Ustanowienie rządowego programu wspierania rodziny "Asystent rodziny w 2024 r.".

Monitor Polski

M.P.2023.1462

Akt obowiązujący

Wersja od: 22 grudnia 2023 r.

UCHWAŁA NR 245

RADY MINISTRÓW

z dnia 8 grudnia 2023 r.

w sprawie ustanowienia rządowego programu wspierania rodziny "Asystent rodziny w 2024 r."

Mając na uwadze, że zgodnie z art. 187 ust. 1 pkt 5 oraz art. 197 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1426 i 1429) do zadań ministra właściwego do spraw rodziny należy opracowanie i finansowanie rządowych programów wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, Rada Ministrów uchwala, co następuje:

§ 1. Ustanawia się rządowy program wspierania rodziny "Asystent rodziny w 2024 r.", zwany dalej "Programem", stanowiący załącznik do uchwały.

§  2. 

1. Realizatorami Programu są minister właściwy do spraw rodziny oraz wojewoda, a beneficjentami gminy, zgodnie z zakresem wskazanym w Programie.

2. Program jest realizowany od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

§  3. 

1. Źródłem finansowania Programu są środki Funduszu Pracy ujęte w planie finansowym Funduszu Pracy na 2024 r., na podstawie art. 9 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" (Dz. U. z 2023 r. poz. 1923).

2. Na finansowanie Programu przeznacza się kwotę nieprzekraczającą 70 000 000 zł.

§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

Rządowy program wspierania rodziny "Asystent rodziny w 2024 r."

1. Ramy prawne

Rządowy program wspierania rodziny "Asystent rodziny w 2024 r.", zwany dalej "Programem", został opracowany w oparciu o art. 187 ust. 1 pkt 5 oraz art. 197 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1426, z późn. zm.) w związku z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" (Dz. U. z 2023 r. poz. 1923).

2. Cel Programu

Celem Programu jest pomoc w realizacji zadań wykonywanych przez asystentów rodziny, w tym również zadań, o których mowa w art. 8 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem".

W ramach Programu zostaną dofinansowane:

* dodatki do wynagrodzenia asystentów rodziny przez przyznanie asystentowi dodatku do wynagrodzenia w wysokości do 2400 zł, podzielonego na 12 części odpowiadających miesiącom zatrudnienia, w wysokości do 200 zł za każdy przepracowany miesiąc, proporcjonalnie do wymiaru etatu ¹ ;

* koszty zatrudnienia asystentów rodziny - w wysokości nieprzekraczającej 30% (wynagrodzenie wraz z pochodnymi od wynagrodzeń) ponoszone od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

3. Adresaci Programu

Dofinansowanie dodatków do wynagrodzenia oraz kosztów zatrudnienia asystentów rodziny w ramach Programu jest adresowane do gmin, których obowiązkiem jest realizacja zadań z obszaru wspierania rodziny, w tym również wynikających z ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem". W ramach Programu ze środków finansowych mogą korzystać za pośrednictwem gmin również podmioty niepubliczne, które zgodnie z art. 190 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej realizują zadanie pracy z rodziną na zlecenie samorządu.

4. Zakres realizacji Programu

Dofinansowanie dodatków do wynagrodzenia oraz kosztów zatrudnienia asystentów rodziny nastąpią na podstawie zapotrzebowania gminy, składanego dwa razy w roku do wojewody. Dofinansowanie dodatków do wynagrodzenia obejmie asystentów rodziny, którzy przepracowali co najmniej 120 godzin (w odniesieniu do pełnego wymiaru czasu pracy - proporcjonalnie mniej godzin przy zatrudnieniu na niepełny etat) w miesiącu ² , za który przyznany jest dodatek.

Dofinansowanie kosztów zatrudnienia asystentów rodziny dotyczy kwoty wydatkowanej przez gminę na wynagrodzenia asystentów rodziny (wraz z pochodnymi od wynagrodzeń) przysługujące za okres od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

Gmina będąca beneficjentem Programu może korzystać z całego zakresu Programu lub jednego elementu Programu (dofinansowanie dodatków do wynagrodzeń, dofinansowanie kosztów zatrudnienia).

5. Finansowanie

Źródłem finansowania Programu są środki Funduszu Pracy ujęte w planie finansowym Funduszu Pracy na 2024 r.

Na realizację Programu w roku 2024 w planie finansowym Funduszu Pracy zaplanowano środki w wysokości nieprzekraczającej 70 mln zł.

Środki pozyskane z Funduszu Pracy mogą być przeznaczone jedynie na pokrycie wydatków kwalifikowalnych dotyczących dofinansowania dodatków do wynagrodzenia asystentów rodziny oraz dofinansowania kosztów zatrudnienia asystentów rodziny, stanowiąc dochód gminy w rozumieniu ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2267, z późn. zm.).

