Włączenie kwalifikacji rynkowej "Prowadzenie szkolenia jeździeckiego na poziomie sportowym" do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.

Monitor Polski

M.P.2023.1140

Akt obowiązujący

Wersja od: 25 października 2023 r.

OBWIESZCZENIE

MINISTRA SPORTU I TURYSTYKI ¹

z dnia 12 września 2023 r.

w sprawie włączenia kwalifikacji rynkowej "Prowadzenie szkolenia jeździeckiego na poziomie sportowym" do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji

Na podstawie art. 25 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia informacje o włączeniu kwalifikacji rynkowej "Prowadzenie szkolenia na poziomie sportowym" do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.

ZAŁĄCZNIK

INFORMACJE O WŁĄCZENIU KWALIFIKACJI RYNKOWEJ "PROWADZENIE SZKOLENIA JEŹDZIECKIEGO NA POZIOMIE SPORTOWYM" DO ZINTEGROWANEGO SYSTEMU KWALIFIKACJI

1. Nazwa kwalifikacji rynkowej

Prowadzenie szkolenia jeździeckiego na poziomie sportowym

2. Nazwa dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej

Certyfikat

3. Okres ważności dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej i warunki przedłużenia jego ważności

Certyfikat ważny jest 3 lata. Warunki odnowienia certyfikatu: obowiązek odbycia 3 szkoleń recertyfikujących - 2 specjalistycznych i 1 konferencji metodyczno-szkoleniowej, prowadzonych przez instytucję certyfikującą lub podmioty przez nią wskazane. Wniosek o wydanie certyfikatu na kolejny okres wraz z wymaganymi dokumentami należy złożyć do końca roku, w którym wygasa ważność certyfikatu, nie później niż do końca pierwszego kwartału roku następnego. W przypadku niedotrzymania ww. terminu osoby, które zechcą przedłużyć certyfikat, zobowiązane są przedstawić certyfikaty uczestnictwa w 3 szkoleniach recertyfikacyjnych (2 specjalistycznych i 1 konferencji metodyczno-szkoleniowej, prowadzonych przez instytucję certyfikującą lub podmioty przez nią wskazane), które odbyły się nie później niż w okresie 2 lat od daty złożenia wniosku.

4. Poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji przypisany do kwalifikacji rynkowej oraz odniesienie do poziomu Sektorowej Ramy Kwalifikacji

4 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji (dalej jako "PRK"), 4 poziom Sektorowej Ramy Kwalifikacji w sektorze sport

5. Efekty uczenia się wymagane dla kwalifikacji rynkowej

Osoba posiadająca kwalifikację "Prowadzenie szkolenia jeździeckiego na poziomie sportowym" jest przygotowana do samodzielnego planowania, organizowania, realizowania i monitorowania zajęć jeździeckich w dyscyplinach olimpijskich A, B, C. Jest również przygotowana do planowania, prowadzenia i oceny procesu szkoleniowo-treningowego, obejmującego przygotowanie sportowców do zawodów jeździeckich. Posługuje się metodami i narzędziami pracy charakterystycznymi dla jeździectwa, dostosowując je do uwarunkowań rozwoju ontogenetycznego sportowców, celów i postępów treningowych. W odniesieniu do ramowego cyklu szkoleniowego przygotowuje konspekty zajęć (jednostek treningowych), dobierając ćwiczenia do tematu zajęć, poziomu umiejętności jeźdźca oraz wieku i poziomu wyszkolenia konia. Prezentuje umiejętności jeździeckie, wykonując poprawnie technicznie przejazdy ujeżdżeniowe oraz parkurowe, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa. Demonstruje i objaśnia ćwiczenia, nauczając zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, stosując zasady teorii i metodyki sportu oraz wykorzystując narzędzia komunikacji i motywacji. Rozpoznaje i samodzielnie rozwiązuje typowe problemy pojawiające się w procesie szkoleniowo-treningowym. Nadzoruje technikę i sposób wykonywania ćwiczeń przez jeźdźców. Omawia rasy koni i na podstawie ich charakterystyki, celów szkolenia oraz wieku i umiejętności uczestników szkolenia dobiera konia do jeźdźca. Wykonuje czynności związane z pielęgnacją i żywieniem konia, a w razie konieczności jest gotowa do udzielenia pierwszej pomocy przedweterynaryjnej. Przygotowuje konia do transportu, w tym wprowadza i wyprowadza konia z przyczepy oraz zabezpiecza go przed urazami w czasie przewożenia. Osoba posiadająca tę kwalifikację ponosi odpowiedzialność za rzetelną realizację procesu szkoleniowo-treningowego, w tym jakość i bezpieczeństwo realizowanych zajęć oraz za zdrowie i bezpieczeństwo uczestników procesu, co oznacza, że nie jest tylko uczestnikiem procesu szkoleniowego, ale samodzielnie odpowiada za prowadzenie i rozplanowanie jednostek treningowych.

