Wykonanie dekretu z dnia 3 lutego 1947 o rejestracji i umarzaniu niektórych dokumentów na okaziciela emitowanych przed dniem 1 września 1939 r.
M.P.1947.137.849
Akt jednorazowyINSTRUKCJA NR 1
MINISTRA SKARBU, SPRAWIEDLIWOŚCI I SPRAW ZAGRANICZNYCH
z dnia 3 lutego 1947 r.
w sprawie wykonania dekretu z dnia 3 lutego 1947 r. o rejestracji i umarzaniu niektórych dokumentów na okaziciela emitowanych przed dniem 1 września 1939 r. (Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 88).
Wykładnia przepisów dekretu z dnia 3 lutego 1947 r.
Wykładnia przepisów dekretu z dnia 3 lutego 1947 r.
Podstawę do rejestracji stanowią: 1) oryginały dokumentów na okaziciela (listy zastawne, obligacje, świadectwa tymczasowe, akcje itd.) lub ich duplikaty, 2) prawomocne postanowienia sądów polskich o umorzeniu dokumentów na okaziciela oraz 3) zaświadczenia, wydane przez instytucje kredytowe, urzędy i osoby prawne wymienione w ust. 1 art. 2, jeżeli dotyczą dokumentów utraconych w czasie od dnia 1 września 1939 r. do dnia 17 grudnia 1945 r. i jeżeli dokumenty te znajdowały się w chwili ich utraty w posiadaniu lub dzierżeniu tych instytucji, urzędów lub osób prawnych.
Oryginały dokumentów podlegają rejestracji, o ile były emitowane przed dniem 1 września 1939 r. a więc miarodajna jest tutaj data emisji, a nie data puszczenia ich w obieg. Duplikaty takich dokumentów podlegają natomiast rejestracji, o ile były wydane przed dniem 4 czerwca 1947 r. Duplikaty wydane po 4 czerwca 1947 r. zgodnie z art. 16 zastępują dokument na okaziciela ze wzmianką o rejestracji.
Postanowienia prawomocne sądów o umorzeniu stanowią podstawę do rejestracji tylko wtedy, jeżeli były wydane przed dniem 4 czerwca 1947 r.
Zawinkulowane papiery procentowe na okaziciela podlegają również rejestracji.
Na wystawcach ciąży obowiązek powiadomienia polskich urzędów konsularnych, jakie dokumenty emitowane przed dniem 1 września 1939 r. były już w tym dniu przedawnione.
Podstawę do rejestracji stanowią również postanowienia prawomocne sądów o umorzeniu, wydane w czasie od 1 września 1939 r. przez sądy polskie na terenie t.zw. Generalnego Gubernatorstwa.
Zaświadczenia mogą być wydawane tylko przez polskie instytucje kredytowe, związki samorządu terytorialnego i gospodarczego, zakłady ubezpieczeń społecznych, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, urzędy i osoby prawne prawa publicznego.
Instytucje, urzędy i osoby prawne, wymienione w ust 1 art. 2, mogą wydawać zaświadczenia tylko na podstawie zachowanych ksiąg depozytowych lub innych pism depozytariusza, z których wynika niezbicie, że odnośne dokumenty znajdowały się w chwili ich utraty w posiadaniu lub dzierżeniu wystawiającej zaświadczenie instytucji. Wystawca może dokonać rejestracji na podstawie wystawionego przez siebie zaświadczenia, o ile odnośne dokumenty w chwili ich utraty znajdowały się u niego jako właściciela lub depozytariusza.
Art. 3 i 4.
Obowiązek rejestracji dokumentów na okaziciela, objętych dekretem, tak oryginalnych (również duplikatów), jako też na podstawie zaświadczeń, przewidzianych w art. 2 dekretu, oraz na podstawie postanowień sądu o umorzeniu - ciąży na wszystkich dzierżycielach dokumentów z jakichkolwiek bądź tytułów, a mianowicie: depozytów, zastawów, kaucyj, wadiów itp.
