Juściński Paweł, Cyfrowy sampling utworów muzycznych w świetle prawa autorskiego i praw pokrewnych

Status prawny cyfrowego samplingu – techniki polegającej na pobieraniu fragmentów nagrań dźwiękowych i ich umieszczaniu we własnych dziełach muzycznych – budzi liczne kontrowersje zarówno w przemyśle fonograficznym, jak i zagranicznym orzecznictwie, co wynika w głównej mierze z tego, że tradycyjne konstrukcje prawnoautorskie nie pozwalają na jego jednoznaczną kwalifikację. Złożoność tej problematyki wynika również z faktu, że powiązana jest ona z ingerencją w aż trzy różne przedmioty prawa autorskiego i praw pokrewnych – utwór, artystyczne wykonanie oraz fonogram. Analiza zagadnienia na każdej z tych trzech płaszczyzn prowadzi do – dosyć paradoksalnej – konkluzji, że zakres ustawowej ochrony przyznanej podmiotom praw pokrewnych w przypadku samplowania jest szerszy niż twórcy, do czego należy się odnieść krytycznie. Odpowiednio elastyczna interpretacja regulacji prawnoautorskich wraz z jednoczesnym ograniczeniem praw eksploatacyjnych producentów fonogramów pozwalałyby z pewnością na uznanie legalności samplingu (nie tyle jednak in genere, ile konkretnych jego postaci). Kwestię tę, w związku z odesłaniem prejudycjalnym w niemieckiej sprawie sądowej Metall auf Metall , po raz pierwszy rozstrzygnie wkrótce Trybunał Sprawiedliwości (dalej także Trybunał lub TS). Zaakceptowanie przez niego argumentacji przedstawionej w niedawnej opinii Rzecznika Generalnego wiązałoby się z odrzuceniem liberalnej wykładni wyjątków i ograniczeń praw wyłącznych, a w konsekwencji – zakwestionowaniem dopuszczalności samplingu.