Rozdział 9 - Ruch żeglugowy i spław tratw. - Uprawianie żeglugi i spławu na śródlądowych drogach wodnych.

Monitor Polski

M.P.1967.14.71

Akt utracił moc

Wersja od: 7 marca 1967 r.

Rozdział  9

Ruch żeglugowy i spław tratw.

Kierunek jazdy i odległość między statkami.

§  25.

1. Statki obowiązuje w zasadzie jazda prawą stroną w kierunku ruchu.

2. Odległość między statkami płynącymi oddzielnie jeden za drugim i nie wyprzedzającymi się powinna wynosić przy jeździe w dół rzeki co najmniej 250 m, w górę zaś - co najmniej 100 m. Odległość 250 m obowiązuje również na kanałach żeglownych.

3. Odległość między płynącymi jeden za drugim i nie wyprzedzającymi się zestawami pchanymi lub między zestawami pchanymi a innymi statkami powinna wynosić przy jeździe w dół rzeki co najmniej 350 m, a przy jeździe w górę co najmniej 200 m.

Szybkość jazdy.

§  26.

1. Szybkość jazdy statku powinna być zgodna z oznakowaniem drogi wodnej oraz przepisami lokalnymi i nie powinna zagrażać bezpieczeństwu innych statków.

2. Statki płynące wolniej powinny przepuszczać statki płynące szybciej.

3. Statki bez napędu, płynące z wodą, w celu przepuszczenia statków z napędem, płynących szybciej, powinny zatrzymać się lub zmniejszyć szybkość jazdy przez hamowanie łańcuchami.

4. W miejscach, gdzie wystawiono znak żeglugowy nr 30, należy zmniejszyć szybkość jazdy, ażeby nie wytwarzać silnej fali.

Przejazd pod mostami.

§  27.

1. Przejazd pod mostami dozwolony jest wyłącznie przez oznakowane przęsła żeglowne.

2. Mijanie się i wyprzedzanie statków pod mostami jest dozwolone tylko wtedy, gdy szerokość przęsła jest wystarczająca do mijania lub wyprzedzania i przęsło to jest oznaczone odpowiednim znakiem.

3. Przy silnym prądzie i wąskim przejściu pod mostami, gdy zachodzi obawa uderzenia o filary, statki powinny napuszczać się rufą.

4. Jeżeli zarządzenia inspektoratów żeglugi śródlądowej nie ustaliły ilości przyczep pociągu holowniczego przy przejeździe pod mostem, wolno holować tylko tyle przyczep, ile można przeprowadzić bez obawy uderzenia o filary mostu.

5. Nie wolno cumować statków do konstrukcji mostowych, jak również nie wolno odpychać się lub odciągać statku lub tratwy przez zaczepianie bosaków albo okutych drągów o konstrukcję i podpory mostów. Ewentualne zetknięcie się statku z filarem powinno być osłabione przez użycie miękkich odbijaczy.

6. Pierwszeństwo przejazdu pod mostami mają statki płynące w dół rzeki.

7. Przy zbliżaniu się do mostu należy w odległości 200 m dać sygnał dźwiękowy "baczność".

8. Statkom parowym przy przejeździe pod mostami nie wolno zadymiać powietrza.

9. Kierownik statku powinien zawiadomić mechanika statkowego o zbliżaniu się statku do mostu.

10. Jeżeli statek lub tratwa ma przejeżdżać pod mostem o przęsłach ruchomych, sygnalizuje wezwanie do otwarcia mostu dwoma długimi dźwiękami (§ 19 pkt 2). Po otwarciu mostu obsługa sygnalizuje "przejazd wolny", wystawiając znak żeglugowy.

11. Do otwarcia mostu pontonowego należy wezwać obsługę mostu dwoma długimi dźwiękami, tj. znakiem podanym w ust. 10. Obsługa mostu sygnalizuje "przejazd wolny", poruszając w dzień białą flagą w prawo i w lewo nad głową w płaszczyźnie poziomej, w nocy zaś białym światłem w prawo i w lewo na wysokości kolan w płaszczyźnie poziomej.

Zabezpieczenie przejazdów w przęsłach żeglownych.

§  28.

1. Wszelkie prace związane z odbudową i naprawą mostu oraz robotami konserwacyjnymi w przejściach przeznaczonych do żeglugi lub spławu mogą być wykonywane pod warunkiem niezmniejszenia szerokości i wysokości skrajni żeglownej. Jeżeli wykonywanie tych robót wymaga czasowego ograniczenia szerokości lub wysokości skrajni żeglownej, roboty mogą być rozpoczęte po uprzednim uzyskaniu zgody właściwego okręgowego zarządu wodnego.

