Stopnie żeglarskie i motorowodne.

Monitor Polski

M.P.1985.29.201

Akt utracił moc

Wersja od: 31 maja 1989 r.

ZARZĄDZENIE

PRZEWODNICZĄCEGO GŁÓWNEGO KOMITETU KULTURY FIZYCZNEJ I SPORTU

z dnia 31 lipca 1985 r.

w sprawie stopni żeglarskich i motorowodnych.

Na podstawie art. 52 ust. 4 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 3 lipca 1984 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. Nr 34, poz.181) zarządza się, co następuje:

§  1.

1. Przepisy zarządzenia określają kwalifikacje niezbędne do prowadzenia statków sportowych oraz do pełnienia na nich określonych funkcji, a także tryb i warunki uzyskiwania uprawnień żeglarskich i motorowodnych, oraz ustalają wzory dokumentów stwierdzających posiadane kwalifikacje.

2. Posiadanie wymaganych kwalifikacji stwierdza się nadaniem odpowiedniego stopnia żeglarskiego lub motorowodnego i wydaniem odpowiedniego dokumentu (patentu) dającego określone uprawnienia.

§ 2. Statkiem sportowym, zwanym dalej "jachtem żaglowym", "jachtem motorowym" lub "jachtem motorowo-żaglowym", jest statek morski lub śródlądowy, używany do żeglugi o charakterze niezarobkowym, którego rodzaj i przeznaczenie do celów sportowych lub turystycznych zostały uwidocznione w dokumencie rejestracyjnym, wydanym przez właściwy organ w trybie określonym odrębnymi przepisami.

§  3.

1. Ustala się następujące stopnie żeglarskie:

1) jachtowy kapitan żeglugi wielkiej,

2) jachtowy kapitan żeglugi bałtyckiej,

3) jachtowy sternik morski,

4) sternik jachtowy,

5) sternik lodowy,

6) żeglarz jachtowy,

7) żeglarz lodowy.

2. Ustala się następujące stopnie motorowodne:

1) kapitan motorowodny żeglugi wielkiej,

2) kapitan motorowodny żeglugi bałtyckiej,

3) morski sternik motorowodny,

4) starszy sternik motorowodny,

5) sternik motorowodny,

6) mechanik motorowodny,

7) motorzysta motorowodny.

§ 4. Ustala się na statkach sportowych następujące funkcje:

1) kapitan,

2) funkcje oficerskie:

a) kapitan stażysta,

b) zastępca kapitana (starszy oficer),

c) oficer wachtowy (pierwszy oficer, drugi oficer, trzeci oficer, czwarty oficer),

3) funkcje nieoficerskie - pozostałe funkcje pełnione na statkach sportowych.

§  5.

1. Stopień żeglarski lub motorowodny może być nadany obywatelowi polskiemu lub cudzoziemcowi po złożeniu egzaminu lub spełnieniu innych wymagań określonych w zarządzeniu.

2. Egzaminy na stopnie żeglarskie przeprowadzają jednostki organizacyjne Polskiego Związku Żeglarskiego, uprawnione do nadawania i pozbawiania stopni.

3. Egzaminy na stopnie motorowodne przeprowadzają jednostki organizacyjne Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego, upoważnione przez ten związek do nadawania i pozbawiania stopni.

4. Osoba ubiegająca się o dopuszczenie do egzaminu na stopień żeglarski lub motorowodny składa właściwej komisji egzaminacyjnej następujące dokumenty:

1) wniosek o dopuszczenie do egzaminu,

2) dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań warunkujących dopuszczenie do egzaminu na dany stopień,

3) orzeczenie lekarza sportowego, stwierdzające odpowiedni stan zdrowia,

4) kartę pływacką (tylko przy pierwszym egzaminie na stopień żeglarski lub motorowodny),

5) pisemną zgodę rodziców lub opiekunów, jeżeli nie jest pełnoletnia.

§  6.

1. Stopnie żeglarskie nadają: Zarząd Główny Polskiego Związku Żeglarskiego lub - z jego upoważnienia - zarządy okręgowych związków żeglarskich i klubów.

2. Stopnie motorowodne nadają: Zarząd Główny Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego lub - z jego upoważnienia - zarządy okręgowych związków motorowodnych i klubów.

3. Jednostka organizacyjna uprawniona do nadawania stopnia żeglarskiego lub motorowodnego pozbawia tego stopnia jego posiadacza na stałe lub na czas określony na podstawie prawomocnego orzeczenia właściwej komisji dyscyplinarnej Polskiego Związku Żeglarskiego lub Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego, izby morskiej, sądu lub kolegium do spraw wykroczeń.

4. W razie wysunięcia poważnych zarzutów dotyczących kwalifikacji żeglarskich lub motorowodnych bądź dotyczących etyki osoby, która ma taki stopień, jednostka organizacyjna uprawniona do nadania stopnia żeglarskiego lub motorowodnego lub jednostka wyższego stopnia może zawiesić uprawnienia związane z posiadaniem tego stopnia, nie dłużej jednak niż na okres niezbędny do rozpatrzenia sprawy przez właściwą komisję dyscyplinarną.

§  7.

1. Patent żeglarski lub motorowodny uprawnia odpowiednio do kierowania jachtem o powierzchni ożaglowania powyżej 7 m² lub z silnikiem napędowym o mocy większej niż 3,68 kW (5 KM).

2. Patent żeglarski lub motorowodny zwalnia od obowiązku okazywania karty pływackiej w czasie kontroli na wodach morskich lub śródlądowych.

3. Ewidencję wydanych patentów żeglarskich prowadzą:

Zarząd Główny Polskiego Związku Żeglarskiego lub - z jego upoważnienia - podległe jednostki organizacyjne.