6. Czas realizacji zadania

Zadanie będzie realizowane od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

7. Warunki dofinansowania w ramach Programu

1. Dofinansowanie dodatków do wynagrodzenia asystentów rodziny

Dofinansowanie przyznane zostanie w wysokości do 2400 zł na asystenta rodziny zatrudnionego w gminie w 2024 r. (podstawą zatrudnienia może być zarówno umowa o pracę, jak i umowa zlecenie). Dofinansowanie to będzie podzielone na 12 części odpowiadających miesiącom zatrudnienia - dofinansowanie dodatku do wynagrodzenia za jeden miesiąc może zostać przyznane w wysokości do 200 zł, proporcjonalnie do wymiaru etatu w danym miesiącu. Dofinansowanie dodatku do wynagrodzenia za dany miesiąc może być przyznane asystentowi rodziny, który spełnia wszystkie poniższe warunki:

* jest zatrudniony w gminie na stanowisku asystenta rodziny w dniu złożenia zapotrzebowania przez gminę lub realizuje zadania asystenta rodziny na podstawie obowiązującej w tym dniu umowy zlecenia;

* przepracował w miesiącu, za który przyznany jest dodatek, co najmniej 120 godzin (co stanowi równowartość 15 dni w 8 godzinnym dniu pracy) w odniesieniu do zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy - w przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze proporcjonalnie mniej ³ .

Dofinansowanie dodatków do wynagrodzeń nie może zostać przeznaczone na dofinansowanie wynagrodzeń, dodatków i nagród otrzymywanych przez asystenta rodziny na podstawie umów, o których mowa w art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Dofinansowanie powinno stanowić maksymalnie do 80% kosztów dodatku (beneficjent, tj. gmina, powinna zabezpieczyć udział własny w wysokości minimum 20%).

2. Dofinansowanie kosztów zatrudnienia asystentów rodziny

Dofinansowanie kosztów zatrudnienia asystentów rodziny - przyznane zostanie w wysokości do 30% kosztów poniesionych przez gminę (wynagrodzenie wraz z pochodnymi od wynagrodzeń) za okres styczeń-grudzień 2024 r. na zatrudnienie asystentów rodziny. Z kosztów są wyłączone:

* środki na dodatki do wynagrodzenia dofinansowane ze środków Funduszu Pracy w ramach Programu oraz wymagany wkład własny;

* wszystkie dodatkowe świadczenia wypłacone asystentom, inne niż wynagrodzenie zasadnicze i dodatek za wieloletnią pracę.

8. Realizatorzy i beneficjenci Programu oraz ich działania

I. Szczebel centralny - minister właściwy do spraw rodziny

1. Podział kwoty zaplanowanej na dofinansowanie dodatków oraz dofinansowanie kosztów zatrudnienia asystentów rodziny dla gmin w ramach środków Funduszu Pracy, w oparciu o zapotrzebowania przekazane przez wojewodę.

2. Wskazanie wojewodzie kwoty, w ramach dokonanego podziału środków, o którą może wnioskować w ramach Programu, na każdy z okresów rozliczeniowych.

3. Przekazanie środków Funduszu Pracy w ramach programu wojewodom.

4. Analiza sprawozdań wojewódzkich z realizacji Programu.

5. Sporządzenie sprawozdania zbiorczego z realizacji Programu.

6. Ocena realizacji zadań finansowanych z Programu na podstawie sprawozdań wojewódzkich.

7. Monitorowanie realizacji zadania wynikającego z Programu.

II. Szczebel wojewódzki - wojewoda

1. Przekazanie do urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw rodziny scalonych zestawień z gmin w dwóch okresach rozliczeniowych.

2. Udzielanie informacji o zasadach Programu, a także interpretacja postanowień Programu.

3. Przygotowanie dokumentacji dla gmin, w tym umowy sporządzonej na podstawie opracowanych przez urząd obsługujący ministra właściwego do spraw rodziny wytycznych do umowy z gminą określonych w załączniku nr 1 do Programu i wzoru sprawozdania gminy z realizacji Programu, określonego w załączniku nr 2 do Programu.

4. Zawieranie umów z gminami.

5. Występowanie do ministra właściwego do spraw rodziny z wnioskami o środki Funduszu Pracy - 2 razy w roku.

6. Przekazywanie środków gminom.

7. Analiza przekazanych przez gminy sprawozdań z realizacji Programu.

8. Rozliczenie środków Funduszu Pracy.

9. Przekazanie do urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw rodziny sprawozdania wojewódzkiego z realizacji Programu, według wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do Programu - po zakończeniu pierwszego okresu rozliczeniowego oraz na zakończenie realizacji Programu.

III. Szczebel lokalny - gmina:

1. Składanie do wojewodów zapotrzebowania gminy dwa razy w roku w terminach określonych Rozdziale 9.

2. Realizacja zadań zgodnie z podpisanymi umowami.

3. Rozliczenie środków Funduszu Pracy.

4. Przekazanie do wojewody sprawozdania gminy z realizacji Programu, według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do Programu - po zakończeniu pierwszego okresu rozliczeniowego oraz na zakończenie realizacji Programu.

9. Zasady składania ofert

1. Wojewoda terminach:

a) do dnia 30 czerwca 2024 r.- w odniesieniu do dofinansowania za pierwszy okres rozliczeniowy, tj. od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 30 czerwca 2024 r.,

b) do dnia 31 października 2024 r. - w odniesieniu do dofinansowania za drugi okres rozliczeniowy, tj. od dnia 1 lipca 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

zbierze od gmin zapotrzebowanie zawierające informacje o liczbie etatów zatrudnionych (lub realizujących zadania na podstawie umowy zlecenia) asystentów rodziny w miesiącach objętych wnioskiem, którzy spełniają warunki uzyskania dodatku do wynagrodzenia, oraz o kwocie na realizację wynagrodzeń asystentów rodziny przysługujących za okres objęty zapotrzebowaniem (zgodnie z okresami wskazanymi w lit. a i b).

2. Wojewoda, w terminach do 10 dni, licząc od terminów wskazanych w pkt 1, zatwierdzi zestawienia gminne, tj. jednorazowe sprawozdania opublikowane w Centralnej Aplikacji Statystycznej (CAS), i przekaże wygenerowany z CAS plik .xls do ministerstwa obsługującego ministra właściwego do spraw rodziny za pośrednictwem platformy ePUAP.

3. Minister właściwy do spraw rodziny w terminie do 10 dni od dnia przesłania przez ostatniego z wojewodów zestawienia zbiorczego za dany okres rozliczeniowy zatwierdzi i ogłosi listę gmin z określeniem wysokości dofinansowania za dany okres.

4. Gminy w ciągu 5 dni od dnia ukazania się ogłoszenia listy, o której mowa w pkt 3, przesyłają do właściwego miejscowo urzędu wojewódzkiego oświadczenie o przyjęciu lub nieprzyjęciu środków Funduszu Pracy.

5. Wojewoda oraz gmina będąca beneficjentem Programu zobowiązani są do podpisania umowy w sprawie przekazania dofinansowania, niezwłocznie po przekazaniu przez gminę oświadczenia o przyjęciu środków w odniesieniu do pierwszego okresu rozliczeniowego. Umowa zawierana jest do końca 2024 r., na dwa okresy rozliczeniowe.

6. W przypadku rezygnacji z udziału w Programie, gmina będąca beneficjentem Programu jest zobowiązana do niezwłocznego wypowiedzenia umowy zawartej z wojewodą (wraz z przesłaniem oświadczenia o nieprzyjęciu środków za drugi okres rozliczeniowy).

10. Zasady i tryb rozpatrywania ofert

1. Wyniki, z podaniem listy gmin otrzymujących dofinansowanie wraz z kwotami dofinansowania, zostaną ogłoszone na stronie internetowej ministerstwa obsługującego ministra właściwego do spraw rodziny. Lista będzie publikowana dwa razy w roku, na każdy z okresów rozliczeniowych.

2. Na rozstrzygnięcie w sprawie udzielenia dofinansowania nie przysługuje odwołanie.

Załączniki:

1. Załącznik nr 1 - Wytyczne do umowy na dofinansowanie ze środków Funduszu Pracy realizacji zadania publicznego w ramach rządowego Programu wspierania rodziny "Asystent rodziny w 2024 r."

2. Załącznik nr 2 - Wzór sprawozdania gminy z realizacji rządowego Programu wspierania rodziny "Asystent rodziny w 2024 r."

3. Załącznik nr 3 - Wzór wojewódzkiego sprawozdania z realizacji rządowego Programu wspierania rodziny "Asystent rodziny w 2024 r."

Załącznik Nr  1

WYTYCZNE do umowy na dofinansowanie ze środków Funduszu Pracy realizacji zadania publicznego w ramach rządowego Programu wspierania rodziny "Asystent rodziny w 2024 r."

zawieranej między wojewodą a gminą będącą beneficjentem Programu

1. Przedmiotem umowy ma być realizacja zadania określonego w Rządowym programie wspierania rodziny "Asystent rodziny w 2024 r.", którego szczegóły zawiera zapotrzebowanie złożone przez gminę.

2. Umowa określa w szczególności:

1) szczegółowy opis zadania, w tym cel, na jaki dofinansowanie zostało przyznane, i termin jego wykonania;

2) maksymalną wysokość udzielanego dofinansowania - na podstawie zapotrzebowania złożonego w ramach pierwszego okresu rozliczeniowego oraz prognozowanego zapotrzebowania na drugi okres rozliczeniowy;

3) termin wykorzystania dofinansowania - do dnia 31 grudnia 2024 r.;

4) termin i sposób rozliczenia udzielonego dofinansowania;

5) termin zwrotu niewykorzystanej części dofinansowania, przy czym termin ten nie może być dłuższy niż 15 dni od określonego w umowie dnia wykonania zadania;

6) tryb kontroli wykonania zadania.

3. Termin realizacji zadania to okres 1 stycznia 2024 r. - 31 grudnia 2024 r.

4. Przyznane środki finansowe powinny być przekazane na rachunek gminy, będącej beneficjentem Programu, w dwóch częściach odpowiadającym kwocie przyznanej na podstawie zapotrzebowań składanych za okres 1 stycznia - 30 czerwca, oraz 1 lipca - 31 grudnia 2024 r. Środki zostaną przekazane niezwłocznie od daty zawarcia umowy w odniesieniu do okresu pierwszego oraz niezwłocznie od wpłynięcia środków na rachunek wojewody w odniesieniu do okresu drugiego.

5. Procentowy udział otrzymanych środków Funduszu Pracy, w całkowitych kosztach zadania winien być zgodny z zasadami określonymi w Programie.

6. Gmina jest zobowiązana poddać się kontroli realizacji zadania publicznego, w tym udokumentowania wydatkowania przyznanych środków, zgodnie z ich przeznaczeniem.

7. Gmina jest zobowiązana sporządzić sprawozdanie z realizacji zadania według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do Programu po zakończeniu pierwszego okresu rozliczeniowego oraz po zakończeniu realizacji zadania i dostarczyć je wojewodzie do zaakceptowania w terminie 30 dni od: uzyskania środków na realizację dofinansowania w ramach Programu za pierwszy okres rozliczeniowy oraz od końcowego terminu realizacji zadania.

8. Środki z Funduszu Pracy w ramach Programu przyznane zostaną na zasadach i w trybie określonym w Programie "Asystent rodziny w 2024 r.".

9. Przekazane środki finansowe ze środków Funduszu Pracy gmina jest zobowiązana wykorzystać do dnia 31 grudnia 2024 r. (obowiązuje zasada kasowości). Kwotę środków Funduszu Pracy niewykorzystaną w terminie gmina jest zobowiązana zwrócić do wojewody. Należy mieć na uwadze, iż Program przewiduje również, że ze środków finansowych mogą korzystać za pośrednictwem gmin również podmioty niepubliczne, które zgodnie z art. 190 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1426, z późn. zm.) realizują zadanie pracy z rodziną na zlecenie samorządu.

10. Umowa powinna być wypowiedziana przez wojewodę ze skutkiem natychmiastowym w przypadku:

1) wykorzystywania środków Funduszu Pracy niezgodnie z przeznaczeniem;

2) nieterminowego oraz nienależytego wykonywania umowy;

3) nieprzedłożenia przez gminę sprawozdania gminy z realizacji Programu w terminie i na zasadach określonych w umowie;

4) odmowy poddania się przez gminę kontroli.

11. Umowa powinna zapewniać zgodność wydatkowania i dysponowania środkami publicznymi z przepisami obowiązującego prawa, w szczególności ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1270, z późn. zm.) oraz zgodność z przepisami ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1781) i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.).

12. Umowa powinna zobowiązywać gminę do przestrzegania wytycznych w zakresie wypełniania obowiązków informacyjnych, o których mowa w art. 35a ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

13. Gmina jest zobowiązania do wdrożenia wytycznych w umowach z podmiotami niepublicznymi, o których mowa w ust. 9 wytycznych.

Załącznik Nr  2

Sprawozdanie gminy z realizacji rządowego Programu wspierania rodziny "Asystent rodziny w 2024 r."

wzór

Załącznik Nr  3

wzór

¹ W przypadku umowy - zlecenia wymiar etatu określa się jako stosunek przepracowanych godzin na podstawie umowy - zlecenia do liczby godzin przypadających na etat w danym miesiącu.

² W przypadku umowy zlecenia odpowiednio w przeliczeniu na etat.

³ W przypadku umowy zlecenia odpowiednio w przeliczeniu na etat.