Rejestracji dokonywa wystawca dokumentu na okaziciela (instytucja, która papier emitowała). Rejestrację przeprowadza się w faktycznej w dniu 4 czerwca 1947 r. siedzibie centralnego zakładu instytucji bądź w oddziałach tych instytucyj. Od tej zasady przewidziano dwa wyjątki, a to: 1) wyznaczenie przedstawiciela wystawcy dla przeprowadzenia rejestracji na wniosek posiadacza dokumentu, w przypadku gdy wystawca nie ma organu powołanego do prowadzania jego spraw, przez właściwy polski sąd rejestrowy według ostatniej siedziby zakładu centralnego wystawcy lub w braku takiego sądu w kraju przez sąd rejestrowy w siedzibie Sądu Najwyższego, oraz 2) dokonywanie rejestracji dokumentów, będących w posiadaniu osób zamieszkałych za granicą, przez polskie urzędy konsularne.
Urzędy konsularne mają obowiązek rejestrowania dokumentów także na podstawie zaświadczeń, wystawionych zgodnie z art. 2.
Urzędy konsularne winny dołożyć starań, ażeby ogłoszenia o rejestracji były dokonane jak najrychlej. Jednakże 10-miesięczny termin rejestracji za granicą będzie się liczyć dopiero od dnia faktycznego dokonania ogłoszenia, bez względu na to, kiedy ogłoszenia te nastąpią.
Oświadczenie przewidziane w ust. 1. art. 5, winien złożyć każdy zgłaszający dokument do rejestracji. Jeżeli nie może podać, kiedy i od kogo dokument nabył, winien w każdym razie podać powód, dla którego tych danych nie może zeznać, oraz okoliczności, na podstawie których jest w posiadaniu dokumentu.
Protokół o zarejestrowaniu winien zawierać wszystkie dane podlegające zamieszczeniu w myśl ust. 1 art. 5.
Przez określanie "każdy rodzaj dokumentów" w ust. 2, art. 5, rozumieć należy nie tylko poszczególne emisje dokumentów, ale i poszczególne serie w obrębie jednej emisji, dla której organ przeprowadzający rejestrację jest obowiązany prowadzić oddzielny wykaz.
Minister Skarbu może sprawować nadzór nad należytym prowadzeniem rejestracji i wykazów (ust. 4, art. 5) za pośrednictwem instytucji kredytowej, która wykonywać będzie powierzone czynności na podstawie osobnego zarządzenia i zgodnie z wydaną przez Ministra Skarbu instrukcją.
Sądem właściwym z ust. 1 art. 9 jest tylko polski sąd siedziby zakładu centralnego wystawcy wzgl. sąd w siedzibie Sądu Najwyższego, a to zgodnie z przepisami art. 3 dekretu.
Po upływie terminu rejestracji wystawca lub jego przedstawiciel, wyznaczony przez sąd rejestrowy, obowiązany jest przedstawić sądowi wykaz dokumentów zgłoszonych do umorzenia z zaznaczeniem na tym wykazie wszelkich przypadków zbiegu dokonanych zarejestrowań w odniesieniu do tego samego dokumentu. Wystawca obowiązany jest nadto przedstawić sądowi pełne wykazy zarejestrowanych dokumentów również z zaznaczeniem na nich wszelkich przypadków zbiegu dokonanych zarejestrowań w odniesieniu do tego samego dokumentu.
W razie zbiegu zgłoszeń rejestracyjnych placówka rejestracyjna uczyni na dokumencie zgłoszonym do rejestracji przez drugą bądź następną z kolei osobę adnotację obok pieczęci, iż rejestracja danego dokumentu miała już miejsce, padając równocześnie zainteresowanemu nazwisko, imię i adres osób, które ten dokument zarejestrowały na innej podstawie. Placówka rejestracyjna obowiązana jest również do odnotowania w wykazie powtórnego bądź kilkakrotnego zarejestrowania wraz z podaniem w każdym przypadku podstawy rejestracji.
