Upamiętnienie setnej rocznicy utworzenia w Wolnym Mieście Gdańsku Klubu Sportowego Gedania.
M.P.2022.974
Akt nienormatywnyUCHWAŁA
SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 29 września 2022 r.
w sprawie upamiętnienia setnej rocznicy utworzenia w Wolnym Mieście Gdańsku Klubu Sportowego Gedania
Powstanie, po I wojnie światowej, w 1920 r., Wolnego Miasta Gdańska, było efektem kompromisu. 15 września 1922 r. grupa Polaków założyła Klub Sportowy Gedania. Inicjatywa polskich działaczy w Wolnym Mieście Gdańsku, w którym Polacy stanowili wyraźną mniejszość, polegała na połączeniu treningu sportowego z kształtowaniem postaw społecznych i patriotycznych. Z czasem Gedania stała się największym ośrodkiem polskiego sportu i ważnym ośrodkiem polskości w Wolnym Mieście Gdańsku. Na stadionie Gedanii obchodzono polskie święta narodowe. Występowanie w biało-amarantowych barwach pod hasłem "W Gdańsku służymy Polsce" wymagało odwagi.
Klub Sportowy Gedania, zwłaszcza w okresie, gdy Gdańskiem rządzili niemieccy naziści, przeistoczył się w prawdziwą "reprezentację Polski" na obszarze, na którym Polacy nie tylko byli w mniejszości, lecz także byli poddawani coraz większej presji przez Niemców. Nie sposób przecenić jego zasług dla budowania tożsamości i spajania polskiej społeczności w znazyfikowanym mieście. Klub Sportowy Gedania był nie tylko miejscem treningu ciała, ale przede wszystkim stanowił szkołę charakterów. To w Gedanii trenowali działacze społeczni aktywni w innych organizacjach, to w szeregach tego klubu krzewiono i wpajano patriotyzm, uczono zespołowej pracy i znoszenia wyrzeczeń. Tuż przed wybuchem II wojny światowej władze Wolnego Miasta Gdańska zawiesiły działalność klubu, a po jej wybuchu rozstrzelano jego zarząd. Jest symboliczne, że gedanistą był Wojciech Najsarek, zawiadowca stacji na Westerplatte, pierwsza ofiara ataku na placówkę wśród obrońców.
Gedanistami byli członkowie konspiracji antyhitlerowskiej w Wolnym Mieście Gdańsku przed 1 września 1939 r., obrońcy Poczty Polskiej, ale też żołnierze Armii Krajowej i innych organizacji podziemnych, żołnierze walczący na różnych frontach II wojny światowej. Gedaniści złożyli wielką ofiarę krwi. Na polach bitew, w obozach koncentracyjnych i innych miejscach zginęło ponad 100 sportowców Gedanii. Gdy po wojnie przyszło odbudowywać Gdańsk z ruin, to gedaniści jako jedni z pierwszych, mimo szykan ze strony komunistów, stanęli do pracy. Polska zawdzięcza im wiele.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd wszystkim ludziom Gedanii i ich następcom podtrzymującym od dziesięcioleci tradycje Klubu. Wyraża wielkie uznanie dla obywatelskiej i patriotycznej działalności Klubu, mając nadzieję, że wartości te staną się fundamentem wspólnoty naszego narodu w dobie współczesnych zagrożeń wojennych, które spadły na Europę.