2. Przęsła żeglowne powinny być zaopatrzone w łaty, umożliwiające odczyty prześwitu przy każdym poziomie wody. Łata powinna być zaopatrzona w czytelną podziałkę co 10 cm, ponumerowaną z góry na dół. Długość łaty powinna objąć wysokość od najniższej dolnej krawędzi konstrukcji nośnej mostu do najniższego stanu wody.

3. Na filarach przęseł żeglownych powinny być w miarę potrzeby wymalowane dwa białe prostokąty: jeden prostokąt od góry i jeden od dołu rzeki. Dolna krawędź prostokąta powinna być na poziomie średniego stanu wody, górna zaś - na wysokości 0,5 m ponad najwyższy stan wody żeglownej. Przęsła żeglowne mostów powinny być oświetlone.

4. Oświetlenie przęseł żeglownych mostów kolejowych należy do obowiązku właściwego organu kolejowego; rodzaj i sposób oświetlenia wymagają uzgodnienia z właściwym okręgowym zarządem wodnym. Zadania okręgowych zarządów wodnych w zakresie oznakowania, oświetlania i zaopatrywania w łaty przęseł żeglownych mostów regulują odrębne przepisy.

Przejazd przez uciążliwe miejsca.

§  29.

1. Jeżeli dwa statki zbliżają się z dwóch przeciwnych kierunków do uciążliwego miejsca oznaczonego znakiem żeglugowym nr 31a, nr 31b lub nr 32, pierwszeństwo przejazdu przysługuje statkowi płynącemu w dół rzeki.

2. Przy zbliżaniu się do uciążliwego miejsca należy dać sygnał "baczność".

3. Jeżeli statek płynący w górę rzeki spodziewa się spotkać na uciążliwym odcinku inny statek lub pociąg holowniczy, zestaw pchany albo też tratwę płynącą w dół rzeki, powinien on zatrzymać się i przeczekać, aż minie go obiekt płynący w dół rzeki.

4. Jeżeli pociąg holowniczy lub zestaw pchany płynący w górę rzeki wpłynął już na uciążliwy odcinek szlaku żeglownego, obiekty płynące w dół rzeki powinny zatrzymać się przed wpłynięciem na ten odcinek i przeczekać, aż minie je pociąg holowniczy lub zestaw pchany, płynący w górę rzeki.

5. Jeżeli pojedynczy statek płynący w górę rzeki wpłynął już na uciążliwy odcinek, a z góry rzeki zbliża się pociąg holowniczy lub zestaw pchany, pojedynczy statek powinien ustąpić ze szlaku, aby dać miejsce pociągowi holowniczemu lub zestawowi pchanemu płynącemu w dół rzeki.

6. Jeżeli pojedynczy statek zbliża się tuż przed uciążliwym miejscem do innego statku lub pociągu holowniczego albo zestawu pchanego płynącego wolniej od niego i domaga się za pomocą sygnałów zezwolenia na wyprzedzenie, statek, pociąg holowniczy lub zestaw pchany, płynące wolniej, powinny zezwolić na wyprzedzenie, zanim wejdą na uciążliwy odcinek.

7. Wyprzedzanie i postój na uciążliwym odcinku szlaku żeglownego są zabronione.

8. Inspektorat żeglugi śródlądowej w porozumieniu z właściwym okręgowym zarządem wodnym może ustalić w drodze lokalnych przepisów zasady ruchu na odcinkach dróg wodnych uciążliwych dla żeglugi i spławu.

Przejazd statków i tratw przez śluzy, jazy i pochylnie.

§  30.

1. Przy zbliżaniu się do śluzy należy w odpowiedniej odległości ograniczyć szybkość jazdy. Przy wjeździe do komory śluzowej należy zachować niezbędną ostrożność, przy czym szybkość jazdy nie może być większa od koniecznej do sterowania statkiem.

2. Przy zbliżaniu się do śluzy zamkniętej należy w odległości 200 m dać sygnał dźwiękowy oznaczający wezwanie do otwarcia śluzy (§ 19 pkt 2). Jeżeli przed dopłynięciem statku lub tratwy na odległość 100 m od śluzy wrota nie zostaną otwarte, statek lub tratwa zatrzymuje się w oznaczonym miejscu i tak się ustawia, aby przejazd innych statków lub tratw nie był utrudniony.

3. Przy zbliżaniu się do śluzy otwartej z wystawionym znakiem żeglugowym nr 21e należy w odległości 200 m dać sygnał dźwiękowy "baczność" (§ 19 pkt 1), powtarzając go po raz drugi w odległości 100 m, po czym statek lub tratwa ma prawo wjechać bezpośrednio do komory śluzowej.

4. Podczas śluzowania statek powinien być odpowiednio przycumowany, a maszyny napędowe - zatrzymane.

5. Statki w czasie wjazdu do komory śluzowej, podczas pobytu i w czasie wyjazdu z niej powinny używać miękkich odbijaczy w celu ochrony ścian komory i ochrony własnej.