Zarejestrowanie falsyfikatu nie pozbawia osoby roszczącej prawo do dokumentu uprawnienia do sądowego dochodzenia swych praw.
Z zarejestrowania falsyfikatu nie wypływa obowiązek wystawcy do honorowania falsyfikatu.
do punktu 2. Dokumentami emitowanymi za granicą nie podlegającymi obowiązkowi rejestracji są:
1. dawniej 8% obecnie 4 i 5% listy zastawne Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Warszawie serii z r. 1924 w dol. St. Zjedn. A. P., poręczone przez Skarb Państwa; nazwa listu zastawnego w języku angielskim: na odcinkach po dol. 1.000: "8 Per Cent first Mortgage Bond, redeemable in 161/2 years (33 half years) ot Thousand United States dollars, issued in 1924 by the Land Mortgage Credit Association of Warsaw", zaś na odcinkach po dol. 500 lub dol. 50: "8 Per Cent First Mortgage Bank, redeemable in 161/2 years (33 half years) of "The United States dollars issued in 1924 by the Land Credit Association in Warsaw";
2. 6% listy zastawne Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Warszawie serii z r. 1929 we fr. fr., opartych na dolarach St. Zjedn. A. P.: nazwa listu zastawnego w języku francuskim: "Societé du Credit Foncier à Varsovie 6% obligation hypothecaire (Lettre de Gage) au portsitr serie 1929, valeur 1.000 francs français ou 39 170/1.000 dolars des Etats-Unis ďAmerique";
3. 3% (dawn. 8%) gwarantowane obligacje komunalne Banku Gospodarstwa Krajowego w Polsce z r. 1925 (Guaranteed and Municipally Secured 8% Sinking Fund Gold Bond of the National Economic Bank Poland 1925) wyrażone w dolarach w złocie St. Zjedn. A. P.;
4. 3% (dawn. 8%} gwarantowane, zabezpieczone i amortyzowane obligacje Banku Gospodarstwa Krajowego w Polsce z r. 1926 (National Economic Bank Poland, Guaranteed and Secured 8% Sinking Fund Gold Bond, 1926) wyrażone w dolarach w złocie St. Zjedn. A. P.;
5. 41/2% (dawn. 7%) listy zastawne Banku Gospodarstwa Krajowego emisji II PZ/I wyrażone w dolarach St. Zjedn. A. P.
do punktu 3. Przepisów dekretu nie stosuje się również i do talonów.
do punktu 4. Przepisów dekretu nie stosuje się do banknotów i innych dokumentów płatnych w całości za okazaniem jednakże przepisy dekretu stosują się do książeczek wkładkowych na okaziciela z wyjątkiem książeczek wkładkowych na okaziciela Pocztowej Kasy Oszczędności.
do punktu 6. Przepisów dekretu nie stosuje się do dokumentów na okaziciela z zastrzeżeniem nieumarzalności, jeżeli dokumenty te według dotychczasowych przepisów nie podlegały umorzeniu lub jeżeli nieumarzalność wypływa z charakteru dokumentu.
Zgłoszenie przewidziane w tym artykule może być dokonane tylko u wystawcy w siedzibie jego zakładu centralnego
Dekret przewiduje specjalny tryb sądowej amortyzacji dokumentów na okaziciela, emitowanych przed dniem 1 września 1939 r., a utraconych w czasie od 1.IX.1939 r. do 17.XII.1945 r. Umorzenie dokumentów na okaziciela utraconych w czacie od 1.IX.1939 r. do 17.XII.1945 r. mogło być przeprowadzone do 25 stycznia 1947 r. (tj. do chwili wejścia w życie dekretu z 10 grudnia 1946 r. o umarzaniu utraconych dokumentów (Dz. U. R. P. z 1947 r. Nr 5, poz. 20) na podstawie obowiązujących do tego dnia tj. 25 stycznia .1947 r. przepisów. Od dnia 25 stycznia 1947 r. (wejście w życie dekretu z 10 grudnia 1946 r.) dokumenty na okaziciela utracone w czasie od 1.IX.1939 r. do 17.XII.1945 r. nie podlegały amortyzacji sądowej w ogóle. Dopiero z chwilą wejścia w życie dekretu z dnia 3 lutego 1947 r. o rejestracji i umarzaniu niektórych dokumentów na okaziciela emitowanych przed dniem 1 września 1939 r. (Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 88) zaistniała możliwość wszczęcia postępowania sądowego o umorzenie tych dokumentów zgodnie z art. 20 tegoż dekretu.
