Rozdział 3 - Zasady zaopatrzenia materiałowo-technicznego. - Zasady działalności przedsiębiorstw państwowych w 1982 r.

Monitor Polski

M.P.1981.32.287

Akt utracił moc

Wersja od: 5 października 1982 r.

Rozdział  3

Zasady zaopatrzenia materiałowo-technicznego.

§  16.

1. Przedsiębiorstwa mogą sprzedawać i nabywać energię, paliwa, surowce i materiały, zwane dalej "materiałami", jak również maszyny i urządzenia, zwane dalej "maszynami", w drodze swobodnie zawieranych umów sprzedaży i umów dostawy, z wyjątkiem ograniczeń określonych w § 17, 19 i 20.

2. Przedsiębiorstwa mogą sprzedawać i nabywać materiały i maszyny bezpośrednio lub za pośrednictwem dowolnie wybranych jednostek obrotu towarowego środkami produkcji, zwanych dalej "jednostkami obrotu", z wyjątkiem wypadków, o których mowa w § 20.

3. Zawieranie umów sprzedaży i dostawy następuje z zachowaniem zasad określonych w Kodeksie cywilnym i uchwale nr 192 Rady Ministrów z dnia 3 sierpnia 1973 r. w sprawie umów sprzedaży oraz umów dostawy między jednostkami gospodarki uspołecznionej (Monitor Polski z 1973 r. Nr 36, poz. 218, z 1974 r. Nr 9, poz. 65 i z 1976 r. Nr 29, poz. 128), z wyjątkiem przepisów § 6-9 i 14 tej uchwały.

§  17.

1. W celu zapewnienia przedsiębiorstwom sprawnego zaopatrzenia, materiały i maszyny o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, określone w załączniku nr 5 do uchwały, są centralnie bilansowane, przy czym bilanse są instrumentem wewnętrznej synchronizacji centralnego planu rocznego oraz wytyczną polityki zaopatrzenia materiałowego i poza materiałami określonymi w ust. 2 mają charakter informacyjny. W odniesieniu do materiałów określonych w ust. 2 bilanse są obligatoryjne dla jednostek rozdzielających.

2. W celu zapewnienia pierwszeństwa w zaopatrzeniu w artykuły deficytowe przedsiębiorstwom wytwarzającym wyroby objęte programami operacyjnymi, o których mowa w § 1 ust. 2, ustala się w 1982 r. rozdzielnictwo materiałów wymienionych w załączniku nr 6 do uchwały oraz rozdzielnictwo środków transportu i maszyn budowlanych wymienionych w załączniku nr 7 do uchwały.

§  18.

1. Przedsiębiorstwa produkujące wyroby objęte programami operacyjnymi i ich kooperanci mają pierwszeństwo w nabywaniu wszystkich materiałów na potrzeby tej produkcji.

2. Przy zawieraniu umów sprzedaży i dostawy na materiały rozdzielane i nie rozdzielane wytwórcy materiałów i jednostki obrotu są obowiązane uwzględniać w pierwszej kolejności potrzeby odbiorców, o których mowa w ust. 1.

3. Przedsiębiorstwa określone w ust. 1 mają obowiązek przedstawienia na żądanie jednostek obrotu umowy dostawy wytwarzanych przez siebie wyrobów objętych programami operacyjnymi określonym odbiorcom.

4. Przedsiębiorstwa nabywające materiały określone w załączniku nr 6 do uchwały przedstawiają jednostce obrotu na jej żądanie zapotrzebowanie na te materiały wraz z rozliczeniem przewidywanego zużycia.

5. Jednostki obrotu towarowego środkami produkcji, rozprowadzające materiały wymienione w załączniku nr 6 do uchwały, mogą stosować:

1) imienne przydziały dla wszystkich odbiorców,

2) imienne przydziały dla największych odbiorców, a dla pozostałych odbiorców - zasadę swobodnego zakupu,

3) limitowanie sprzedaży dla jednego lub kilku przedsiębiorstw, a dla pozostałych przedsiębiorstw - zasadę swobodnego zakupu.

6. Przedsiębiorstwa nabywające materiały określone w załączniku nr 6 do uchwały otrzymują uprawnienia upoważniające do zakupu tych materiałów bezpośrednio od jednostek obrotu wymienionych w tym załączniku.

