Włączenie kwalifikacji rynkowej "Prowadzenie mediacji sądowych i pozasądowych w sprawach rodzinnych" do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.

Monitor Polski

M.P.2020.556

Akt obowiązujący

Wersja od: 23 czerwca 2020 r.

OBWIESZCZENIE

MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI

z dnia 9 czerwca 2020 r.

w sprawie włączenia kwalifikacji rynkowej "Prowadzenie mediacji sądowych i pozasądowych w sprawach rodzinnych" do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji

Na podstawie art. 25 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia informacje o włączeniu kwalifikacji rynkowej "Prowadzenie mediacji sądowych i pozasądowych w sprawach rodzinnych" do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.

ZAŁĄCZNIK

INFORMACJE O WŁĄCZENIU KWALIFIKACJI RYNKOWEJ "PROWADZENIE MEDIACJI SĄDOWYCH I POZASĄDOWYCH W SPRAWACH RODZINNYCH" DO ZINTEGROWANEGO SYSTEMU KWALIFIKACJI

1. Nazwa kwalifikacji rynkowej

Prowadzenie mediacji sądowych i pozasądowych w sprawach rodzinnych

2. Nazwa dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej

Certyfikat

3. Okres ważności dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej

10 lat

4. Poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji przypisany do kwalifikacji rynkowej

6

5. Efekty uczenia się wymagane dla kwalifikacji rynkowej

Osoba posiadająca kwalifikację "Prowadzenie mediacji sądowych i pozasądowych w sprawach rodzinnych" jest gotowa do samodzielnego prowadzenia procesu mediacji rodzinnych. W swojej pracy współpracuje z sądem oraz innymi specjalistami, np. adwokatem, psychologiem. Działania podejmowane przez osobę posiadającą kwalifikację wspierają uzgadnianie ugody mediacyjnej w sytuacjach konfliktów rodzinnych, w tym dotyczących dzieci. Ponadto osoba posiadająca tę kwalifikację styka się w swojej pracy ze złożonymi i trudnymi do przewidzenia problemami dotykającymi całego systemu rodzinnego. Wykonując swoje zadania, bierze pod uwagę wielość możliwych uwarunkowań zaistniałego problemu rodzinnego i konsekwencji związanych z uzgodnionymi rozwiązaniami. Wykorzystuje wiedzę z zakresu psychologii konfliktu, rodziny i dziecka. Posługując się tą wiedzą, włącza perspektywę dzieci do procesu mediacji. Pracuje zgodnie z metodyką prowadzenia mediacji i zasadami etyki zawodowej mediatora. Stosuje zaawansowane techniki komunikacyjne, w tym szereg technik budowania zrozumienia. Samodzielnie planuje i realizuje ścieżkę swojego rozwoju zawodowego. Jest świadoma konieczności uczestnictwa w procesie superwizji w celu zachowania najwyższych standardów pracy z klientami. Wykonywanie zadań zawodowych z zakresu tej kwalifikacji wiąże się z wysokim poziomem odpowiedzialności społecznej.
Zestaw 1. Zawieranie kontraktu mediacyjnego
Poszczególne efekty uczenia się	Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
Pozyskuje informacje o stronach mediacji	- opisuje kategorie informacji, które powinien pozyskać przed rozpoczęciem procesu mediacyjnego (np. zgoda stron język (kompetencje werbalne), którym posługują się strony, tryb sesji, oczekiwania, nadzieje); - pozyskuje informacje o stronach mediacji i ich oczekiwaniach; - opisuje cele stron mediacji w oparciu o ich oczekiwania