Zestaw 1. Charakteryzowanie teoretycznych podstaw jeździectwa
Poszczególne efekty uczenia się	Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
Charakteryzuje dyscyplinę jeździecką	- opisuje historię jeździectwa, - charakteryzuje dyscyplinę pod względem wysiłku fizycznego, - omawia kompetencje sprzyjające funkcjonowaniu w grupie oraz udziałowi w rywalizacji sportowej, - wymienia dostępne zasoby wiedzy branżowej i wydarzenia cykliczne ważne z punktu widzenia rozwoju zawodowego, w tym konferencje, seminaria, targi, - omawia rolę etycznego postępowania z uczniami w realizacji procesu treningowego w jeździectwie, - opisuje zasady etycznego postępowania z koniem w realizacji procesu treningowego w jeździectwie na podstawie kodeksu postępowania z koniem oraz regulacji Polskiego Związku Jeździeckiego (dalej jako "PZJ"), - omawia olimpijskie dyscypliny jeździeckie A, B, C, - posługuje się specjalistycznym słownictwem jeździeckim.
Opisuje strukturę organizacyjną dyscypliny jeździectwo	- wymienia organizacje funkcjonujące w dyscyplinie i wskazuje na ich hierarchię, - omawia organizację systemu współzawodnictwa sportowego w jeździectwie w Polsce, - omawia zasady rozgrywania i uczestnictwa w konkursach sportowych w jeździectwie w dyscyplinach olimpijskich, - omawia etapy szkolenia sportowego w dyscyplinie.
Charakteryzuje podstawy teorii i metodyki w procesie szkolenia sportowego w zakresie jeździectwa	- charakteryzuje obszar zawodowy instruktora sportu, - opisuje metody nauczania ruchu i formy organizacyjne prowadzenia zajęć stosowane w procesie nauczania jeździectwa, - formułuje cele dydaktyczne w nauczaniu jeździectwa, - uzasadnia plan procesu nauczania w relacji do celów dydaktycznych, - omawia elementy planu treningowego, w tym treść, intensywność, objętość, częstotliwość, - charakteryzuje cykle treningowe (makrocykle, mezocykle, mikrocykle), - opisuje cele i zadania poszczególnych części jednostki treningowej, - omawia środki dydaktyczne stosowane w procesie nauczania, w tym: dobór i przygotowanie sprzętu, konia, ćwiczeń, pomocy dydaktycznych, - omawia zasady doboru miejsca do prowadzenia zajęć (np. podłoże, zabezpieczenie terenu, oświetlenie itd.), - omawia zasady nauczania (m.in. zasadę świadomości i aktywności, dostępności, systematyczności i indywidualizacji), - wymienia czynniki wpływające na proces uczenia się jeźdźca i konia.
Omawia zasady bezpieczeństwa i ochrony zdrowia jeźdźca na poziomie sportowym	- opisuje najczęściej występujące urazy i zagrożenia, specyficzne dla uczestnictwa w różnych formach jeździectwa, - opisuje problem stosowania używek, dopingu oraz prowadzenia niehigienicznego trybu życia, - wymienia przeciwwskazania do uczestnictwa w jeździectwie, - omawia cechy zalecanego stroju, obuwia i sprzętu, w tym dostępne środki ochrony zdrowia w jeździectwie.
Omawia zasady bezpieczeństwa i ochrony zdrowia konia w jeździectwie na poziomie sportowym	- opisuje najczęściej występujące urazy i zagrożenia, specyficzne dla uczestnictwa w różnych formach jeździectwa, - wskazuje sytuacje, które wymagają pilnej interwencji lekarza weterynarii, - omawia sposoby zapobiegania kulawiznom i reagowania w przypadku ich występowania, - opisuje problem stosowania dopingu w jeździectwie, - opisuje problem nieprawidłowych warunków stajennych, - wymienia przeciwwskazania do uczestnictwa w jeździectwie, - omawia zabiegi odnowy biologicznej konia, np. stosowanie owijek, maści, żelów, glinek, derek i ochraniaczy magnetycznych, - opisuje dostępne ochraniacze dla konia, - opisuje zabiegi dotyczące pielęgnacji kopyt i prawidłowego podkuwania konia.