6. Z chwilą zbliżania się i wjazdu do komory śluzowej, kierownicy statków powinni podporządkować się zaleceniom kierownika śluzy.

7. Śluzowanie odbywa się według kolejności przybycia do śluzy. Z pierwszeństwa śluzowania korzystają:

1) statki udające się do akcji ratowniczej,

2) statki pasażerskich linii regularnych.

8. Kierownicy statków nie posiadających pełnej zdolności manewrowej powinni przed wjazdem do śluzy zawiadomić o tym kierownika śluzy.

9. Inspektorat żeglugi śródlądowej w porozumieniu z właściwym okręgowym zarządem wodnym wyda przepisy lokalne dotyczące porządku śluzowania na poszczególnych śluzach oraz uprawnień i obowiązków załóg statków w czasie śluzowania.

10. Przepisy ust. 1-9 mają odpowiednie zastosowanie przy przejazdach przez pochylnie i jazy.

11. Statki z napędem, pociągi holownicze i zestawy pchane mogą przejeżdżać przez jaz z minimalną szybkością niezbędną do sterowania statkiem.

12. Holownik lub pchacz może przejeżdżać przez jaz tylko z takim pociągiem lub zestawem pchanym, którego przeprowadzenie jest możliwe bez uszkodzenia budowli.

13. Podczas przejazdu przez jaz nie wolno posługiwać się kotwicami lub wleczonymi łańcuchami.

Pociągi holownicze i zestawy pchane.

§  31.

1. Przy zestawianiu pociągów holowniczych i zestawów pchanych należy uwzględniać siłę maszyn holownika lub pchacza, ilość i ciężar ładowanych przyczep, układ pociągu lub zestawu pchanego oraz warunki hydrometeorologiczne, tak aby pociąg lub zestaw zachował w każdych warunkach należytą sterowność. Przy pociągach holowniczych należy uwzględnić również odległość między przyczepami, a przy zestawach pchanych - ich długość stosownie do warunków drogi wodnej.

2. Kierownik pociągu holowniczego lub zestawu pchanego odpowiedzialny jest za pociąg holowniczy lub zestaw pchany w zakresie bezpieczeństwa ruchu i postoju statków.

3. Statki lub tratwy wchodzące w skład pociągu holowniczego i nie stosujące się do rozkazów kierownika pociągu mogą być z pociągu wyłączone.

4. Nie wolno holować ani pchać statków z podniesionymi żaglami.

5. Statki z własnym napędem, płynące w pociągu holowniczym jako statki holowane lub płynące w zestawie pchanym jako jednostki pchane, mogą używać własnych silników w taki sposób, aby zachowana była sterowność całego pociągu holowniczego lub zestawu pchanego.

6. Inspektoraty żeglugi śródlądowej ustalą w drodze lokalnych przepisów w porozumieniu z okręgowymi zarządami wodnymi dopuszczalną długość i szerokość pociągów holowniczych i długość zestawów pchanych z uwzględnieniem jazdy w dół i w górę rzeki oraz dopuszczalną szybkość jazdy na poszczególnych odcinkach dróg wodnych.

Rozdzielanie i zatrzymywanie pociągów holowniczych.

§  32.

1. Z chwilą osiągnięcia miejsca oznaczonego znakiem żeglugowym nr 34 pociągi holownicze powinny być rozdzielone. Przy przeprowadzaniu poszczególnych przyczep wchodzących w skład pociągu holowniczego należy pozostałe przyczepy tak ustawić, aby nie przeszkadzały one żegludze innych statków.

2. Kierownik pociągu powinien rozdzielić pociąg w każdym miejscu, gdzie bezpieczeństwo ruchu tego wymaga, nawet gdyby to miejsce nie było właściwie oznakowane.

§  33.

1. Jeżeli kierownik jednej z przyczep zażąda zatrzymania pociągu holowniczego, żądanie takie powinno być podawane od przyczepy do przyczepy aż do holownika. Żądanie to można sygnalizować za pomocą trzech krótkich dźwięków, trąbką sygnałową, rogiem lub przez poruszanie w porze dziennej czerwoną flagą, a w porze nocnej - czerwonym światłem. Kierownik holownika po otrzymaniu takiego sygnału obowiązany jest pociąg zatrzymać.

2. Przyczepy mogą podnieść kotwicę lub ją zarzucić dopiero po otrzymaniu sygnału z holownika.

Holowanie z brzegu.

§  34.

1. Holowanie z brzegu powinno odbywać się przy użyciu ścieżek holowniczych przeznaczonych do tego celu. Linę wolno ciągnąć tylko z jednego brzegu.