Informuje o zakresie i zasadach mediacji	- opisuje przebieg mediacji (np. rolę mediatora, etapy mediacji, czas); - opisuje zasady prowadzenia mediacji: dobrowolność, neutralność, poufność, bezstronność i akceptowalność stron; - opisuje warunki gotowości stron do podjęcia mediacji rodzinnych (np. umiejętność reprezentowania własnych interesów i potrzeb, gotowość do dzielenia się ważnymi informacjami w celu zawarcia porozumienia); - opisuje przyczyny, dla których zaburzenia psychiczne i emocjonalne mogą uniemożliwić prowadzenie mediacji; - opisuje przyczyny, dla których relacje przemocowe mogą uniemożliwić prowadzenie mediacji; - opisuje przyczyny, dla których uzależnienia mogą uniemożliwić prowadzenie mediacji rodzinnych; - opisuje rolę mediatora dbającego o dobro dziecka, tzw. "adwokata dziecka"; - opisuje różnice między prowadzeniem mediacji rodzinnych a terapią rodzin; - stosuje metody i techniki określenia kierunku mediacji w sytuacji, gdy jeden z partnerów chce się rozstać, a drugi nie; - uzyskuje ostateczną zgodę stron na prowadzenie mediacji
Uzgadnia zasady finansowania mediacji	- opisuje możliwe sposoby finansowania i organizacji procesu mediacji (np. sąd, płatność prywatna, możliwość dofinansowania mediacji przez jednostki pomocy i integracji społecznej lub NGO, warunki odwołania spotkania, zmiana terminu); - wymienia informacje o finansowaniu, które powinien podać stronom; - opisuje finansowanie przeprowadzonych mediacji
Zestaw 2. Prowadzenie mediacji
Poszczególne efekty uczenia się		Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
Konstruuje agendę mediacji		- opisuje metody umożliwiające każdej ze stron pokazanie swojej perspektywy i swojego rozumienia postrzegania problemu; - przedstawia perspektywę postrzegania problemu przez każdą stronę konfliktu; - podaje przykłady przeformułowania żądań lub zarzutów na tematy do mediacji; - przedstawia listę tematów do mediacji zaakceptowaną przez obie strony
Wspiera budowanie wzajemnego zrozumienia potrzeb u stron konfliktu		- stosuje techniki docierania do potrzeb stron mediacji i innych osób, których konflikt dotyka (np. dzieci, nowych partnerów, dziadków); - opisuje rolę emocji i pracy z nimi w procesie mediacji; - stosuje techniki pracy z emocjami; - identyfikuje blokady w zawarciu porozumienia (np. poczucie krzywdy, diabelskie koło, szkodliwe przekonania) i opisuje mechanizmy ich działania
Stosuje techniki budowania zrozumienia w mediacjach		- opisuje techniki budowania zrozumienia w trakcie prowadzenia mediacji (np. pytania cyrkularne, zamianę ról, podwojenie); - stosuje techniki budowania zrozumienia, uzasadnia wybór; - opisuje konsekwencje zastosowania wybranych technik
Stosuje techniki komunikacji interpersonalnej		- posługuje się poprawnie językiem polskim i stosuje techniki komunikacji interpersonalnej; - formułuje parafrazę; - formułuje klaryfikację; - formułuje podsumowanie; - formułuje przeformułowanie
Włącza perspektywę dzieci do procesu mediacji		- opisuje potrzeby i reakcje dzieci w sytuacji rozstania rodziców; - opisuje modele opieki nad dzieckiem po rozstaniu rodziców; - stosuje techniki wprowadzania perspektywy dzieci do mediacji; - opisuje warunki bezpośredniego udziału dzieci w mediacjach; - pomaga wypracować sposób rozmowy z dzieckiem na temat rozstania rodziców
Wspiera kreowanie opcji rozwiązań		- opisuje techniki wspierające kreowanie opcji rozwiązań przez strony mediacji; - stosuje techniki wspierające kreowanie opcji rozwiązań przez strony mediacji
Wspiera uzgadnianie rozwiązań		- opisuje kryteria stosowane przy uzgadnianiu rozwiązań; - opisuje metody wspierające podejmowanie decyzji (np. analizę SWOT, mapę pola sił, słomiane głosowanie, próbne testowanie); - stosuje techniki wspierające podejmowanie decyzji; - weryfikuje przykładowe rozwiązania, które optymalnie zabezpieczają interesy dziecka
Wspiera konstruowanie ugody mediacyjnej		- opisuje wybraną metodologię konstruowania celów (np. SMART); - opisuje sposoby oraz zasady przygotowania ugody mediacyjnej; - konstruuje zapisy ugody mediacyjnej; - prezentuje i omawia zapisy ugody mediacyjnej

Zestaw 3. Współpraca z innymi specjalistami i instytucjami
Poszczególne efekty uczenia się	Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
Współpracuje z sądem	- opisuje aktualne przepisy dotyczące mediacji rodzinnych i obowiązki mediatora względem sądu; - opisuje aktualne przepisy prawne dotyczące: rozwodu, alimentów, pieczy nad dzieckiem i kontaktów z nim, podziału majątku, sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej; - sporządza protokół z mediacji zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego i w razie skierowania przez sąd sprawy do mediacji składa protokół w sądzie rozpoznającym sprawę; - na podstawie projektu ugody ocenia możliwość zatwierdzenia przez sąd; - wskazuje, w jakich sprawach rodzinnych, co do jakich praw nie jest dopuszczalne zawarcie ugody; - wyjaśnia stronom konsekwencje wynikające z zawarcia ugody i jej ewentualnego niewykonania
Ocenia i uzasadnia konieczność współpracy z adwokatami, radcami prawnymi i notariuszami	- opisuje sytuacje, w których należy skierować klientów do notariusza; - opisuje sytuacje, w których należy zaproponować klientom konsultacje z adwokatem bądź radcą prawnym; - opisuje sytuacje, w których adwokaci bądź radcowie prawni stron uczestniczą w procesie mediacji; - analizuje sytuację pod kątem potrzeby współpracy z notariuszem lub adwokatem / radcą prawnym; - opisuje warunki współpracy z adwokatami, radcami prawnymi bądź notariuszami w ramach mediacji
Ocenia i uzasadnia konieczność oraz warunki współpracy z psychologiem dziecięcym	- opisuje najważniejsze potrzeby dziecka na różnych etapach rozwoju oraz charakteryzuje je w kontekście sytuacji rodzinnej; - opisuje sytuacje, w których należy zachęcić klientów do skorzystania z usług psychologa dziecięcego; - opisuje sytuacje, w których psycholog dziecięcy może uczestniczyć w procesie mediacji; - analizuje sytuację pod kątem potrzeby współpracy z psychologiem dziecięcym; - opisuje warunki współpracy z psychologiem dziecięcym w ramach mediacji
Opisuje specyfikę pracy w parze mediacyjnej	- opisuje sytuacje, w których warto pracować z drugim mediatorem; - opisuje zasady prowadzenia mediacji w parze mediacyjnej
Zestaw 4. Planowanie samorozwoju i etyka zawodowa
Poszczególne efekty uczenia się		Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia
Przestrzega zasad etyki zawodu		- analizuje przeprowadzone mediacje pod względem kwestii etycznych; - opisuje kodeks etyki zawodowej mediatora przyjęty przez Społeczną Radę ds. ADR przy Ministrze Sprawiedliwości; - opisuje sytuację w pracy mediatora, w której może zaistnieć dylemat etyczny; - proponuje rozwiązania tego dylematu i omawia ich konsekwencje
Tworzy ścieżkę samorozwoju w roli mediatora		- przedstawia sprawozdanie z samorozwoju w roku poprzedzającym przystąpienie do walidacji; - identyfikuje swoje mocne i słabe strony w zakresie prowadzenia mediacji rodzinnych; - wymienia działania redukujące swoje słabe strony w zakresie prowadzenia mediacji rodzinnych; - opisuje wnioski z dwóch sesji superwizji, w których uczestniczyła jako mediator

6. Wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację

Metody Weryfikacja efektów uczenia się składa się z dwóch części. W części pierwszej obejmującej weryfikację efektów uczenia się z zestawów 1, 2 i 3 stosuje się wyłącznie metodę testu teoretycznego. Warunkiem przystąpienia do drugiej części weryfikacji jest zaliczenie części pierwszej.

W drugiej części stosuje się metodę analizy dowodów i deklaracji uzupełnioną rozmową z komisją w celu przedstawienia i omówienia stadium przypadku. Możliwe jest uzupełnienie tych metod obserwacją w warunkach symulowanych. Część druga weryfikacji obejmuje wszystkie zestawy efektów uczenia się. W ramach analizy dowodów i deklaracji dowodem muszą być 4 protokoły oraz 4 studia przypadku z prowadzenia mediacji rodzinnych, w tym przynajmniej 2 studia ze spisaną ugodą mediacyjną i przynajmniej 2, w ramach których odbyły się minimum 3 spotkania wspólne stron z przeprowadzonych mediacji rodzinnych z ostatnich 3 lat przed przystąpieniem do walidacji. Dokumenty powinny być zanonimizowane lub pseudonimizowane. Kolejnym dowodem musi być sprawozdanie z samorozwoju w roku poprzedzającym przystąpienie do walidacji. Zasoby kadrowe Weryfikację efektów uczenia się dla kwalifikacji przeprowadza trzyosobowa komisja. Każdy z członków komisji walidacyjnej musi spełniać następujące wymogi: - posiadać wykształcenie wyższe magisterskie; - posiadać ukończone studia lub szkolenie z zakresu mediacji rodzinnych (min. 80 godzin); - stosować zasady etyki zawodowej mediatora; - znać i stosować aktualnie obowiązujące regulacje prawne w zakresie mediacji; - znać i stosować standardy prowadzenia mediacji i postępowania mediatora opracowane przez Społeczną Radę ds. Alternatywnych Metod Rozwiązywania Sporów i Konfliktów przy Ministrze Sprawiedliwości; - posiadać pełną zdolność do czynności prawnych i pełnię praw publicznych; - stosować kryteria weryfikacji przypisane do efektów uczenia się dla opisywanej kwalifikacji oraz kryteria oceny formalnej i merytorycznej dowodów na posiadanie efektów uczenia się właściwych dla opisywanej kwalifikacji; - stosować zasady prowadzenia weryfikacji, a także różne metody weryfikacji efektów uczenia się, zgodnie z celami walidacji i zasadami Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji; - posiadać min. 8-letnie doświadczenie w pracy mediatora rodzinnego (oświadczenie), przeprowadzić min. 150 mediacji (oświadczenie); - posiadać doświadczenie w prowadzeniu szkoleń przygotowujących do roli mediatora rodzinnego (min. 5 udokumentowanych referencjami lub umowami przeprowadzonych szkoleń, co najmniej 40-godzinnych). Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne. Podczas walidacji instytucja certyfikująca ma obowiązek zapewnić warunki do przeprowadzenia walidacji. Warunki, jakie musi spełniać osoba przystępująca do walidacji: - osoba przystępująca do walidacji musi posiadać kwalifikację pełną na poziomie 6 PRK (studia wyższe: licencjat, inżynier), zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226), przedstawia 4 protokoły oraz 4 studia przypadku z przeprowadzonych mediacji rodzinnych, w tym przynajmniej 2 studia ze spisaną ugodą mediacyjną i przynajmniej 2, w ramach których

odbyły się minimum 3 spotkania wspólne stron z przeprowadzonych przez siebie mediacji rodzinnych z ostatnich 3 lat przed przystąpieniem do walidacji. Dokumenty powinny być zanonimizowane lub pseudonimizowane; - przedstawienie sprawozdania z samorozwoju w roku poprzedzającym przystąpienie do walidacji.

7. Termin dokonywania przeglądu kwalifikacji

Nie rzadziej niż raz na 10 lat