Zestaw 2. Charakteryzowanie zasad obchodzenia się z koniem w jeździectwie na poziomie sportowym
Poszczególne efekty uczenia się	Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
Charakteryzuje zasady BHP w treningu jeździeckim	- opisuje zasady BHP w stajni, podczas treningu i w czasie zawodów sportowych, - wymienia zagrożenia związane z niewłaściwą obsługą konia przed, w trakcie i po treningu, - omawia sposób przeciwdziałania sytuacjom, które mogą wywołać nadmierny stres u konia, - omawia sposoby rozładowania stresu u konia.
Charakteryzuje konia jako gatunek	- charakteryzuje rasy koni, - omawia pokrój, umaszczenie koni i odmiany koni, - analizuje cechy pokroju koni sportowych ważnych dla poszczególnych dyscyplin, - omawia elementy dokumentacji hodowlanej i sportowej, - określa topografię części ciała koni, - charakteryzuje parametry fizjologiczne konia, tzw. TTO (temperatura, tętno, oddechy).
Omawia motorykę konia	- charakteryzuje rodzaje chodów konia, - charakteryzuje styl skoku konia, - ocenia jakość ruchu konia.
Omawia żywienie konia uczestniczącego w treningu sportowym	- charakteryzuje pasze pod względem składu biologicznego i wartości energetycznej, - omawia rodzaje suplementów, - omawia zasady żywienia konia w czasie treningu sportowego, - opisuje zasady suplementacji diety konia w zależności od etapu cyklu szkoleniowego.
Prezentuje zasady pierwszej pomocy, opieki i pielęgnacji koni w jeździectwie na poziomie sportowym	- zabezpiecza rany i urazy konia, - przygotowuje konia do przeglądu weterynaryjnego lub prezentacji w ręku.

Zestaw 3. Wykonywanie technik jeździeckich w jeździectwie na poziomie sportowym
Poszczególne efekty uczenia się	Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
Charakteryzuje elementy jazdy konnej w jeździectwie na poziomie sportowym	- omawia skalę szkoleniową, - omawia pomoce jeździeckie, - omawia rodzaje dosiadu, - omawia figury na ujeżdżalni, - wymienia elementy ujeżdżeniowe wykonywane na czworoboku, - omawia rolę dostosowania trudności zadania do umiejętności konia i jeźdźca, - omawia pracę na różnych rodzajach przeszkód parkurowych, - omawia trening na przeszkodach crossowych.
Demonstruje umiejętności ujeżdżeniowe na poziomie konkursów klasy "N"	- utrzymuje stabilną i prawidłową postawę jeździecką w trzech chodach, - demonstruje prawidłowe działanie pomocy jeździeckich, - zachowuje równowagę i koordynację ruchów (zarówno w strzemionach, jak i bez), - demonstruje przejścia pomiędzy chodami i w ramach chodów.
Demonstruje umiejętności skokowe (przeszkody parkurowe 1,10-1,20)	- utrzymuje stabilną postawę jeździecką podczas pokonywania przeszkód przenośnych, - dostosowuje tempo i chód konia do warunków atmosferycznych i podłoża, - dostosowuje tempo i chód konia do dystansu między przeszkodami, - pokonuje kombinację przeszkód.

Zestaw 4. Planowanie procesu nauczania jeździectwa na poziomie sportowym
Poszczególne efekty uczenia się	Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
Rozpoznaj e potrzeby i możliwości uczestnika procesu treningowego	- analizuje informacje uzyskane na podstawie obserwacji, wywiadu z zawodnikiem lub wywiadu przeprowadzonego z opiekunem prawnym oraz dotychczasowych wyników sportowych zawodnika, - uzyskuje informacje o celach i aspiracjach zawodnika, - diagnozuje stan przygotowania psychofizycznego zawodnika do zajęć, - diagnozuje poziom posiadanych umiejętności jeździeckich zawodnika.
Przygotowuje roczny plan treningowy z zakresu jeździectwa	- określa cel główny procesu treningowego w oparciu o cele i aspiracje zawodnika, - ustala cele treningowe, - planuje proces dydaktyczny, - dobiera formy, metody i środki dydaktyczne do ustalonych celów w oparciu o wiek, możliwości psychofizyczne oraz posiadane umiejętności, - przygotowuje konspekt zajęć uwzględniający: cel zajęć, metody nauczania, środki dydaktyczne, formy organizacyjne, czas trwania zajęć, wiek i liczebność grupy z zachowaniem obowiązującej w jeździectwie terminologii, - wskazuje starty kontrolne, które pozwalają na ocenę postępów w nauczaniu.