7. Przedsiębiorstwa mogą upoważnić zrzeszenia (lub inne organizacje) do występowania w ich imieniu wobec jednostek rozdzielających, powiadamiając pisemnie te jednostki o przekazaniu odpowiednich uprawnień.

8. Przedsiębiorstwa podległe Ministrom Obrony Narodowej oraz Spraw Wewnętrznych otrzymują uprawnienia do zakupu materiałów wymienionych w załączniku nr 6 do uchwały w trybie ustalonym odpowiednio przez tych ministrów w porozumieniu z Ministrem Gospodarki Materiałowej.

9. Przedsiębiorstwa będące jednostkami drobnej wytwórczości otrzymują uprawnienia określone w ust. 8 w trybie ustalonym przez kierowników organizacji koordynujących działalność tych jednostek, w uzgodnieniu z Ministrem Gospodarki Materiałowej.

10. Przedsiębiorstwom przysługuje prawo odwołania się - w trybie ustalonym przez Ministra Gospodarki Materiałowej - od decyzji jednostek obrotu rozdzielających materiały.

§  19.

1. Dostawy energii elektrycznej oraz gazu ziemnego i koksowniczego podlegają limitowaniu ustalonemu w trybie i na zasadach określonych przez Ministra Gospodarki Materiałowej w porozumieniu z Ministrem Górnictwa i Energetyki.

2. Limity poboru energii elektrycznej zostaną ustalone w terminie do dnia 31 stycznia 1982 r. na okres 1982 r., z podziałem na kwartały, i będą stanowiły podstawę do zawarcia umów przez odbiorców z okręgowymi zakładami energetycznymi.

§  20.

1. Przedsiębiorstwa mogą sprzedawać i nabywać materiały określone w załączniku nr 8 do uchwały wyłącznie za pośrednictwem jednostek obrotu wskazanych w tym załączniku, uprawnionych do organizowania lub prowadzenia zbytu i handlu hurtowego tymi materiałami (obowiązkowe pośrednictwo).

2. Przedsiębiorstwa-producenci materiałów określonych w ust. 1 są obowiązani do zawierania umów i porozumień, zapewniających realizację zasady określonej w ust. 1, z jednostkami obrotu wskazanymi w załączniku nr 8 do uchwały.

3. Przedsiębiorstwa-jednostki obrotu określone w ust. 1 są obowiązane do zawierania umów i porozumień zapewniających dostawy materiałów (zgodnie z ich przedmiotowym zakresem działania) producentom materiałów i wyrobów rozdzielanych oraz przedsiębiorstwom realizującym programy operacyjne i produkującym na eksport.

4. Przedsiębiorstwo może eksportować materiały określone w ust. 1 po uzgodnieniu z właściwą jednostką obrotu.

5. Przedsiębiorstwo może sprzedawać materiały, o których mowa w ust. 1, bez stosowania trybu przewidzianego w ust. 1-4, gdy:

1) sprzedaż materiału stanowi zagospodarowanie zapasów nieprawidłowych, którego tryb jest uregulowany odrębnymi przepisami,

2) sprzedaż dotyczy przedmiotów o cechach nie spełniających ustalonych dla nich parametrów jakościowych, wymiarowych, użytkowych itp.

6. Umowy zawarte przez producentów środków produkcji z pominięciem zasad określonych w ust. 1-5 są z mocy prawa nieważne.

7. W razie gdy producenci wyrobów określonych w ust. 1 dokonują ich sprzedaży z pominięciem zasad określonych w ust. 1-5, są obowiązani odprowadzić do budżetu dodatkową opłatę w wysokości 50% wartości sprzedanych artykułów.

8. 3 W razie gdy jednostki obrotu dokonują sprzedaży surowców i materiałów wymienionych w załączniku nr 8 do uchwały z pominięciem zasad określonych w § 18 ust. 2 i § 20 ust. 3 lub ustaleń zespołów nadzorczych, powołanych przy tych jednostkach, są one obowiązane odprowadzić do budżetu dodatkową opłatę w wysokości 50% wartości sprzedanych artykułów.

9. 4 Dodatkowe opłaty, o których mowa w ust. 7 i 8, podlegają przekazaniu na rachunek dochodów budżetu centralnego we właściwym dla sprzedawcy okręgowym zarządzie dochodów państwa i kontroli finansowej za okresy półroczne - w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po upływie półrocza.