2. W czasie holowania z brzegu nie wolno uszkadzać ścieżek holowniczych, urządzeń wodnych ani plantacji wiklinowych.

3. Przy holowaniu z brzegu obowiązuje użycie siły pociągowej w zasadzie po stronie prawej burty.

4. Na drogach wodnych posiadających ścieżkę holowniczą z jednej tylko strony pierwszeństwo przejazdu posiada pociąg holowany w górę.

Mijanie.

§  35.

1. Mijać się wolno na wszystkich odcinkach, na których mijanie się nie jest zabronione, po porozumieniu się w drodze wymiany sygnałów, jaką stroną ma nastąpić mijanie. Sygnalizowania wymijania dokonuje się przez danie sygnałów dźwiękowych, a ponadto przy mijaniu prawą burtą przez wystawianie:

1) w porze dziennej na prawej burcie - jasnoniebieskiej flagi,

2) w porze nocnej na prawej burcie - białego światła wybłyskowego.

Flagę i światło wybłyskowe umieszcza się przy sterówce w taki sposób, aby znaki te były widoczne od przodu i możliwie od tyłu statku. Flaga powinna być wystawiona, a światło zapalone do chwili minięcia statku mijanego, jeżeli nie zamierza on mijać prawą burtą następnych statków.

2. Statki z napędem mechanicznym, pociągi holownicze i zestawy pchane, płynące naprzeciwko siebie, powinny mijać się w zasadzie prawą stroną (lewą burtą). Statki płynące w górę powinny zostawić głębszą, dogodniejszą część szlaku żeglownego dla statków, pociągów holowniczych i zestawów pchanych płynących w dół rzeki.

3. Przy spotkaniu się na rzekach statków z napędem mechanicznym, pociągów holowniczych i zestawów pchanych oznaczenie strony, po której ma nastąpić wyminięcie inne, niż określono w ust. 2, należy do statku, pociągu holowniczego lub zestawu pchanego płynącego w dół rzeki, na kanałach zaś i szlakach żeglownych na jeziorach - do statku, który nie może się mijać prawą stroną (lewą burtą). Oznaczenia strony, po której ma nastąpić wyminięcie, dokonuje się przez wymianę odpowiednich sygnałów. Przy spotkaniu się statku z napędem ze statkiem bez napędu, stronę, po której ma nastąpić wyminięcie, wskazuje w każdym wypadku statek z napędem.

4. Przy jednoczesnym zbliżaniu się statków, pociągów holowniczych lub zestawów pchanych do miejsca, gdzie znajduje się skrzyżowanie dróg, pierwszeństwo przejazdu, ma ten statek, pociąg holowniczy lub zestaw pchany, który ma spotkany statek po lewej stronie.

5. W miejscach, w których nie można się mijać, statek, pociąg holowniczy lub zestaw pchany - płynące w dół rzeki, dają sygnał nakazu zatrzymania się statkom płynącym z przeciwnej strony (§ 19 pkt 10); statek, pociąg holowniczy lub zestaw pchany płynący w górę rzeki musi przeczekać, aż przejazd będzie wolny.

6. Jeżeli statek będący w ruchu nie może zatrzymać maszyny lub nie może kotwiczyć, powinien to oznajmić zawczasu płynącemu naprzeciw statkowi sygnałem "nie mogę manewrować" (§ 19 pkt 11). Na taki sygnał statek płynący naprzeciw powinien zatrzymać się i dać pierwszeństwo przejazdu statkowi nie mogącemu manewrować.

Wyprzedzanie.

§  36.

1. Statki mogą wyprzedzać inne statki płynące w tym samym kierunku, jeżeli:

1) mają pewność, że manewr ten nie zagraża bezpieczeństwu ruchu,

2) wymienione zostały odpowiednie sygnały.

2. Oznaczenie strony, po której ma nastąpić wyprzedzanie, należy do statku wyprzedzającego.

3. Wyprzedzany statek obowiązany jest po wymianie sygnałów ułatwić dokonanie uzgodnionego manewru przez ustąpienie z drogi i zmniejszenie szybkości.

4. Jeżeli wyprzedzanie grozi niebezpieczeństwem, wyprzedzany statek daje sygnał (§ 19 pkt 7) i na ten sygnał statek wyprzedzający powinien wstrzymać się z wyprzedzaniem, jadąc w odległości 50-100 metrów, aż zajdą dogodne warunki do wyprzedzenia.

5. Nie wolno wyprzedzać, gdy wyprzedzany statek znajduje się na wąskich przejściach, ostrych zakolach szlaku żeglownego lub na odcinkach uciążliwych dla żeglugi, oznaczonych odpowiednimi znakami. Ponadto nie wolno wyprzedzać na odległości mniejszej niż 500 m przed mostami, przystaniami, wejściami do portów i zimowisk oraz w pobliżu miejsc wykonywania robót regulacyjnych, konserwacyjnych, pogłębiarskich i pomiarowych.