Amortyzacja sądowa dokumentów utraconych w czasie od 17.XII.1945 r. do dnia 25.I.1947 r. mogła być wszczęta na podstawie obowiązujących do dnia 25 stycznia 1947 r. przepisów, a więc zależnie od właściwości miejscowej bądź na podstawie ustawy z 26 lipca 1919 r. (Dz. U. R. P. Nr 69, poz. 406), bądź rozporządzenia cesarskiego z 31 sierpnia 1915 r. (Dz. u. p. austr. Nr 257), bądź niemieckiego kodeksu cywilnego. Od dnia 25 stycznia 1947 r. umarzanie sądowe może się odbywać tylko według przepisów dekretu z 10 grudnia 1946 r. o umarzaniu utraconych dokumentów (Dz. U. R. P. Nr 5 z 1947 r., poz. 20) z tym jednakże, że sprawy wszczęte przed 25 stycznia 1947 r. mogą się toczyć aż do zakończenia według przepisów poprzednio obowiązujących.
Według art. 20 dekretu z 3 lutego 1947 r. sprawy umorzeniowa wszczęte przed 4 czerwca 1947 r. odnośnie dokumentów emitowanych przed 1 września 1939 r. rozpoznaje się według dawnych przepisów, jeżeli zostały dokonane ogłoszenia. Jeżeli ogłoszeń tych nie dokonano przed dniem 4 czerwca 1947 r. dalsze postępowanie odbywa się według przepisów dekretu z dnia 3 lutego 1947 r.
Specjalna instrukcja dla polskich urzędów konsularnych odnośnie sporządzania protokółów i wykazów.
Drugie egzemplarze protokółów rejestracyjnych i komisyjnego zniszczenia pieczątek pozostaną w aktach urzędów konsularnych.
w/z MINISTER SKARBU
(-) E. Drożniak
MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI
(-) H. Świątkowski
w/z MINISTER SPRAW ZAGRANICZNYCH
(-) J. Olszewski
Wzór ogłoszenia w kraju
OGŁOSZENIE
o rejestracji niektórych dokumentów na okaziciela emitowanych przed dniem 1 września 1939 r.
Podaje się do publicznej wiadomości, iż zgodnie z dekretem z dnia 3 lutego 1947 r. o rejestracji i umarzaniu niektórych dokumentów na okaziciela, emitowanych przed dniem 1 września 1939 r. (Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 88), wystawcy (instytucje, które dokumenty emitowały) przeprowadzają rejestrację i ostemplowanie emitowanych przed dniem 1 września 1939 r. dokumentów na okaziciela, a w dniu tym nieprzedawnionych.
Rejestrację w Kraju przeprowadzają zakłady centralne wystawców, bądź ich oddziały. W przypadkach, gdy wystawca nie ma obecnie organu powołanego do prowadzania jego spraw, sąd rejestrowy ostatniej siedziby wystawcy względnie siedziby Sądu Najwyższego wyznaczy na wniosek posiadacza dokumentu zgodnie z art. 3 powołanego dekretu przedstawiciela wystawcy dla przeprowadzenia rejestracji.
Rejestracja trwać będzie do dnia 3 kwietnia 1948 r. włącznie.
Rejestrację dokumentów na okaziciela, emitowanych przed dniem 1 września 1939 r., a będących w posiadaniu osób zamieszkałych za granicą, przeprowadzają polskie urzędy konsularne.
Dokumenty podlegające rejestracji, nie ostemplowane przed upływem terminu rejestracji, tracą moc prawną.
