemnicy zawodowej. W artykule podjęto się analizy tych kwestii, formułując wnioski oraz postulaty legislacyjne.