6. Przepisy ust. 1-5 mają zastosowanie również do pociągów holowniczych i zestawów pchanych.

Zawracanie (manewrowanie).

§ 37. Zawracanie na szlaku żeglownym w celu zmiany kierunku jazdy, zatrzymywanie się, składanie pociągów holowniczych oraz zestawów pchanych i tym podobne manewrowanie można wykonywać tylko w takiej odległości od innych obiektów pływających, aby nie spowodować niebezpieczeństwa awarii. Statki zamierzające zawrócić na szlaku powinny dać odpowiedni sygnał (§ 19 pkt 8 lub 9), w nocy zaś - dodatkowo zataczać koła białym światłem.

Żegluga i spław w czasie złych warunków atmosferycznych.

§  38.

1. W razie złej widoczności spowodowanej warunkami atmosferycznymi (mgła, śnieżyca itp.) należy zmniejszyć szybkość jazdy. W uzasadnionych wypadkach należy zapalić na statkach przepisowe światła jak w porze nocnej.

2. Kierownicy wszystkich statków, pociągów holowniczych i zestawów pchanych obowiązani są przerwać jazdę i zatrzymać je w miejscach najbardziej odpowiednich do postoju, jeżeli widoczność z powodu złych warunków atmosferycznych jest ograniczona.

3. W obu wypadkach wymienionych w ust. 1 i 2 kierownicy statków obowiązani są dawać co 2 minuty sygnał "baczność" (§ 19 pkt 1). Ponadto należy wystawić wachtę na dziobie pierwszego statku i na rufie ostatniej przyczepy.

4. W razie złych warunków atmosferycznych kierownicy tratw powinni zatrzymać je poza szlakiem żeglownym i dawać sygnał "baczność".

Czasowe zamknięcie drogi wodnej oraz ograniczenie żeglugi i spławu.

§  39.

1. Terminy czasowego zamknięcia drogi wodnej oraz ograniczenia żeglugi i spławu są ustalane przez okręgowe zarządy wodne.

2. Zamknięcie drogi wodnej sygnalizuje ustawiony na brzegu rzeki w miejscu dobrze widocznym znak żeglugowy nr 22. Znak ten ustawia się w takiej odległości od miejsca przeszkody, aby zbliżające się statki lub tratwy mogły z łatwością zatrzymać się przed przeszkodą. Wszystkie zbliżające się statki ustawiają się wówczas tak, aby pozostawić wolne miejsce dla przejazdu.

3. Czasowe zamknięcie drogi wodnej nie dotyczy statków biorących udział w akcji ratowniczej oraz statków, których ruch jest konieczny w związku z utrzymaniem drogi wodnej.

Żegluga nocna.

§  40.

1. Za żeglugę nocną uważa się ruch statków na drogach wodnych w porze nocnej.

2. Kierownik statku i sternik muszą być dokładnie obeznani z odcinkiem drogi wodnej, który zamierzają przepłynąć w czasie nocy.

3. Statki z napędem powinny posiadać reflektory o odpowiednim zasięgu światła, z których mogą korzystać w razie koniecznej potrzeby w taki sposób, aby światło nie oślepiało załóg innych statków.

4. Jeżeli w porze nocnej powstaną specjalnie uciążliwe warunki nawigacyjne, jak burza, śnieżyca, mgła, należy zmniejszyć szybkość jazdy statków lub zatrzymać je, a kierownicy statków, pociągów holowniczych i zestawów pchanych obowiązani są dawać co 2 minuty sygnał "baczność" (§ 19 pkt 1). Statek, pociąg holowniczy lub zestaw pchany, który z powodu uciążliwych warunków nawigacyjnych zmuszony był zatrzymać się w miejscu do tego nieodpowiednim, powinien natychmiast po ustaniu przeszkód wypłynąć z tego miejsca.

5. Śluzy, jazy, mosty oraz wejścia do śluz i portów na eksploatowanych w porze nocnej drogach wodnych powinny być oświetlone.

6. Wjazd do śluz od wewnętrznej strony powinien być w miarę potrzeby pomalowany na biało.

7. Na wąskim szlaku żeglownym statki holujące powinny płynąć ze skróconą liną holowniczą.

8. Okna w przedniej części budki sterniczej powinny być otwarte.

9. Statki na nocnym postoju na trasie powinny być oznaczone światłami postojowymi. Na statkach stojących obok siebie umieszcza się światło na statku zewnętrznym od strony wolnego szlaku żeglownego. Jeżeli zarzucona kotwica znajduje się poza największą szerokością statku i stanowi przeszkodę dla innych przepływających statków, wówczas statek powinien być od strony zarzuconej kotwicy oznaczony dodatkowym światłem białym umieszczonym na wysokości 1 m poniżej światła białego.