Zestaw 5. Realizowanie procesu nauczania jeździectwa na poziomie sportowym
Poszczególne efekty uczenia się	Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
Organizuje proces treningu jeździeckiego	- sprawdza przygotowanie zawodnika do zajęć, w tym kontroluje stan sprzętu i ubiór, - przygotowuje miejsce, sprzęt i pomoce dydaktyczne do przeprowadzenia jednostki treningowej, - sprawdza prawidłowość przygotowania konia do zajęć, - ustawia przeszkody z zachowaniem bezpieczeństwa jeźdźca i konia.
Prowadzi trening jazdy konnej	- wyjaśnia cele i zadania zajęć, - stosuje zasady etycznego postępowania jeźdźca z koniem, - instruuje wykonywanie technik jeździeckich, - prowadzi zajęcia dla jeźdźca na 1onży, - utrzymuje kontakt z jeźdźcem lub grupą (np. wita, żegna, nawiązuje kontakt wzrokowy, reaguje na sygnały zmęczenia, na sygnały braku zrozumienia instrukcji, komunikuje się werbalnie i niewerbalnie z uczestnikami), - ustawia się względem jeźdźca lub grupy w sposób umożliwiający uczestnikowi lub uczestnikom słyszalność komunikatów, - stosuje zróżnicowane metody, formy organizacyjne i środki dydaktyczne dostosowane do celu zajęć i możliwości uczestnika, - nadzoruje wykonywanie ćwiczeń przez jeźdźców, - koryguje błędy jeźdźców, - mobilizuje do wysiłku fizycznego, w tym stosuje zachęty słowne, pochwały, - podsumowuje zajęcia i poziom realizacji zadania.
Lonżuje konia	- stosuje techniki 1onżowania, - powoduje koniem w trzech chodach, - 1onżuje konia z wykorzystaniem specjalistycznego wyposażenia (np. wypinacze, gouge).
Przygotowuje konia do transportu	- planuje opiekę nad koniem przed i po transporcie, - zabezpiecza kończyny i ogon, - ładuje i wyładowuje konia do/z koniowozu lub przyczepy.

6. Wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację

1. Etap weryfikacji 1.1. Metody W czasie procesu walidacji dopuszczalne jest stosowanie następujących metod: - test teoretyczny, - rozmowa z komisją walidacyjną, zwaną dalej "komisją", - wywiad swobodny, - analiza dowodów i deklaracji, - obserwacja w warunkach symulowanych, - obserwacja w warunkach rzeczywistych. Część lub całość walidacji może być przeprowadzona za pomocą metody analizy dowodów i deklaracji. Metoda analizy dowodów i deklaracji musi być każdorazowo połączona z rozmową z komisją. Dowodem potwierdzającym wszystkie efekty uczenia się jest posiadanie uprawnień Instruktora Sportu PZJ i aktualnej licencji szkoleniowca PZJ, wydanej nie później niż w ciągu dwóch lat kalendarzowych następujących po uzyskaniu przez kwalifikację "Prowadzenie szkolenia jeździeckiego na poziomie sportowym" statusu funkcjonującej w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji. Efekty uczenia się: "Demonstruje umiejętności ujeżdżeniowe na poziomie konkursów klasy "N"" oraz "Demonstruje umiejętności skokowe (przeszkody parkurowe 1,10-1,20)" (z zestawu 3) mogą być weryfikowane za pomocą metody analizy dowodów i deklaracji. Dopuszcza się m.in. następujące dowody: - posiadanie w karierze drugiej lub wyższej klasy sportowej w ujeżdżeniu, skokach (zwalnia odpowiednio z części weryfikacji skokowej lub ujeżdżeniowej), - posiadanie w karierze drugiej lub wyższej klasy sportowej w WKKW (Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego) - zwalnia z całości weryfikacji skokowej i ujeżdżeniowej, - legitymację instruktora sportu w jeździectwie (wydaną przed wejściem w życie ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów (Dz. U. poz. 829), dalej jako "ustawa") lub dyplom trenera w jeździectwie (wydany przed wejściem w życie ustawy), lub dyplom ukończenia studiów wyższych w zakresie jeździectwa lub hodowli koni - mogą być dowodami na posiadanie części lub wszystkich efektów uczenia się przypisanych do części teoretycznej (z zestawu 1). Inne dowody, w zależności od ich zakresu przedmiotowego, mogą pozwolić na potwierdzenie posiadania części efektów uczenia się przypisanych do części teoretycznej lub praktycznej. 1.2. Zasoby kadrowe Weryfikację przeprowadza komisja. Komisja składa się z minimum 3 osób. Przewodniczący komisji musi spełniać następujące warunki: - posiadać minimum kwalifikację pełną na poziomie 6 PRK (licencjat), - posiadać minimum dyplom trenera II klasy w jeździectwie wydany przed wejściem w życie ustawy lub analogiczne kompetencje, potwierdzone przez wiarygodną instytucję z obszaru jeździectwa, - posiadać co najmniej dziesięcioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej (w tym egzaminowaniu) w zakresie szkolenia instruktorów i trenerów jeździectwa w Polsce, - posiadać ważną licencję szkoleniową PZJ. Każdy z pozostałych członków komisji musi spełniać następujące warunki: - posiadać minimum kwalifikację pełną na poziomie 6 PRK (licencjat), - posiadać uprawnienia minimum trenera II klasy w jeździectwie lub analogiczne kompetencje, potwierdzone przez wiarygodną instytucję z obszaru jeździectwa, - posiadać co najmniej pięcioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej (w tym egzaminowaniu) w zakresie szkolenia instruktorów i trenerów jeździectwa w Polsce, - posiadać ważną licencję szkoleniową PZJ. Co najmniej 1 z członków komisji ma doświadczenie w zakresie działań związanych z wdrażaniem Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji. 1.3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne W pierwszej części weryfikacji sprawdzana jest wiedza teoretyczna kandydata za pomocą testu teoretycznego lub rozmowy z komisją. Sprawdzane są: - wszystkie efekty uczenia się z zestawu 1, - efekty uczenia się z zestawu 2, z wyjątkiem efektu uczenia się "Prezentuje zasady pierwszej pomocy, opieki i pielęgnacji koni w jeździectwie na poziomie sportowym", - efekt uczenia się "Charakteryzuje elementy jazdy konnej w jeździectwie na poziomie sportowym" z zestawu 3. Zaliczenie części teoretycznej dopuszcza do części praktycznej weryfikacji, która prowadzona jest za pomocą metody obserwacji w warunkach symulowanych lub obserwacji w warunkach rzeczywistych. Każdorazowo metody te połączone są z wywiadem swobodnym. W czasie części praktycznej sprawdzane są efekty uczenia się: - efekt uczenia się "Prezentuje zasady pierwszej pomocy, opieki i pielęgnacji koni w jeździectwie na poziomie sportowym" z zestawu 2, - wszystkie efekty uczenia się z zestawu 3, z wyjątkiem efektu uczenia się "Charakteryzuje elementy jazdy konnej w jeździectwie na poziomie sportowym", - wszystkie efekty uczenia się z zestawu 4, - wszystkie efekty uczenia się z zestawu 5. Zestaw 4 będzie sprawdzany metodą analizy dowodów i deklaracji połączoną z rozmową z komisją, natomiast zestaw 5 będzie sprawdzany za pomocą obserwacji w warunkach symulowanych lub rzeczywistych. Instytucja certyfikująca nie jest zobowiązana do zapewnienia koni. Pozostałe warunki organizacyjne i materialne: - plac jeździecki lub hala o powierzchni minimalnej 1200 mkw., - zestaw przeszkód przenośnych pozwalający na ustawienie toru składającego się z minimum 6 przeszkód / 7 skoków, - sprzęt jeździecki (kompletne ogłowie, siodło wraz z osprzętem, ochraniacze, sprzęt do 1onżowania), - sprzęt do pielęgnacji koni, - materiały opatrunkowe (gaza opatrunkowa, bandaż, bandaż elastyczny). 2. Etapy identyfikowania i dokumentowania Nie określa się wymogów dotyczących etapów identyfikowania i dokumentowania.

7. Warunki, jakie musi spełniać osoba przystępująca do walidacji

Osoba przystępująca do walidacji musi posiadać: - kwalifikację pełną na poziomie 4 PRK, - ukończone 18 lat, - oświadczenie o niekaralności związanej z wykonywaniem działalności zawodowej w obszarze objętym kwalifikacją, - zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do uprawiania jeździectwa, - ukończony kurs pierwszej pomocy, minimum 8-godzinny, w ostatnich 3 latach, - tytuł instruktora szkolenia podstawowego PZJ lub kwalifikację cząstkową "Prowadzenie zajęć z jeździectwa na poziomie rekreacyjnym" z poziomu PRK 3 lub tożsamej, lub min. II klasy sportowej w karierze.

8. Termin dokonywania przeglądu kwalifikacji

Nie rzadziej niż raz na 10 lat

¹ Minister Sportu i Turystyki kieruje działem administracji rządowej - kultura fizyczna, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 października 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Sportu i Turystyki (Dz. U. poz. 1946).