§  21.

1. Centralne bilanse, o których mowa w § 17 ust. 1, w zakresie:

1) materiałów - ustala Rada Ministrów, z uwzględnieniem projektów przygotowanych przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów i Urząd Gospodarki Materiałowej w zakresie określonym w załączniku nr 5 do uchwały,

2) maszyn - ustala Rada Ministrów, z uwzględnieniem projektów przygotowanych przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów w zakresie określonym w załączniku nr 7 do uchwały.

2. Import wyłączny lub uzupełniający podstawowych materiałów wyszczególnionych w załączniku nr 5 do uchwały do poziomu ujętego w bilansach jest dokonywany ze środków dewizowych określonych w centralnym planie rocznym.

3. Rada Ministrów dokonuje rozdziału materiałów określonych w załączniku nr 6 do uchwały na podstawowe kierunki zużycia krajowego i eksport, z uwzględnieniem projektów przygotowanych - zgodnie z podziałem kompetencji w zakresie bilansowania - przez Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów lub Ministra Gospodarki Materiałowej. Do rozdziału papieru na cele wydawnicze upoważnia się Ministra Kultury i Sztuki.

4. Minister Gospodarki Materiałowej zorganizuje system koordynacji obrotu towarowego w celu zapewnienia przestrzegania priorytetów ustalonych w centralnym planie rocznym i w związku z tym przekaże jednostkom obrotu środkami produkcji ustalone w centralnym planie rocznym:

1) centralne bilanse materiałowe określone w § 17 ust. 1,

2) programy operacyjne, o których mowa w § 1 ust. 2.

5. Na podstawie dokumentów wymienionych w ust. 4 jednostki obrotu sporządzają szczegółowe bilanse, zapewniające w pierwszej kolejności dostawy materiałów niezbędnych do realizacji programów operacyjnych oraz dla producentów materiałów i wyrobów rozdzielanych. Przy opracowaniu tych bilansów i rozdzielników jednostki te będą kierować się wytycznymi Ministra Gospodarki Materiałowej.

6. Szczegółowego rozdziału materiałów wymienionych w załączniku nr 6 do uchwały dokonują właściwe jednostki obrotu towarowego środkami produkcji. W szczegółowym rozdziale materiałów jednostki te uwzględniają wielkości dostaw dla poszczególnych sektorów drobnej wytwórczości, przewidziane w bilansie.

7. Minister Gospodarki Materiałowej może wyrazić zgodę na:

1) prowadzenie handlu hurtowego artykułami określonymi w załączniku nr 8 do uchwały także przez inne jednostki obrotu towarowego środkami produkcji niż wymienione w tym załączniku,

2) wolną sprzedaż przez producenta artykułów określonych w załączniku nr 8 do uchwały, wyprodukowanych ponad ilości ustalone w umowie z jednostką obrotu.

8. Minister Gospodarki Materiałowej zapewni kontrolę działalności jednostek obrotu wymienionych w załączniku nr 8 do uchwały oraz ustali tryb rozpatrywania odwołań przedsiębiorstw od decyzji tych jednostek w sprawie rozdziału materiałów.

9. Rozdziału środków transportu i maszyn budowlanych wymienionych w załączniku nr 7 do uchwały dokonuje Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów lub jednostki przez niego upoważnione.

10. Rezerwami materiałów rozdzielanych, objętych bilansami zatwierdzanymi przez Radę Ministrów, dysponują odpowiednio - zgodnie z podziałem kompetencji w zakresie bilansowania - Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów lub Minister Gospodarki Materiałowej.

11. Ministrowie, którzy zgodnie z przepisami ustawy o przedsiębiorstwach państwowych sprawują nadzór nad przedsiębiorstwami realizującymi programy operacyjne, współdziałają z Przewodniczącym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministrem Gospodarki Materiałowej w prawidłowym wykonaniu zadań określonych w ust. 1-10.

³ § 20 ust. 8 dodany przez § 1 pkt 1 uchwały nr 104 z dnia 28 maja 1982 r. (M.P.82.16.125) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 30 czerwca 1982 r.

⁴ § 20 ust. 9 dodany przez § 1 pkt 1 uchwały nr 104 z dnia 28 maja 1982 r. (M.P.82.16.125) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 30 czerwca 1982 r.