10. Światła postojowe białe powinny być widoczne przynajmniej na 1.000 m, a kolorowe co najmniej na 500 m.

11. Światła postojowe powinny być umieszczone na odpowiedniej wysokości, tak aby były widoczne ze wszystkich stron.

12. Umieszczanie świateł postojowych w sterowniach jest zabronione.

13. Inspektoraty żeglugi śródlądowej wydadzą w porozumieniu z właściwymi okręgowymi zarządami wodnymi lokalne przepisy dotyczące rozmiarów i sposobu uprawiania żeglugi nocnej, a w szczególności ustalą wielkość składu pociągów i zestawów pchanych oraz określą możliwość jedno- lub dwukierunkowej jazdy na poszczególnych odcinkach dróg wodnych.

Przewozy międzybrzegowe.

§  41.

1. Promy na uwięzi i ich przyczółki powinny być urządzone i utrzymywane w taki sposób, aby nie stanowiły przeszkody dla żeglugi i spławu.

2. Liny lub łańcuchy w miejscu przewozu powinny być zawieszone w taki sposób, aby najniższy punkt liny lub łańcucha był wzniesiony na rzekach żeglownych na wysokości co najmniej 6,00 m, a na rzekach spławnych - na wysokości co najmniej 2,5 m ponad najwyższy stan wody, przy którym żegluga lub spław może się jeszcze odbywać.

3. Liny i łańcuchy przystosowane do opuszczania powinny być stale opuszczone na dno drogi wodnej, a naciągane tylko w celu każdorazowego uruchomienia promu.

4. Promy na uwięzi powinny być w porze nocnej ustawione przy brzegu w taki sposób, aby nie stanowiły przeszkody dla żeglugi i spławu. Promy stojące przy brzegu powinny być oznaczone białym jasnym światłem, umieszczonym co najmniej 2 m nad powierzchnią wody po stronie szlaku żeglownego.

5. Promy bez własnego napędu będące w ruchu w porze nocnej lub podczas mgły powinny być oznaczone po obu burtach promu białym jasnym światłem, osłoniętym od strony promu.

6. Łodzie używane do przewozów międzybrzegowych powinny tak odpływać od brzegu, aby nie przeszkadzały na szlaku statkom, pociągom holowniczym lub zestawom pchanym.

7. Promom nie wolno odpływać od brzegu po daniu przez nadjeżdżające statki lub pociągi holownicze i zestawy pchane sygnału "baczność" (§ 19 pkt 1). Sygnał taki powinien być dany w odległości 500 m przy jeździe w dół i 300 m przy jeździe w górę. Promami będącymi w ruchu należy jak najszybciej przybić do brzegu.

Tratwy.

§  42.

1. Wiązanie drewna w pasy i pasów w tratwy powinno być wykonywane starannie, przy użyciu odpowiedniego materiału, w taki sposób, aby poszczególne dłużyce i kłody nie rozpłynęły się na szlaku, a ewentualne rozłączanie i ponowne złączanie pasów i tafli (tablic) nie sprawiało trudności.

2. Drewno przeznaczone do spławu lub drewno pochodzące z rozbiórki tratw po spławie może być składowane na nie obwałowanych brzegach dróg wodnych (na bindugach) tylko za zgodą okręgowego zarządu wodnego w miejscach wskazanych, z zastrzeżeniem praw właścicieli lub użytkowników gruntów oraz praw osób korzystających z wód. Złożone na bindugach drewno powinno być w miejscach zagrożonych wysokim stanem wody należycie zabezpieczone przed samorzutnym spłynięciem. W miarę możliwości należy unikać składowania drewna w miejscach zagrożonych wysokim stanem wody.

3. Przeznaczone do spławu drewno zwiezione na ląd lub wrzucone do wody powinno być należycie zabezpieczone przed ewentualnym rozpłynięciem się lub porwaniem przez fale. W miejscach stałego magazynowania na wodzie drewna przeznaczonego do spławu bądź przekazanego odbiorcom po dokonanym spławie powinny być zbudowane odpowiednie obory stałe. Przy wiązaniu drewna w tratwy na rzekach o wartkim prądzie do wody może być spuszczona tylko taka ilość drewna, jaką w ciągu dnia można uformować w tafle (tablice), pęczki lub tratwy. Drewno złączone w tafle (tablice), pasy lub tratwy powinno być odprowadzone w ciągu dnia na dozwolone miejsca postoju i tam przycumowane w należyty sposób do brzegu.

4. Przy stosowaniu drutu do wiązania spławianego drewna należy bezwzględnie przestrzegać, aby używany drut posiadał odpowiednią moc zabezpieczającą go przed pęknięciem. Drut powinien być należycie umocowany, aby nie uległ odczepieniu się i zatonięciu.

5. W miejscach wiązania, cumowania i rozwiązywania tratw nie wolno zanieczyszczać wody ani brzegów. Zatopione w wodzie kloce drewna powinna być niezwłocznie wydobyte przez spławiającego drewno.

6. Tratwy powinny być ustawiane na wodzie przy jednym brzegu w takiej szerokości, aby nie zagrażały żegludze i ruchowi turystycznemu oraz nie przeszkadzały wykonywaniu połowu ryb. Na wodach żeglownych drewno w tratwach wol ustawiać wyłącznie poza granicami wytyczonego szlaku żeglownego.

7. Inspektoraty żeglugi śródlądowej w porozumieniu z właściwym okręgowym zarządem wodnym mogą ustalić w drodze lokalnych przepisów największe dopuszczalne wymiary tafli (tablic), pasów i tratw.

Ruch tratw.

§  43.

1. Zanurzenie tratw powinno być takie, aby tratwy mogły swobodnie i bezpiecznie pływać przez wszystkie płytkie miejsca drogi wodnej, które zamierza się przebyć.

2. Spławiane drewno powinno posiadać dostateczną zdolność pływania, a uformowane z drewna jednostki powinny być widoczne na powierzchni wody.

3. Tratwy powinny płynąć jedna za drugą w odległości co najmniej 300 m. Odległość ta powinna być stale utrzymywana.

4. Spławianie tratw jest zabronione:

1) w porze nocnej,

2) podczas mgły,

3) przy słabej widoczności brzegu.

5. Tratwy holowane w porze nocnej muszą być oznaczone dwoma białymi światłami, umieszczonymi w tylnej części tratwy w obu narożnikach na wysokości 3 m nad poziomem wody.

6. Tratwy stojące w czasie okresu nawigacyjnego na drogach wodnych powinny być oznaczone białą flagą umieszczoną w połowie długości tratwy po stronie szlaku żeglownego, a w nocy dwoma jasnymi białymi światłami umieszczonymi na obu rogach tratw po stronie szlaku żeglownego.

7. Jeżeli w mostach są otwory przeznaczone wyłącznie do przejścia tratw, tratwy powinny przechodzić tylko tymi otworami.

8. Przy nadpływaniu do miejsca oznaczonego znakiem żeglugowym nr 32 należy zmniejszyć szerokość tratwy do wymiarów wyznaczonych przez inspektorat żeglugi śródlądowej.

Postoje statków i tratw.

§  44.

1. Statki i tratwy można zatrzymać na dłuższe postoje na drogach wodnych tylko w miejscach wyznaczonych do tego celu znakiem żeglugowym nr 35.

2. Postój w takich miejscach - jeżeli na statkach i tratwach nie dokonuje się operacji ładunkowych albo nie czeka się na prześluzowanie - nie może trwać dłużej niż 3 dni, a na kanałach żeglownych dłużej niż 24 godziny. Przedłużenie postoju tratw w razie niekorzystnych warunków atmosferycznych wymaga zgody właściwego okręgowego zarządu wodnego. Nie dotyczy to statków wykonujących roboty związane z utrzymaniem dróg wodnych.

3. Statki powinny podczas postoju stać na kotwicach jak najbliżej brzegu i w miarę możliwości dziobem pod prąd, tratwy zaś na rzekach muszą być należycie umocowane linami (przycumowane). Jeżeli na postoju zbierze się większa ilość statków, powinny one stać w rzędzie w ten sposób, aby dzioby statków znajdowały się poniżej rufy statków stojących przed nimi. Jeżeli statki stoją w dwóch rzędach, statki bocznokołowe ustawia się w ten sposób, aby tambory ich znajdowały się jeden za drugim. Ponadto statki powinny być tak zabezpieczone, aby wahania stanów wody oraz uderzenia fal wywołanych przez przejeżdżające obok statki nie narażały je na niebezpieczeństwo awarii. Stery statków na postoju powinny być tak ustawione, żeby nie mogły się poruszać pod wpływem prądu. Statki na postoju powinny być odpowiednio dozorowane lub zabezpieczone. W czasie postoju statków w rzędzie wzdłuż drogi wodnej łodzie towarzyszące lub ratunkowe powinny być umieszczone przy statkach na przemian: od strony lądu i od strony wody.

4. Kotwice powinny być rzucone do wody w takim miejscu, aby nie uszkadzały innych statków. Nie wolno zarzucać kotwic na budowle wodne, jak również do wody w kanałach.

5. Nie wolno cumować statków i tratw do mostów lub do budowli wodnych oraz w oznakowanych miejscach połowu ryb.

6. Ruch i postój statków w portach oraz korzystanie z urządzeń portowych normują przepisy portowe.

7. Przejściowe, krótkotrwałe przybijanie statków i tratw do brzegów, jak również czasowe korzystanie z brzegu dla dokonania operacji ładunkowych jest w zasadzie dozwolone pod warunkiem, że:

1) nie narusza przepisów prawa wodnego i przepisów niniejszego zarządzenia,

2) nie powoduje przeszkód dla żeglugi i spławu,

3) nie wywołuje uszkodzeń budowli i urządzeń wodnych oraz sprzętu rybackiego zastawionego do połowu ryb.

8. Zabrania się przybijania do brzegów i postoju:

1) w przejściach pod mostami i w obrębie 50 m powyżej i poniżej tych przejść,

2) w pobliżu przewozów międzybrzegowych (promów) w odległości 50 m poniżej i powyżej przewozów,

3) w cieśninach i uciążliwych przejściach wewnątrz ostrych zakoli dróg wodnych oraz do poprzecznych tam (ostróg) regulacyjnych,

4) przy ujściu dopływów, odgałęzieniach kanałów, wjeździe do portów; nie dotyczy to jednak ujść rzek i odgałęzień kanałów przeznaczonych na miejsca ładunkowe,

5) przy przeładowniach, jeżeli postój nie jest związany z operacjami ładunkowymi,

6) w miejscach oznaczonych znakiem żeglugowym nr 29, zabraniającym postoju,

7) na obszarze wodnym tarlisk, obrębów ochronnych i zimowisk ryb, oznakowanych tablicami.

9. Zatrzymywanie się na szlaku żeglownym w miejscach określonych w ust. 8 dozwolone jest tylko w nagłych wypadkach i w takim miejscu, aby największe statki mogły bez przeszkód przejeżdżać obok zatrzymujących się statków.

10. Odciążenie statku (lichtowanie) na szlaku żeglownym może odbywać się tylko w takich miejscach, w których nie powoduje to przeszkód dla żeglugi. Jeżeli zajdzie potrzeba odciążenia statku stojącego na mieliźnie, wolno przeładować z niego tylko tyle ładunku, aby odciążony statek mógł zejść z mielizny; dalsze ewentualne odciążenie powinno odbywać się w miejscu nie powodującym przeszkód dla żeglugi.

11. Statki stojące na szlaku żeglownym lub obok niego wskutek uszkodzenia, niezdolności do ruchu lub wykonujące prace w łożysku rzeki, odciążające itp. powinny być oznaczone znakiem żeglugowym nr 20 a lub 20 b. Statki techniczne znajdujące się na szlaku żeglownym powinny umożliwić bezpieczny przejazd innym statkom przez usuniecie się ze szlaku żeglownego, opuszczenie łańcucha, liny kotwicznej itp.

12. W czasie krótkich postojów tratw w drodze część załogi tratwy może zejść na ląd za zezwoleniem kierownika, który powinien jednak pozostawić część załogi dla dozorowania tratwy na postoju. W czasie dłuższego postoju na skutek nieodpowiednich warunków atmosferycznych, oczekiwania na przyjęcie drewna przez odbiorcę itp. załoga może opuścić tratwę pod warunkiem należytego zabezpieczenia jej przed samorzutnym spłynięciem i pozostawienia tratwy pod stałym dozorem; czas i miejsce postoju powinny być uzgodnione z właściwym okręgowym zarządem wodnym. W porze nocnej, podczas mgły, śnieżycy, wichru lub burzy załodze nie wolno schodzić na ląd, jeżeli tratwa stoi na szrekach i nie jest przycumowana do brzegu.

13. Statek na postoju zimowym powinien mieć odpowiedni stały dozór.

Kotwice.

§  45.

1. Kotwice podczas ruchu i na postoju powinny być tak umieszczone na statkach, aby żadna z ich części nie wystawała poza największą szerokość statku. W czasie ruchu statków kotwice nie mogą być zanurzone w wodzie.

2. Wszystkie kotwice powinny być oznaczone na trzonie w sposób trwały przez podanie nazwy statku i wagi kotwicy.

3. Przy każdej kotwicy używanej przez statek powinien znajdować się bober koloru czerwonego, wskazujący położenie zarzucanej do wody lub zerwanej kotwicy. W razie zagubienia kotwicy kierownik statku powinien w miarę możliwości wydobyć kotwicę, a w razie niemożności wydobycia powinien oznakować miejsce zagubienia, jeżeli jest mu znane, i zawiadomić o zagubieniu kotwicy właściwy okręgowy zarząd wodny,

4. W miejscach oznaczonych znakiem żeglugowym nr 28 nie wolno używać kotwicy, a tratwom nie wolno szrekować; nie wolno również tratwom i statkom dobijać do brzegu. Zakaz ten dotyczy odcinka drogi wodnej na 100 m powyżej i poniżej oznaczonego miejsca.