Szczegółowy sposób przeprowadzania przez przedsiębiorstwo maklerskie transakcji i rozliczeń oraz zasad prowadzenia ewidencji tych transakcji.

Monitor Polski

M.P.1991.27.194

Akt utracił moc
Wersja od: 15 listopada 1992 r.

ZARZĄDZENIE
PRZEWODNICZĄCEGO KOMISJI PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH
z dnia 30 lipca 1991 r.
w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzania przez przedsiębiorstwo maklerskie transakcji i rozliczeń oraz zasad prowadzenia ewidencji tych transakcji.

Na podstawie art. 32 § 1 ustawy z dnia 22 marca 1991 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych (Dz. U. Nr 35, poz. 155) zarządza się, co następuje:
1.
Zarządzenie określa szczegółowy sposób przeprowadzania przez podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie transakcji i rozliczeń oraz zasady prowadzenia ewidencji tych transakcji w przypadku, gdy podmiot ten zobowiązuje się do:
1)
prowadzenia rozliczeń klienta z tytułu posiadania, nabycia lub zbycia papierów wartościowych,
2)
pośrednictwa w nabyciu praw z papierów wartościowych przy wprowadzaniu papierów wartościowych do publicznego obrotu,
3)
zakupu lub sprzedaży papierów wartościowych we własnym imieniu, lecz na rachunek klienta,
4) 1
wykonywania zadań specjalisty na podstawie umowy zawartej z emitentem,
5)
pośrednictwa w nabyciu znacznego pakietu akcji,
6)
pośrednictwa w dokonaniu zapisu na sprzedaż lub zamianę akcji.
2. 2
Zarządzenie reguluje również zasady ewidencji transakcji zawieranych na giełdach papierów wartościowych.
1. 3
Podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie dokonujący czynności, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1, otwiera rachunek papierów wartościowych oraz rachunek pieniężny klienta na podstawie umowy oraz regulaminu prowadzenia tych rachunków stanowiącego jej integralną część.
1a. 4
Podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, dokonując czynności, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1, może odstąpić od wymogu otwarcia rachunku papierów wartościowych, o którym mowa w ust. 1, pod warunkiem że klientem jest podmiot pełniący funkcje powiernicze, będący uczestnikiem bezpośrednim Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych.
2. 5
Regulamin, o którym mowa w ust. 1, powinien być udostępniony klientowi w chwili zawierania umowy. Regulamin powinien określać w szczególności:
1)
wysokość i tryb naliczania odsetek na rachunku pieniężnym,
2)
wysokość i sposób wnoszenia opłaty za prowadzenie rachunku papierów wartościowych,
3)
zasady sporządzania i przekazywania klientowi wyciągów z rachunków,
4)
terminy i warunki rozliczeń pieniężnych z tytułu zrealizowanych transakcji,
5)
warunki składania dyspozycji przez telefon oraz sposób identyfikacji osoby składającej dyspozycję,
6)
zasady postępowania z papierami wartościowymi obciążonymi ograniczonym prawem rzeczowym lub których zbywalność jest ograniczona,
7)
zasady likwidacji rachunków.
3.
Na żądanie klienta lub na zasadach określonych w regulaminie prowadzenia rachunków papierów wartościowych podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie wystawia świadectwo depozytowe.
4.
Dla danego papieru wartościowego wystawia się tylko jedno świadectwo depozytowe. W przypadku utraty świadectwa, na żądanie klienta wystawia się duplikat świadectwa.
5. 6
Realizacja zlecenia sprzedaży może być wykonana do wysokości salda na rachunku papierów wartościowych danego rodzaju.
6. 7
Zapisów na rachunkach papierów wartościowych dokonuje się na podstawie dowodów ewidencyjnych, których wzory zatwierdza podmiot prowadzący Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych.
7. 8
Zapisów na rachunku środków pieniężnych dokonuje się na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów.
 