W równej mierze z posiadaczami, obowiązani są do rejestrowania dokumentów stanowiących podstawę rejestracji ich dzierżyciele.
Podstawę rejestracji stanowią: 1) oryginały dokumentów na okaziciela i ich duplikaty, 2) prawomocne postanowienia sądów polskich o umorzeniu dokumentów na okaziciela oraz 3) zaświadczenia instytucyj kredytowych, związków samorządu terytorialnego i gospodarczego, zakładów ubezpieczeń społecznych, P. Z. U. W. oraz urzędów i wszelkiego rodzaju osób prawnych prawa publicznego, o utraceniu w okresie od dnia 1 września 1939 r. odnośnych dokumentów na okaziciela, które znajdowały się w ich posiadana lub dzierżeniu w chwili utraty.
Rejestracji nie podlegają dokumenty na okaziciela:
1. emitowane przez Państwo,
2. emitowane zagranicą,
3. kupony,
4. banknoty i inne dokumenty płatne za okazaniem,
5. książeczki wkładowe na okaziciela Pocztowej Kasy Oszczędności i
6. dokumenty z zastrzeżeniem nieumarzalności.
Zgłoszenie utraconego dokumentu w przypadkach, gdy nie można podać istotnych znamion tego dokumentu, przewidziane w art. 19 powołanego dekretu, może być dokonane tylko u wystawcy utraconego dokumentu.
Powołanym dekretem z dnia 3 lutego 1947 r. zostało unormowane również postępowanie umorzeniowe w odniesieniu do utraconych dokumentów na okaziciela, emitowanych przed dniem 1 września 1939 r. Wszczęcie postępowania umorzeniowego w odniesieniu do tych dokumentów winno nastąpić przed upływem terminu rejestracji. Właściwym do przeprowadzenia sądowego postępowania umorzeniowego utraconych dokumentów na okaziciela jest sąd grodzki, położony w okręgu siedziby zakładu centralnego wystawcy.
Wszystkie instytucie, które emitowały dokumenty na okaziciela, obowiązane są podać do publicznej wiadomości dokładne adresy swoich placówek rejestracyjnych w kraju.
MINISTERSTWO SKARBU
Wzór ogłoszenia zagranicą
OGŁOSZENIE
o rejestracji i umarzaniu polskich dokumentów na okaziciela emitowanych przed dniem 1 września 1939 r.
Zgodnie z dekretem z dnia 3 lutego 1947 r. o rejestracji i umarzaniu niektórych dokumentów na okaziciela, emitowanych przed dniem 1 września 1939 r. (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Nr 22, poz. 88) polskie urzędy konsularne przeprowadzać będą rejestrację i ostemplowanie będących w posiadaniu osób zamieszkałych zagranicą polskich dokumentów na okaziciela, emitowanych przed dniem 1 września 1939 r. a w dniu tym nieprzedawnionych. Rejestracja trwać będzie przez 10 miesięcy, licząc od dnia niniejszego ogłoszenia o rejestracji.
Dokumenty podlegające rejestracji nieostemplowane przed upływem terminu rejestracji tracą moc prawną.
W równej mierze z posiadaczami, obowiązani są do rejestrowania dokumentów stanowiących podstawę rejestracji ich dzierżyciele.
Podstawę rejestracji stanowią : 1) oryginały dokumentów na okaziciela i ich duplikaty, 2) prawomocne postanowienia sądów polskich o umorzeniu dokumentów na okaziciela oraz 3) zaświadczenia polskich instytucyj kredytowych, związków samorządu terytorialnego i gospodarczego, zakładów ubezpieczeń społecznych, Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych oraz urzędów i wszelkiego rodzaju osób prawnych prawa publicznego, o utraceniu w okresie od dnia 1 września 1939 r. do dnia 17 grudnia 1945 r. odnośnych dokumentów na okaziciela, które znajdowały się w ich posiadaniu lub dzierżeniu w chwili utraty.
