Wymiana zużytych lub uszkodzonych znaków pieniężnych.

Monitor Polski

M.P.1989.32.254

Akt utracił moc

Wersja od: 30 września 1996 r.

ZARZĄDZENIE

PREZESA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO

z dnia 31 sierpnia 1989 r.

w sprawie wymiany zużytych lub uszkodzonych znaków pieniężnych.

Na podstawie art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 4, poz. 22) zarządza się, co następuje:

§  1.

1. 1 Banki działające na terenie Rzeczypospolitej Polskiej przyjmują we wpłatach lub wymieniają w pełnej nominalnej wartości zużyte lub uszkodzone znaki pieniężne, jeżeli ich autentyczność nie budzi zastrzeżeń i jeżeli odpowiadają one następującym warunkom:

1) banknoty - jeżeli zachowały co najmniej 75% swej pierwotnej powierzchni i mają:

a) w wypadku banknotów będących w obiegu przed 1 stycznia 1995 r. - jedną z dwóch numeracji lub co najmniej 12 elementów obu numeracji, a w przypadku banknotów wprowadzanych do obiegu od dnia 1 stycznia 1995 r. - jedną z dwóch numeracji,

b) w razie zatarcia elementów graficznych - cechy umożliwiające rozpoznanie ich nominalnej wartości,

c) w razie sklejenia z części tego samego banknotu - w wypadku banknotów będących w obiegu przed dniem 1 stycznia 1995 r. - jedną z dwóch numeracji oraz co najmniej 3 elementy pozostałej numeracji, a w wypadku banknotów wprowadzanych do obiegu od dnia 1 stycznia 1995 r. - jedną z dwóch numeracji,

2) monety - jeżeli zachowały istotne elementy plastyczne oraz cechy umożliwiające rozpoznanie ich nominalnej wartości,

3) 2 banknoty i monety uszkodzone wskutek umieszczenia napisu, nadruku, rysunku lub innego znaku powodującego zeszpecenie znaku pieniężnego, a także rozłączone elementy (rdzeń i pierścień) monety tej samej nominalnej wartości, jeżeli odpowiadają warunkom określonym w pkt 1 i 2.

2. Przez numerację rozumie się oznaczenie serii i numeru, a przez element numeracji - literę serii lub cyfrę numeru.

§  2. ³

1. Banki, o których mowa w § 1 ust. 1, wymieniają w połowie nominalnej wartości przedstawione oddzielnie do wymiany części banknotów powstałe wskutek przecięcia lub rozdarcia i mające od 45% do 55% swej pierwotnej powierzchni oraz przedstawione oddzielnie do wymiany elementy (rdzeń lub pierścień) monet, jeżeli ich autentyczność nie budzi zastrzeżeń.

2. Nie podlegają wymianie części elementów monet, o których mowa w ust. 1.

§ 3. 4 Banki, o których mowa w § 1 ust. 1 nie wymieniają uszkodzonych znaków pieniężnych, jeżeli cechy uszkodzeń uzasadniają podejrzenie, że uszkodzenia te zostały dokonane w celach przestępczych. Należy w tych wypadkach stosować zasady i tryb postępowania określone w zarządzeniu Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 31 sierpnia 1989 r. w sprawie zatrzymywania fałszywych znaków pieniężnych (Monitor Polski Nr 32, poz. 255).

§ 4. Znaki pieniężne nie odpowiadające warunkom określonym w § 1 oraz znaki pieniężne, o których mowa w § 2 i 3, tracą moc prawnego środka płatniczego.

§ 5. 5 Banki, o których mowa w § 1 ust. 1 mają obowiązek zatrzymania za pokwitowaniem znaków pieniężnych lub ich części przedstawionych do wymiany lub przyjętych tytułem wpłaty, które nie odpowiadają warunkom określonym w § 1 i 2. Zatrzymane w takim trybie znaki pieniężne lub ich części podlegają przesłaniu do Centrali Narodowego Banku Polskiego w celu wymiany lub zniszczenia.

§ 6. Centrala Narodowego Banku Polskiego wymienia w połowie lub w pełnej nominalnej wartości uszkodzone banknoty lub ich części, które nie odpowiadają warunkom określonym w § 1 i 2, jeżeli mają one co najmniej 40% pierwotnej powierzchni, a ich autentyczność nie budzi zastrzeżeń. Centrala Narodowego Banku Polskiego może odmówić wymiany, jeżeli ze stanu banknotów wynika, że brakujące części były lub mogą być oddzielnie przedstawione do wymiany.

§  7.

1. Zatrzymane znaki pieniężne nie wymienione przez Centralę Narodowego Banku Polskiego podlegają komisyjnemu zniszczeniu.

2. 6 Centrala Narodowego Banku Polskiego obowiązana jest zawiadomić właściwe banki lub bezpośrednio posiadaczy przedstawionych do wymiany znaków pieniężnych o decyzji odmowy wymiany wraz z podaniem jej uzasadnienia.

§ 8. Jeżeli ze względu na stan przedstawionych do wymiany znaków pieniężnych niezbędne jest przeprowadzenie ekspertyzy w celu ustalenia ich autentyczności lub wartości, Centrala Narodowego Banku Polskiego pobiera opłatę za tę czynność w wysokości 10% wartości nominalnej wymienionych znaków pieniężnych od osób przedstawiających je do wymiany. W uzasadnionych wypadkach Centrala Narodowego Banku Polskiego może odstąpić od pobierania tych opłat.

§ 81. 7 Wymiany, o której mowa w zarządzeniu, dokonuje się zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz. U. Nr 84, poz. 386).

§ 9. Traci moc zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 28 stycznia 1983 r. w sprawie wymiany zużytych lub uszkodzonych znaków pieniężnych (Monitor Polski Nr 5, poz. 36).

§ 10. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

¹ § 1 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 21 grudnia 1994 r. (M.P.94.65.623) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 31 grudnia 1994 r.

² § 1 ust. 1 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 23 września 1996 r. (M.P.96.59.555) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 30 września 1996 r.

³ § 2:

- zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 21 grudnia 1994 r. (M.P.94.65.623) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 31 grudnia 1994 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 23 września 1996 r. (M.P.96.59.555) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 30 września 1996 r.

⁴ § 3 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 21 grudnia 1994 r. (M.P.94.65.623) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 31 grudnia 1994 r.

⁵ § 5 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 21 grudnia 1994 r. (M.P.94.65.623) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 31 grudnia 1994 r.

⁶ § 7 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia z dnia 21 grudnia 1994 r. (M.P.94.65.623) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 31 grudnia 1994 r.

⁷ § 8¹ dodany przez § 1 pkt 4 zarządzenia z dnia 21 grudnia 1994 r. (M.P.94.65.623) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 31 grudnia 1994 r.