1.
Podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie może zawrzeć z klientem umowę odraczającą zapłatę z tytułu zawartej transakcji na okres nie dłuższy jednak niż do dnia zakończenia finansowego rozliczenia tej transakcji między członkami giełdy, z zastrzeżeniem ust. 3.
2.
Umowa, o której mowa w ust. 1, musi zawierać postanowienia zabezpieczające w sposób dostateczny interesy podmiotu prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie w przypadku niewywiązania się klienta z przyjętych zobowiązań.
3.
Przy składaniu zlecenia na warunkach określonych w ust. 1 klient obowiązany jest posiadać na rachunku pieniężnym środki w wysokości co najmniej 30% wartości zlecenia. Wartość zlecenia ustalona jest jako iloczyn ilości papierów wartościowych i ceny ostatniego notowania danych papierów, powiększonej o 10%, a w przypadku zlecenia wystawionego z klauzulą limitu ceny - jako iloczyn ilości papierów wartościowych i limitu ceny. Warunek ten dotyczy wszystkich zleceń kupna klienta.
Podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie dokonujący czynności, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 2, dokonuje zapisów i przyjmuje wpłaty na papiery wartościowe oraz wydaje klientowi imienne świadectwo depozytowe.
1.
Podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie dokonujący czynności, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 3, realizuje zlecenie klienta, które w szczególności powinno zawierać:
1) 10
imię i nazwisko (firmę), adres (siedzibę) dającego zlecenie oraz numer rachunku klienta,
2) 11
datę i czas wystawienia,
3)
rodzaj, kod i liczbę papierów wartościowych będących przedmiotem transakcji,
4)
przedmiot zlecenia (kupno bądź sprzedaż papierów wartościowych),
5)
określenie ceny,
6)
termin, do którego przedsiębiorstwo maklerskie jest zobowiązane do realizacji zlecenia.
2.
Przedmiotem jednego zlecenia może być wyłącznie sprzedaż lub wyłącznie kupno określonego papieru wartościowego. Jedno zlecenie klienta może dotyczyć wyłącznie jednego rodzaju papieru wartościowego.
2a. 12
Wydanie przez klienta maklerowi dyspozycji przez telefon wymaga uprzedniego zawarcia odrębnej pisemnej umowy udzielającej danemu maklerowi pełnomocnictwa do wystawiania zleceń. Dyspozycje złożone telefonicznie utrwala się na magnetycznych lub optycznych nośnikach informacji. Zlecenie powinno być niezwłocznie potwierdzone przez dyrektora biura maklerskiego lub osobę przez niego upoważnioną oraz przechowywane przez okres, o którym mowa w § 10.
3. 13
Prowizję nalicza się od wartości zrealizowanego zlecenia po otrzymaniu przez przedsiębiorstwo maklerskie dokumentu potwierdzającego zawarcie transakcji, o której mowa w § 5 ust. 4, stwierdzającej realizację zlecenia klienta.
4. 14
Po otrzymaniu dokumentu potwierdzającego zawarcie transakcji podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie dokonuje odpowiednich zapisów na rachunku papierów wartościowych i na rachunku pieniężnym klienta oraz niezwłocznie wysyła klientowi potwierdzenie zawarcia transakcji.
1.
Czynności, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 4, może dokonywać podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, posiadający zezwolenie na obrót papierami wartościowymi na własny rachunek.
2. 15
(skreślony).
3.
W celu realizacji zleceń klientów podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie zawiera transakcje z podmiotem, o którym mowa w ust. 1, dla każdego zlecenia osobno.
4. 16
Podmiot, o którym mowa w ust. 1, po zawarciu transakcji wystawia dokument potwierdzający zawarcie transakcji.
5.
Kopia noty kontraktowej, zaakceptowana przez zlecający podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, przekazywana jest giełdzie w celu dokonania rozliczenia transakcji.
6.
Nota kontraktowa powinna w szczególności określać:
1) 17
numer własny,
2)
datę i numer zlecenia,
3)
datę zawarcia transakcji,
4)
podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie (w tym jego kod w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych) sprzedający papiery wartościowe,
5)
podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie kupujący papiery wartościowe,
6)
papier wartościowy będący przedmiotem transakcji (w tym kod papieru wartościowego w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych),
7) 18
ilość papierów wartościowych będących przedmiotem transakcji,
8) 19
kurs, według którego transakcja została zawarta i wartość brutto transakcji.
Podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie dokonujący czynności, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 5, nalicza prowizję od wartości nabytych akcji z chwilą otrzymania od wzywającego oświadczenia o nabyciu akcji przedstawionych do sprzedaży lub zamiany, wyszczególnionych w wykazie sporządzonym przez giełdę.
1.
W przypadku, o którym mowa w § 1 ust. 1 pkt 6, podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie dokonuje zapisu po sprawdzeniu, czy klient posiada akcje będące przedmiotem wezwania i czy zostały one zablokowane na jego rachunku.
2.
Przy czynnościach, o których mowa w ust. 1, prowizja jest naliczana od ceny uzyskanej za akcje zgłoszone do sprzedaży bądź od wartości akcji nabytych w drodze zamiany przez zgłaszającego się na wezwanie. Gdy nabyte akcje są notowane na giełdzie, wartość akcji nabytych w drodze zamiany ustala się według kursu z ostatniej sesji giełdowej, w innych przypadkach wartość akcji nabytych ustala się według wartości akcji zbytych.
3.
Prowizja jest naliczana z chwilą otrzymania od podmiotu prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, reprezentującego wzywającego, zawiadomienia o nabyciu akcji zgłoszonych do sprzedaży lub zamiany.
1.
Podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie powinien ewidencjonować wszelkie transakcje zawierane w obrocie papierami wartościowymi.
2.
W celu ewidencji transakcji podmiot, o którym mowa w ust. 1, sporządza w szczególności następujące dokumenty:
1)
zestawienie zawartych transakcji z każdej sesji giełdowej, z wyszczególnieniem, czy transakcja była zawarta:
a)
na rachunek klienta,
b)
na rachunek własny,
c)
w związku z wykonywaniem czynności, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 4,
2)
dzienne zestawienie zleceń przyjętych od klientów,
3)
wykaz innych transakcji zawieranych w obrocie papierami wartościowymi,
4)
kopie not kontraktowych.
Podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie powinien zapewnić odpowiednie warunki przechowywania dokumentów, w szczególności zabezpieczyć je przed dostępem osób nieupoważnionych.
Dokumenty, o których mowa w § 8, należy przechowywać przez okres 5 lat, o ile przepisy odrębne nie stanowią inaczej.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 1 ust. 1 pkt 4 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a) zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
2 § 1 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. b) zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
3 § 2 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a) zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
4 § 2 ust. 1a dodany przez § 1 pkt 2 lit. b) zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
5 § 2 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. c) zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
6 § 2 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. d) zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
7 § 2 ust. 6 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. e) zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
8 § 2 ust. 7 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. f) zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
9 § 2a dodany przez § 1 pkt 3 zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
10 § 4 ust. 1 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. a) tiret pierwsze zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
11 § 4 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. a) tiret drugie zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
12 § 4 ust. 2a dodany przez § 1 pkt 4 lit. b) zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
13 § 4 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 6 zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
14 § 4 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. c) oraz pkt 6 zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
15 § 5 ust. 2 skreślony przez § 1 pkt 5 lit. a) zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
16 § 5 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 6 zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
17 § 5 ust. 6 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. b) tiret pierwsze zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
18 § 5 ust. 6 pkt 7 zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. b) tiret drugie zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.
19 § 5 ust. 6 pkt 8 zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. b) tiret trzecie zarządzenia z dnia 6 października 1992 r. (M.P.92.34.243) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 15 listopada 1992 r.