Rejestracji nie podlegają dokumenty na okaziciela:
1. emitowane przez Państwo Polskie,
2. emitowane zagranicą,
3. kupony,
4. banknoty i inne dokumenty płatne za okazaniem,
5. książeczki wkładowe na okaziciela Pocztowej Kasy Oszczędności i
6. dokumenty z zastrzeżeniem nieumarzalności.
Zgłoszenie utraconego dokumentu w przypadkach, gdy nie można podać istotnych znamion tego dokumentu, przewidziane w art. 19 powołanego dekretu, może być dokonane tylko u wystawcy utraconego dokumentu.
Powołanym dekretem z dnia 3 lutego 1947 r. zostało unormowane również postępowanie umorzeniowe w odniesieniu do utraconych dokumentów na okaziciela, emitowanych w Rzeczypospolitej Polskiej przed dniem 1 września 1939 r. Wszczęcie postępowania umorzeniowego w odniesieniu do tych dokumentów winno nastąpić przed upływem terminu rejestracji. Właściwym do przeprowadzenia sądowego postępowania umorzeniowego utraconych dokumentów na okaziciela jest sąd grodzki, położony w okręgu siedziby zakładu centralnego wystawcy.
Bliższych informacyj o przeprowadzeniu rejestracji oraz o trybie sądowego postępowania umarzającego dokumenty na okaziciela udzielać będzie polski urząd konsularny w ..........
Rejestracja odbywać się będzie począwszy od dnia .......... w lokalu Polskiego Urzędu Konsularnego w ..........
w godzinach od .......... do ..........
POLSKI URZĄD KONSULARNY
w ..........
Wzór Nr ..........
PROTOKÓŁ
z przeprowadzonej rejestracji dokumentów na okaziciela
..........
zgodnie z dekretem z dn. 3.II.47 r. (Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 88)
Posiadacz rejestrowanych dokumentów na okaziciela
Posiadacz rejestrowanych dokumentów na okaziciela
Zgłaszający dokumenty do rejestracji
Zgłaszający dokumenty do rejestracji
Oświadczenie o pochodzeniu rejestrowanych dokumentów
Oświadczenie o pochodzeniu rejestrowanych dokumentów
Podstawa rejestracji
Podstawa rejestracji
Wykaz rejestrowanych dokumentów ..........
Wykaz rejestrowanych dokumentów ..........
Oprocentowanie i nazwa papierów, Nr emisji względnie seria, numery odcinków | Wartość nominalna odcinka | Ilość sztuk | Łączna wartość nominalna | L. p. wykazu |
do przeniesienia |
..........
podpis zgłaszającego dokumenty do rejestracji
Zarejestrowano w .........., dnia .......... 194.. r. i umieszczono wzmiankę o rejestracji na dokumentach, wymienionych w punkcie IV.
..........
podpis organu przeprowadzającego rejestrację
Wzór
WYKAZ
..........
zarejestrowanych zgodnie z dekretem z dnia 3.II.1947 r. (Dz. U. R. P. Nr. 22, poz. 88).
Nr kolejny | Nr protokółu | Data rejestracji dokumentów | Posiadacz | Zgłaszający | Oświadczenie wg. art. 5 dekretu | Podstawa rejestracji | Specyfikacja zarejestrowanych papierów wartościowych | Ilość sztuk | Wartość nominalna. | Uwagi |
1) Nazwisko i imię lub nazwa 2) Adres 3) Narodowość 4) Przynależność państw. | 1) Nazwisko i imię lub nazwa 2) Adres 3) Narodowość 4) Przynależność państw). | 1) Źródło pochodzenia 2) Od kiedy posiada | Jak punkt IV protokółu | Wyszczególnienie emisji, serii, liter i t. p., a w granicach każdej emisji, serii, litery i t. p. wyszczególnienie numerów poszczególnych odcinków | ||||||
Wzór pieczątki
ZAREJESTROWANO |
na zasadzie dekretu z dnia 3 lutego 1947 r. |
(Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 88) |
.........., dn. .......... 194.. r.. |
.......... |
Podpis urzędowy Organu Rejestrującego |
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »