Wezwanie państw Unii Europejskiej do zawieszenia unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) i podjęcia działań na rzecz reformy

Monitor Polski

M.P.2021.1179

Akt nienormatywny
Wersja od: 20 grudnia 2021 r.

UCHWAŁA
SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 9 grudnia 2021 r.
w sprawie wezwania państw Unii Europejskiej do zawieszenia unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) i podjęcia działań na rzecz reformy

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża jednoznaczne poparcie dla inicjatywy polskiego rządu, by na najbliższym posiedzeniu Rady Europejskiej postawić wniosek o natychmiastowe zawieszenie funkcjonowania unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) lub wyłączenie Polski z tego systemu do czasu jego reformy.

System EU ETS, który rozpoczął działanie w 2005 roku, by doprowadzić do racjonalnego ekonomicznie i społecznie akceptowalnego tempa ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, obecnie nie spełnia tego zadania. System stał się ogromnym zagrożeniem dla Polski po przyjęciu i wdrożeniu nowych narzędzi polityki klimatycznej, które zaakceptował rząd podpisem ówczesnego premiera Donalda Tuska na szczycie Rady Europejskiej w marcu 2014 roku. Spekulacyjna konstrukcja EU ETS prowadzi do bezprecedensowych wzrostów cen energii, co stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego Polski i całej Unii Europejskiej.

W 2014 roku cena uprawnień do emisji CO2 wynosiła około 6 euro za tonę. Dziś przekracza już pułap 85 euro za tonę. Te koszty zostaną w efekcie przeniesione na odbiorców energii, których w 2022 roku czekają drastyczne, kilkudziesięcioprocentowe podwyżki cen prądu i ciepła. Jest to bezpośrednie uderzenie w bezpieczeństwo ekonomiczne milionów polskich rodzin i polskich przedsiębiorstw, którym zagraża ubóstwo i upadłość. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej nie może pozostać bierny wobec tak katastrofalnych skutków polityki klimatycznej Unii Europejskiej wynikających z nieodpowiedzialnej decyzji podjętej w 2014 roku.

Konstrukcja EU ETS miała wspomagać transformację energetyczną, tymczasem w rzeczywistości ją uniemożliwia. Polskie firmy, zamiast inwestować w nowoczesne źródła wytwarzania energii elektrycznej i ciepła, muszą bowiem finansować zakup coraz droższych - w efekcie spekulacji - uprawnień do emisji CO2.

Odchodzenie od węgla, przy braku pełnowartościowych nowych technologii, doprowadziło do uzależnienia od gazu ziemnego z importu, co jest sprzeczne z celami pierwszego pakietu klimatycznego i co doprowadziło do obecnego kryzysu energetycznego w całej UE. Wbrew założeniom polityki unijnej nie rozwinęły się technologie CCS, a nowe technologie magazynowania energii nie są dostępne w wymaganej dla energetyki skali. Brak realizacji kluczowych celów oraz zmiana sytuacji w stosunku do prognoz KE wymaga zweryfikowania całej polityki klimatyczno-energetycznej, a w szczególności systemu EU ETS.

W efekcie obecnej sytuacji EU ETS wywołuje odwrotny skutek do zamierzonego. Rujnuje europejską gospodarkę poprzez działania spekulacyjne podmiotów, które do swojej działalności nie potrzebują uprawnień do emisji, a tylko dla swoich zysków kosztem milionów odbiorców energii generują niczym nieuzasadnione wysokie ceny.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża przekonanie, że zawieszenie EU ETS do czasu przygotowania jego reformy powstrzyma tzw. zieloną inflację, wywołaną podwyżkami cen energii i ciepła dla milionów odbiorców, oraz przyspieszy realizację inwestycji w nowoczesne niskoemisyjne źródła wytwarzania energii.