4. Ewidencję wydanych patentów motorowodnych prowadzą: Zarząd Główny Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego lub - z jego upoważnienia - podległe jednostki organizacyjne.

5. Patenty żeglarskie stwierdzające nadanie stopnia żeglarskiego, wydane na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują ważność.

6. Patenty, o których mowa w ust. 5, mogą być wymienione na odpowiednie patenty żeglarskie lub motorowodne, zawierające uprawnienia nadawane zgodnie z przepisami zarządzenia.

7. Zasady weryfikacji uprawnień wynikających ze stopni uzyskanych na mocy dotychczasowych przepisów określą:

1) dla stopni żeglarskich - Zarząd Główny Polskiego Związku Żeglarskiego,

2) dla stopni motorowodnych - Zarząd Główny Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego.

8. Patenty kapitanów motorowodnych, wydane na podstawie dotychczasowych przepisów, tracą moc po upływie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie zarządzenia.

9. Weryfikację uprawnień kapitanów motorowodnych, uzyskanych na podstawie dotychczasowych przepisów, oraz wymianę patentów, o których mowa w ust. 8, przeprowadza Zarząd Główny Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego.

§  8.

1. Sportowa książeczka żeglarska jest dokumentem, w którym stwierdza się wyszkolenie teoretyczne i przygotowanie praktyczne jej posiadacza.

2. W sportowej książeczce żeglarskiej dokonywane są wpisy stwierdzające posiadany stopień oraz inne uprawnienia żeglarskie lub motorowodne.

3. Sportowa książeczka żeglarska, zawierająca wpisy określone w ust. 2, zwalnia od obowiązku okazywania, w czasie kontroli na polskich wodach śródlądowych, oryginalnych dokumentów oraz karty pływackiej.

4. Wpisów dotyczących uprawnień żeglarskich dokonują jednostki, o których mowa w § 6 ust. 1.

5. Wpisów dotyczących uprawnień motorowodnych dokonują jednostki, o których mowa w § 6 ust. 2.

6. Polski Związek Żeglarski w porozumieniu z Polskim Związkiem Motorowodnym i Narciarstwa Wodnego, za zgodą Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu, ustala wzór sportowej książeczki żeglarskiej.

7. Ewidencję wydanych sportowych książeczek żeglarskich prowadzą jednostki organizacyjne Polskiego Związku Żeglarskiego.

§ 9. Dokumenty, o których mowa w § 7 i 8, mogą być, w razie naruszenia przez ich posiadacza przepisów o warunkach i zasadach uprawiania żeglugi, zatrzymane przez inspektorat żeglugi śródlądowej lub urząd morski i przesłane do związku, który je wydał, do czasu rozpatrzenia sprawy przez właściwy organ.

§ 10. Ewidencja dokumentów wymienionych w § 7 ust. 3 i 4 oraz w § 8 ust. 7 obejmuje:

1) rejestr nadanych stopni wraz z protokołami komisji egzaminacyjnych,

2) rejestr wydanych patentów,

3) rejestr wydanych sportowych książeczek żeglarskich.

§ 11. 1 (skreślony).

§  12.

1. Ustala się w załączniku nr 1 do zarządzenia szczegółowe warunki oraz tryb uzyskiwania stopni żeglarskich i kwalifikacje wymagane do pełnienia funkcji na jachtach żaglowych i motorowo-żaglowych.

2. Ustala się w załączniku nr 2 do zarządzenia szczegółowe warunki oraz tryb uzyskiwania stopni motorowodnych i kwalifikacje wymagane do pełnienia funkcji na jachtach motorowych i motorowo-żaglowych.

3. Ustala się w załączniku nr 3 do zarządzenia wzory dokumentów stwierdzających nadanie stopnia żeglarskiego lub motorowodnego (patentów żeglarskich i motorowodnych).

§ 13. Traci moc zarządzenie Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu z dnia 8 stycznia 1981 r. w sprawie stopni żeglarskich i motorowodnych (Monitor Polski Nr 2, poz. 7).

§ 14. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z tym że przepis § 12 ust. 3 wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1986 r.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI ORAZ TRYB UZYSKIWANIA STOPNI ŻEGLARSKICH I KWALIFIKACJE WYMAGANE DO PEŁNIENIA FUNKCJI NA JACHTACH ŻAGLOWYCH I MOTOROWO-ŻAGLOWYCH

Warunki dopuszczenia do egzaminu na stopnie żeglarskie.

§  1.

1. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu na stopień:

1) jachtowego kapitana żeglugi wielkiej jest:

a) posiadanie stopnia jachtowego kapitana żeglugi bałtyckiej,

b) samodzielne prowadzenie co najmniej trzech rejsów morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, o łącznym czasie pływania nie mniejszym niż 800 godzin,

c) wykazanie się stażem oficerskim co najmniej 100 godzin pływania na wodach, na których występuje zjawisko pływu, z wejściem do portu, w którym średni skok pływu wynosi nie mniej niż 1,5 m,

d) wejście do trzech portów polskich morza otwartego w rejsach, w czasie których kandydat pełni funkcję kapitana,

2) jachtowego kapitana żeglugi bałtyckiej jest:

a) ukończenie 21 lat,

b) posiadanie stopnia jachtowego sternika morskiego,

c) pełnienie funkcji oficerskich co najmniej w dwóch rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, o łącznym czasie pływania nie mniejszym niż 500 godzin,

d) samodzielne prowadzenie jachtu balastowego w rejsach po wodach osłoniętych, o łącznym czasie pływania co najmniej 100 godzin albo wykonywanie przez okres dwóch tygodni obowiązków instruktora w zatwierdzonym przez Polski Związek Żeglarski morskim ośrodku żeglarskim, w czasie wykonywania których kandydat samodzielnie prowadził jachty balastowe,

e) wejście do trzech portów polskich morza otwartego w rejsach, w czasie których kandydat pełnił funkcje oficerskie,

3) jachtowego sternika morskiego jest:

a) ukończenie 18 lat,

b) posiadanie stopnia sternika jachtowego,

c) zaliczenie co najmniej 400 godzin pływania w rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, w tym 100 godzin pełnienia funkcji oficerskich, po uzyskaniu uprawnień wynikających z § 3 ust. 4 pkt 2, 3 i 4,

4) sternika jachtowego jest:

a) ukończenie 16 lat,

b) posiadanie stopnia żeglarza,

c) odbycie szkolenia,

5) sternika lodowego jest:

a) ukończenie 18 lat, a dla kandydatów mających stopień żeglarza lodowego - 16 lat,

b) odbycie szkolenia,

6) żeglarza jachtowego lub żeglarza lodowego jest:

a) ukończenie 10 lat,

b) odbycie szkolenia.

§  2.

1. Oficerów Polskiej Marynarki Handlowej, rybołówstwa morskiego, Marynarki Wojennej i Wojsk Ochrony Pogranicza, nie spełniających wymagań określonych w § 1 pkt 1 i 2, a mających uprawnienia do prowadzenia statków lub okrętów w żegludze międzynarodowej, dopuszcza się do egzaminu na stopień jachtowego kapitana żeglugi wielkiej, mających zaś uprawnienia do prowadzenia statków lub okrętów w żegludze krajowej - dopuszcza się do egzaminu na stopień jachtowego kapitana żeglugi bałtyckiej.

2. Osoby określone w ust. 1 powinny wykazać się stażem oficerskim wynoszącym 200 godzin pływania w rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, na jachtach żaglowych o powierzchni ożaglowania nie większej niż 150 m², oraz złożyć egzamin z teorii i praktyki żeglowania i manewrowania oraz budowy jachtów, a także przepisów obowiązujących w żegludze amatorskiej.

3. Osoby mające zawodowe uprawnienia do kierowania statkami żeglugi śródlądowej mogą uzyskać stopień sternika jachtowego na podstawie egzaminu, którego zakres określi każdorazowo właściwy okręgowy związek żeglarski, uwzględniając kwalifikacje danej osoby.

4. Osoby mające uprawnienia do prowadzenia statków sportowych, wydane przez właściwą władzę administracyjną lub związek sportowy innego kraju, mogą uzyskać polski patent odpowiadający posiadanemu stopniowi, jeżeli zostanie zawarte odpowiednie porozumienie pomiędzy związkiem sportowym tego kraju a Polskim Związkiem Żeglarskim. Porozumienie to powinno być zaakceptowane przez Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu.

5. Jeżeli porozumienie, o którym mowa w ust. 4, nie zostało zawarte, Polski Związek Żeglarski może nadać odpowiedni stopień żeglarski osobie zainteresowanej na podstawie egzaminu, którego zakres należy określić każdorazowo po porównaniu programu szkolenia i wymagań egzaminacyjnych na ten stopień w danym kraju z odpowiednimi wymaganiami obowiązującymi na terenie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

6. Osoba zainteresowana uzyskaniem polskiego stopnia żeglarskiego powinna przedstawić w Polskim Związku Żeglarskim uwierzytelniony przez władzę administracyjną lub przez związek sportowy, który wydał jej patent, program szkolenia i wymagania egzaminacyjne na stopień, który posiada.

Uprawnienia osób mających stopnie żeglarskie.

§  3.

1. Jachtowy kapitan żeglugi wielkiej jest uprawniony do:

1) prowadzenia każdego jachtu żaglowego i motorowo-żaglowego po wodach morskich, bez względu na powierzchnię ożaglowania, moc silnika napędowego i rodzaj żeglugi. Jednakże w odniesieniu do jachtów o długości całkowitej pokładu powyżej 21 m wymagane jest wykazanie się stażem oficerskim wynoszącym 500 godzin pływania na tego typu jachtach, po uzyskaniu stopnia jachtowego kapitana żeglugi wielkiej i pod warunkiem, że urząd morski w karcie bezpieczeństwa statku sportowego dopuszcza osoby legitymujące się patentem wystawionym na podstawie niniejszego zarządzenia do pełnienia funkcji kapitana i funkcji oficerskich. Osoby, które uzyskały uprawnienia do prowadzenia jachtów o długości całkowitej pokładu powyżej 21 m, dla utrzymania ważności uprawnień powinny wykazać się w okresie ostatnich trzech lat stażem 100 godzin pływania na tego typu jachtach w funkcji kapitana, zastępcy kapitana lub kapitana stażysty,

2) prowadzenia jachtów żaglowych i motorowo-żaglowych po wodach śródlądowych,

3) pełnienia funkcji oficerskich na jachtach żaglowych, motorowo-żaglowych i motorowych,

4) obsługi silników o mocy do 110,3 kW (odpowiednio 150 KM).

2. Jachtowy kapitan żeglugi bałtyckiej jest uprawniony do:

1) prowadzenia jachtów żaglowych o powierzchni ożaglowania do 150 m² i motorowo-żaglowych o długości całkowitej pokładu do 17 m po akwenach:

a) Morza Bałtyckiego ograniczonego od zachodu południkiem 10^oE, jak również do przejścia kanałem Kilońskim do Brunsbuttelkoog,

b) innych mórz zamkniętych, na których skok pływu nie przekracza 0,5 m,

2) pełnienia funkcji oficerskich na jachtach żaglowych, motorowo-żaglowych i motorowych,

3) prowadzenia jachtów żaglowych i motorowo-żaglowych po wodach śródlądowych,

4) obsługi silników o mocy do 110,3 kW (odpowiednio 150 KM).

3. Jachtowy sternik morski jest uprawniony do:

1) prowadzenia jachtów żaglowych o powierzchni ożaglowania do 80 m² i motorowo - żaglowych o długości całkowitej pokładu do 12 m i mocy silników do 110,3 kW (odpowiednio 150 KM) po wybranych akwenach morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego, określonych w odrębnych przepisach dotyczących pływań oraz uprawiania sportu i turystyki na wodach morskich,

2) prowadzenia jachtów żaglowych i motorowo-żaglowych po wodach śródlądowych,

3) pełnienia funkcji oficerskich na jachtach żaglowych i motorowo-żaglowych,

4) pełnienia, po ukończeniu 21 lat, funkcji oficerskich na jachtach motorowych, z zastrzeżeniem, iż funkcję I oficera może pełnić, jeśli po uzyskaniu stopnia jachtowego sternika morskiego pełnił funkcję oficera w rejsie o czasie pływania co najmniej 200 godzin,

5) obsługi silników o mocy do 110,3 kW (odpowiednio 150 KM).

4. Sternik jachtowy jest uprawniony do:

1) prowadzenia jachtów żaglowych po wodach śródlądowych oraz w porze dziennej jachtów żaglowych niezatapialnych, o powierzchni ożaglowania do 40 m², po wybranych akwenach morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego, określonych w odrębnych przepisach dotyczących pływań oraz uprawiania sportów i turystyki na wodach morskich,

2) prowadzenia jachtów żaglowych o powierzchni ożaglowania do 40 m² po wybranych akwenach morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego, określonych w odrębnych przepisach dotyczących pływań oraz uprawiania sportu i turystyki na wodach morskich,

3) pełnienia funkcji oficerskich, z wyjątkiem funkcji I oficera, na jachtach żaglowych o powierzchni ożaglowania do 150 m² w rejsach, do których prowadzenia jest uprawniony jachtowy kapitan żeglugi bałtyckiej,

4) pełnienia funkcji oficerskich na jachtach żaglowych o powierzchni ożaglowania do 80 m² w rejsach, do których prowadzenia jest uprawniony jachtowy sternik morski.

5. Do pełnienia funkcji określonych w ust. 4 pkt 2, 3 i 4 jest wymagane wykazanie się stażem 200 godzin pływania po wodach morskich, w tym co najmniej w jednym rejsie morskim, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych.

6. Sternik lodowy jest uprawniony do prowadzenia ślizgów lodowych bez względu na powierzchnię żagla.

7. Żeglarz jachtowy jest uprawniony do:

1) prowadzenia jachtów żaglowych o powierzchni ożaglowania do 15 m², a po ukończeniu 16 lat - jachtów żaglowych o powierzchni ożaglowania do 20 m², po wodach śródlądowych i akwenach treningowych,

2) pełnienia funkcji wykwalifikowanego członka załogi na jachtach żaglowych, motorowo-żaglowych i motorowych.

Osoby, które nie ukończyły 16 lat, uprawnienia wynikające z pkt 1 mogą wykonywać tylko w porze dziennej i pod nadzorem.

8. Żeglarz lodowy uprawniony jest do prowadzenia ślizgów lodowych o powierzchni żagla do 8 m². Osoby, które nie ukończyły 16 lat, mogą prowadzić ślizgi lodowe o tej powierzchni żagla pod nadzorem.

§  4.

1. Osoby mające zawodowe uprawnienia do prowadzenia jednostek pływających, a nie mające uprawnień sportowych (lub mające uprawnienia niższe od wymaganych), są uprawnione do pełnienia następujących funkcji oficerskich na jednostkach sportowych:

1) oficerowie Polskiej Marynarki Handlowej, rybołówstwa morskiego, Marynarki Wojennej i Wojsk Ochrony Pogranicza, mający uprawnienia do prowadzenia statków lub okrętów w żegludze krajowej - mogą pełnić funkcje oficerskie w rejsach, do których prowadzenia jest uprawniony jachtowy kapitan żeglugi bałtyckiej,

2) oficerowie Polskiej Marynarki Handlowej, rybołówstwa morskiego, Marynarki Wojennej i Wojsk Ochrony Pogranicza, mający uprawnienia do prowadzenia statków lub okrętów w żegludze międzynarodowej - mogą pełnić funkcje oficerskie w rejsach, do których prowadzenia jest uprawniony jachtowy kapitan żeglugi wielkiej.

2. Pełnienie przez osoby o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, funkcji I oficera jest uzależnione od odbycia w charakterze oficera jednego rejsu morskiego, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, o czasie pływania co najmniej 100 godzin i uzyskania z tego rejsu pozytywnej opinii kapitana.

§ 5. Polski Związek Żeglarski ustali zasady prowadzenia jachtów żaglowych w czasie szkolenia, treningów i regat przez osoby nie mające stopnia żeglarskiego albo mające stopień niższy od wymaganego.

Warunki uzyskiwania odpowiedniego stopnia żeglarskiego przez osoby mające uprawnienia motorowodne.

§  6.

1. Osoby mające uprawnienia motorowodne, ubiegające się o uzyskanie stopnia żeglarskiego, powinny mieć co najmniej stopień sternika jachtowego lub wykazać się umiejętnością prowadzenia mieczowego jachtu żaglowego.

2. Osoby mające uprawnienia kapitana motorowodnego żeglugi wielkiej, ubiegające się o uzyskanie stopnia jachtowego kapitana żeglugi wielkiej, powinny ponadto:

1) wykazać się stażem co najmniej 200 godzin pływania w charakterze oficera w rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, na jachtach żaglowych o długości całkowitej pokładu do 21 m,

2) złożyć egzamin z manewrowania dwumasztowym jachtem żaglowym o powierzchni ożaglowania 80-150 m².

3. Osoby mające uprawnienia kapitana motorowodnego żeglugi bałtyckiej, ubiegające się o uzyskanie stopnia jachtowego kapitana żeglugi bałtyckiej, powinny ponadto:

1) wykazać się stażem co najmniej 200 godzin pływania w charakterze oficera w rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, na jachtach żaglowych o długości całkowitej pokładu do 21 m,

2) złożyć egzamin z manewrowania dwumasztowym jachtem żaglowym o powierzchni ożaglowania 80-150 m².

4. Osoby mające uprawnienia morskiego sternika motorowodnego, ubiegające się o uzyskanie stopnia jachtowego sternika morskiego, powinny ponadto:

1) wykazać się stażem co najmniej 100 godzin pływania w charakterze oficera w rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, na jachtach żaglowych o długości całkowitej pokładu do 12 m,

2) złożyć egzamin z manewrowania jachtem żaglowym o powierzchni ożaglowania 50-80 m².

5. Osoby mające uprawnienia kapitana motorowodnego żeglugi wielkiej lub kapitana motorowodnego żeglugi bałtyckiej, ubiegające się o uzyskanie stopnia jachtowego sternika morskiego, powinny ponadto wykazać się stażem co najmniej 100 godzin pływania w charakterze oficera w rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, na jachtach żaglowych o długości całkowitej pokładu do 12 m.

6. Egzaminy, o których mowa w ust. 2, 3 i 4, przeprowadzają odpowiednie komisje egzaminacyjne Polskiego Związku Żeglarskiego.

Szkolenie na stopnie oraz skład komisji egzaminacyjnych.

§  7.

1. Zarząd Główny Polskiego Związku Żeglarskiego ustali:

1) programy szkolenia,

2) wymagania egzaminacyjne,

3) skład komisji egzaminacyjnych i tryb ich powoływania,

4) tryb przeprowadzania egzaminów,

5) wzory wniosków o dopuszczenie do egzaminów,

6) zasady ewidencjonowania dokumentacji.

2. Programy szkolenia i wymagania egzaminacyjne na stopnie jachtowego kapitana żeglugi wielkiej, jachtowego kapitana żeglugi bałtyckiej oraz jachtowego sternika morskiego wydane zostaną w uzgodnieniu z Ministrem - Kierownikiem Urzędu Gospodarki Morskiej, a programy szkolenia i wymagania egzaminacyjne na stopień sternika jachtowego i żeglarza jachtowego - z Ministrem Komunikacji.

3. W skład komisji egzaminacyjnych na stopnie jachtowego kapitana żeglugi wielkiej i jachtowego kapitana żeglugi bałtyckiej wchodzi przedstawiciel urzędu morskiego.

4. W komisji egzaminacyjnej na stopień jachtowego sternika morskiego powinien uczestniczyć przedstawiciel urzędu morskiego.

5. W komisji egzaminacyjnej na stopień sternika jachtowego powinien uczestniczyć przedstawiciel właściwego terenowego inspektoratu żeglugi śródlądowej.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI ORAZ TRYB UZYSKIWANIA STOPNI MOTOROWODNYCH I KWALIFIKACJE WYMAGANE DO PEŁNIENIA FUNKCJI NA JACHTACH MOTOROWYCH I MOTOROWO-ŻAGLOWYCH

Warunki dopuszczenia do egzaminu na stopnie motorowodne.

§ 1. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu na stopień:

1) kapitana motorowodnego żeglugi wielkiej jest:

a) posiadanie stopnia kapitana motorowodnego żeglugi bałtyckiej,

b) samodzielne prowadzenie co najmniej trzech rejsów morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, o łącznym czasie pływania nie mniejszym niż 800 godzin,

c) wykazanie się stażem oficerskim co najmniej 100 godzin pływania na wodach, na których występuje zjawisko pływu, z wejściem do portu, w którym średni skok pływu wynosi nie mniej niż 1,5 m,

d) wejście do trzech portów polskich morza otwartego w rejsach, w czasie których kandydat pełnił funkcję kapitana,

e) odbycie co najmniej 200 godzin praktyki w obsłudze silnika o mocy powyżej 184 kW (odpowiednio 250 KM) na jachcie motorowym,

2) kapitana motorowodnego żeglugi bałtyckiej jest:

a) posiadanie stopnia morskiego sternika motorowodnego,

b) pełnienie funkcji oficerskich co najmniej w dwóch rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, o łącznym czasie pływania nie mniejszym niż 500 godzin,

c) samodzielne prowadzenie jachtu motorowego lub motorowo-żaglowego w rejsach po wodach osłoniętych, o łącznym czasie pływania co najmniej 100 godzin,

d) wejście do trzech portów polskich morza otwartego w rejsach, w czasie których kandydat pełnił funkcje oficerskie,

e) odbycie co najmniej 100 godzin praktyki w obsłudze silnika o mocy powyżej 36,8 kW (odpowiednio 50 KM) na jachcie motorowym lub motorowo-żaglowym,

3) morskiego sternika motorowodnego jest:

a) posiadanie stopnia starszego sternika motorowodnego,

b) wykazanie się stażem co najmniej 600 godzin pływania w rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, w tym 200 godzin na jachcie motorowym i 200 godzin na jachcie motorowo-żaglowym; w ramach stażu kandydat przez co najmniej 200 godzin powinien pełnić funkcje oficerskie,

c) odbycie co najmniej 100 godzin praktyki w obsłudze silnika o mocy powyżej 36,8 kW (odpowiednio 50 KM) na jachtach motorowych,

4) starszego sternika motorowodnego jest:

a) ukończenie 21 lat,

b) posiadanie stopnia sternika motorowodnego,

c) zaliczenie stażu co najmniej 120 godzin pływania po wodach śródlądowych w charakterze prowadzącego jacht motorowy,

5) sternika motorowodnego jest:

a) odbycie szkolenia,

b) ukończenie 16 lat; w razie dopuszczenia do egzaminu osoby, która nie ukończyła 18 lat, wymagana jest zgoda rodziców lub opiekunów,

6) mechanika motorowodnego jest:

a) posiadanie stopnia motorzysty motorowodnego,

b) wykazanie się stażem co najmniej 200 godzin pływania na stanowisku kierownika maszyn na jachtach motorowych lub motorowo-żaglowych z silnikiem o mocy od 36,8 kW do 184 kW (odpowiednio 50 KM do 250 KM),

c) wykazanie się stażem co najmniej 200 godzin pływania w charakterze pomocnika kierownika maszyn na jachtach motorowych lub motorowo-żaglowych z silnikiem o mocy powyżej 184 kW (odpowiednio 250 KM),

7) motorzysty motorowodnego jest:

a) posiadanie stopnia sternika motorowodnego,

b) odbycie co najmniej 200 godzin praktyki w obsłudze silnika o mocy od 36,8 kW do 184 kW (odpowiednio 50 KM do 250 KM) na jachtach motorowych lub motorowo-żaglowych.

§  2.

1. Oficerów Polskiej Marynarki Handlowej, rybołówstwa morskiego, Marynarki Wojennej i Wojsk Ochrony Pogranicza nie spełniających wymagań określonych w § 1 pkt 1 i 2, a mających uprawnienia do prowadzenia statków lub okrętów w żegludze międzynarodowej, dopuszcza się do egzaminu na stopień kapitana motorowodnego żeglugi wielkiej, mających zaś uprawnienia do prowadzenia statków lub okrętów w żegludze krajowej - dopuszcza się do egzaminu na stopień kapitana motorowodnego żeglugi bałtyckiej.

2. Osoby określone w ust. 1 powinny wykazać się stażem oficerskim wynoszącym 200 godzin pływania w rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, na jednostkach motorowych i motorowo-żaglowych o długości do 17 m oraz złożyć egzamin z teorii i praktyki pływania na jachcie motorowo-żaglowym oraz z budowy jachtów, a także z przepisów obowiązujących w żegludze amatorskiej.

3. Osoby mające zawodowe uprawnienia do pracy w służbie maszynowej statków morskich lub śródlądowych, a nie spełniające wymagań określonych w § 1, mogą otrzymać patent motorzysty motorowodnego lub mechanika motorowodnego po uzyskaniu co najmniej stopnia sternika motorowodnego.

4. W stosunku do osób nie spełniających wymagań określonych w § 1, a mających odpowiednie zawodowe wykształcenie i praktykę techniczną, Zarząd Główny Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego ustali indywidualne wymagania do uzyskania stopnia mechanika motorowodnego lub motorzysty motorowodnego.

5. Osoby mające zawodowe uprawnienia do kierowania statkami żeglugi śródlądowej mogą uzyskać stopień starszego sternika motorowodnego lub sternika motorowodnego na podstawie egzaminu, którego zakres określi każdorazowo Zarząd Główny Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego, uwzględniając kwalifikacje danej osoby.

6. Dokumenty stwierdzające uzyskanie przez żołnierzy Wojska Polskiego uprawnień sternika motorowodnego w ramach specjalistycznego szkolenia wojskowego podlegają przy ubieganiu się zainteresowanego o uzyskanie patentu motorowodnego wymianie na dokumenty Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego określone w niniejszym zarządzeniu, bez konieczności składania ponownego egzaminu.

7. Uprawnienia do prowadzenia statków sportowych, wydane przez związek sportowy innego kraju będący członkiem Międzynarodowej Federacji Motorowodnej (UIM), są honorowane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na zasadach wzajemności.

8. W wypadkach innych niż wymienione w ust. 7 Zarząd Główny Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego każdorazowo określi zakres wymagań do uzyskania odpowiedniego stopnia motorowodnego przez obcokrajowców.

Uprawnienia osób mających stopnie motorowodne.

§  3.

1. Kapitan motorowodny żeglugi wielkiej jest uprawniony do:

1) prowadzenia każdego jachtu motorowego i motorowo-żaglowego po wodach morskich bez względu na rodzaj żeglugi, powierzchnię ożaglowania i moc silnika napędowego. Jednakże w odniesieniu do jachtów o długości całkowitej pokładu powyżej 21 m wymagane jest wykazanie się stażem oficerskim wynoszącym 500 godzin pływania na tego typu jachtach po uzyskaniu stopnia kapitana motorowodnego żeglugi wielkiej i pod warunkiem, że urząd morski w karcie bezpieczeństwa statku sportowego dopuszcza osoby legitymujące się patentem wystawionym na podstawie niniejszego zarządzenia do pełnienia funkcji kapitana i funkcji oficerskich. Osoby, które uzyskały uprawnienia do prowadzenia jachtów o długości całkowitej pokładu powyżej 21 m, dla utrzymania ważności uprawnień powinny wykazać się w okresie ostatnich trzech lat stażem 100 godzin pływania na tego typu jachtach w funkcji kapitana, zastępcy kapitana lub kapitana stażysty,

2) prowadzenia jachtów motorowych i motorowo-żaglowych po wodach śródlądowych,

3) pełnienia funkcji oficerskich na jachtach motorowych, motorowo-żaglowych i żaglowych,

4) obsługi silników o mocy 110,3 kW (odpowiednio 150 KM).

2. Kapitan motorowodny żeglugi bałtyckiej jest uprawniony do:

1) prowadzenia jachtów motorowych i motorowo-żaglowych o długości całkowitej pokładu do 17 m po akwenach:

a) Morza Bałtyckiego, ograniczonego od zachodu południkiem 10^oE, jak również do przejścia Kanałem Kilońskim do Brunsbuttelkoog,

b) innych mórz zamkniętych, na których skok pływu nie przekracza 0,5 m,

2) pełnienia funkcji oficerskich na jachtach motorowych, motorowo-żaglowych i żaglowych,

3) prowadzenia jachtów motorowych i motorowo - żaglowych na wodach śródlądowych,

4) obsługi silnika o mocy 110,3 kW (odpowiednio 150 KM).

3. Morski sternik motorowodny jest uprawniony do:

1) prowadzenia jachtów motorowych i motorowo-żaglowych o długości całkowitej pokładu do 12 m po wybranych akwenach morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego, określonych w odrębnych przepisach dotyczących pływań oraz uprawiania sportu i turystyki na wodach morskich,

2) prowadzenia jachtów motorowych i motorowo-żaglowych po wodach śródlądowych,

3) pełnienia funkcji oficerskich na jachtach motorowych i motorowo-żaglowych,

4) pełnienia funkcji oficerskich na jachtach żaglowych, z zastrzeżeniem że funkcję I oficera może pełnić, jeśli po uzyskaniu stopnia morskiego sternika motorowodnego pełnił funkcję oficera w jednym rejsie o czasie pływania co najmniej 200 godzin,

5) obsługi silnika o mocy do 110,3 kW (odpowiednio 150 KM).

4. Starszy sternik motorowodny jest uprawniony do:

1) prowadzenia jachtów motorowych po wodach śródlądowych,

2) prowadzenia jachtów motorowych o powierzchni pokładu do 20 m² z napędem silnikowym o mocy do 110,3 kW (odpowiednio 150 KM) na akwenach treningowych i innych, wydzielonych przez organy administracji morskiej z morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego do uprawiania żeglugi przez osoby nie mające kwalifikacji do kierowania statkami sportowymi po wodach morskich,

3) pełnienia funkcji wykwalifikowanego członka załogi na jachtach motorowych, motorowo-żaglowych i żaglowych,

4) pełnienia funkcji oficerskich, z wyjątkiem funkcji I oficera, na jachtach morskich; uprawnienia te nabywa po zaliczeniu stażu co najmniej 100 godzin pływania po wodach morskich.

5. Sternik motorowodny jest uprawniony do:

1) prowadzenia jachtów motorowych o powierzchni pokładu do 12 m² i pojemności silnika napędowego do 1000 cm³ oraz jego obsługi, po wodach śródlądowych, pod warunkiem że w świadectwie zdolności żeglugowej nie podano innych ograniczeń,

2) prowadzenia jachtów motorowych określonych w pkt 1 po akwenach treningowych i innych, wydzielonych przez organy administracji morskiej z morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego do uprawiania żeglugi przez osoby nie mające kwalifikacji do kierowania statkami sportowymi po wodach morskich,

3) pełnienia funkcji wykwalifikowanego członka załogi na jachtach motorowych, motorowo-żaglowych i żaglowych.

6. Osobom niepełnoletnim, mającym stopień sternika motorowodnego, uprawnienia wymienione w ust. 5 pkt 1 i 2 ogranicza się do pływań w porze dziennej i pod warunkiem, że w składzie załogi jest co najmniej jedna pełnoletnia osoba mająca patent motorowodny.

7. Mechanik motorowodny jest uprawniony do:

1) pełnienia funkcji kierownika maszyn na jachtach z silnikami o mocy do 441 kW (odpowiednio 600 KM),

2) pełnienia funkcji pomocnika kierownika maszyn na jachtach z silnikami o mocy powyżej 441 kW (odpowiednio 600 KM),

3) pełnienia funkcji kierownika maszyn na jachtach z silnikami o mocy powyżej 441 kW (odpowiednio 600 KM), po wykazaniu się stażem co najmniej 600 godzin pływania na jachtach motorowych lub motorowo-żaglowych z silnikiem o mocy 184-441 kW (odpowiednio 250-600 KM) w charakterze kierownika maszyn i pod warunkiem, że urząd morski w karcie bezpieczeństwa statku sportowego dopuszcza pełnienie funkcji kierownika maszyn przez osoby legitymujące się patentem wystawionym na podstawie niniejszego zarządzenia.

8. Motorzysta motorowodny jest uprawniony do:

1) pełnienia funkcji kierownika maszyn na jachtach z silnikiem o mocy do 184 kW (odpowiednio 250 KM),

2) pełnienia funkcji pomocnika kierownika maszyn na jachtach z silnikami o mocy do 441 kW (odpowiednio 600 KM).

§  4.

1. Osoby mające zawodowe uprawnienia do prowadzenia jednostek pływających, a nie mające uprawnień sportowych (lub mające niższe od wymaganych), są uprawnione do pełnienia funkcji oficerskich na jednostkach sportowych:

1) oficerowie Polskiej Marynarki Handlowej, rybołówstwa morskiego, Marynarki Wojennej i Wojsk Ochrony Pogranicza, mający uprawnienia do prowadzenia statków lub okrętów w żegludze krajowej, mogą pełnić funkcje oficerskie w rejsach, do których prowadzenia jest uprawniony kapitan motorowodny żeglugi bałtyckiej,

2) oficerowie Polskiej Marynarki Handlowej, rybołówstwa morskiego, Marynarki Wojennej i Wojsk Ochrony Pogranicza, mający uprawnienia do prowadzenia statków lub okrętów w żegludze międzynarodowej, mogą pełnić funkcje oficerskie w rejsach, do których prowadzenia uprawniony jest kapitan motorowodny żeglugi wielkiej.

2. Pełnienie przez osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, funkcji I oficera jest uzależnione od odbycia w charakterze oficera jednego rejsu morskiego, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, o czasie pływania co najmniej 100 godzin i uzyskania z tego rejsu pozytywnej opinii kapitana.

§ 5. Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego ustali zasady prowadzenia jachtów motorowych i motorowo-żaglowych w czasie szkolenia, treningów i zawodów przez osoby nie mające stopnia motorowodnego albo mające stopień niższy od wymaganego.

Warunki uzyskiwania odpowiedniego stopnia motorowodnego przez osoby mające uprawnienia żeglarskie.

§  6.

1. Osoby mające uprawnienia żeglarskie, ubiegające się o uzyskanie stopnia motorowodnego, powinny mieć co najmniej stopień sternika motorowodnego lub wykazać się umiejętnością prowadzenia jachtów motorowych z silnikiem o mocy do 36,8 kW (odpowiednio 50 KM).

2. Osoby mające uprawnienia jachtowego kapitana żeglugi wielkiej, ubiegające się o uzyskanie stopnia kapitana motorowodnego żeglugi wielkiej, powinny ponadto:

1) wykazać się stażem co najmniej 200 godzin pływania w charakterze oficera w rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, na jachtach motorowych lub motorowo - żaglowych i stażem co najmniej 50 godzin w obsłudze silnika o mocy powyżej 180 kW (odpowiednio 250 KM),

2) złożyć egzamin z manewrowania jachtem motorowym o długości całkowitej pokładu powyżej 12 m.

3. Osoby mające uprawnienia jachtowego kapitana żeglugi bałtyckiej, ubiegające się o uzyskanie stopnia kapitana motorowodnego żeglugi bałtyckiej, powinny ponadto:

1) wykazać się stażem co najmniej 200 godzin pływania w charakterze oficera w rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, na jachtach motorowych lub motorowo - żaglowych i stażem co najmniej 50 godzin w obsłudze silnika o mocy powyżej 36,8 kW (odpowiednio 50 KM),

2) złożyć egzamin z manewrowania jachtem motorowym o długości całkowitej pokładu powyżej 12 m.

4. Osoby mające uprawnienia jachtowego sternika morskiego, ubiegające się o uzyskanie stopnia morskiego sternika motorowodnego, powinny ponadto:

1) wykazać się stażem co najmniej 100 godzin pływania w charakterze oficera w rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, na jachtach motorowych lub motorowo-żaglowych i stażem 50 godzin w obsłudze silnika o mocy powyżej 36,8 kW (odpowiednio 50 KM),

2) złożyć egzamin z manewrowania jachtem motorowym o długości całkowitej pokładu do 12 m.

5. Osoby mające uprawnienia jachtowego kapitana żeglugi wielkiej lub jachtowego kapitana żeglugi bałtyckiej, ubiegające się o uzyskanie stopnia morskiego sternika motorowodnego, powinny ponadto wykazać się stażem co najmniej 100 godzin pływania w rejsach morskich, z wyłączeniem żeglugi po wodach portowych i osłoniętych, na jachtach motorowych lub motorowo-żaglowych, w charakterze obsługującego silnik o mocy powyżej 36,8 kW (odpowiednio 50 KM).

6. Egzaminy, o których mowa w ust. 2, 3 i 4, przeprowadzają odpowiednie komisje egzaminacyjne Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego.

Szkolenie na stopnie oraz skład komisji egzaminacyjnych.

§  7.

1. Zarząd Główny Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego w odniesieniu do stopni motorowodnych ustali:

1) programy szkolenia,

2) wymagania egzaminacyjne,

3) skład komisji egzaminacyjnych i tryb ich powoływania,

4) tryb przeprowadzania egzaminów,

5) wzory wniosków o dopuszczenie do egzaminów,

6) zasady ewidencjonowania dokumentacji.

2. Programy szkolenia i wymagania egzaminacyjne na stopnie kapitana motorowodnego żeglugi wielkiej, kapitana motorowodnego żeglugi bałtyckiej i morskiego sternika motorowodnego wydane zostaną w uzgodnieniu z Ministrem - Kierownikiem Urzędu Gospodarki Morskiej, a programy szkolenia i wymagania egzaminacyjne na stopnie starszego sternika motorowodnego i sternika motorowodnego - z Ministrem Komunikacji.

3. Programy szkolenia na stopnie mechanika motorowodnego i motorzysty motorowodnego wydane zostaną w uzgodnieniu z Ministrem - Kierownikiem Urzędu Gospodarki Morskiej oraz Ministrem Komunikacji.

4. W skład komisji egzaminacyjnych na stopnie kapitana motorowodnego żeglugi wielkiej i kapitana motorowodnego żeglugi bałtyckiej wchodzi przedstawiciel urzędu morskiego.

5. W komisji egzaminacyjnej na stopień morskiego sternika motorowodnego powinien uczestniczyć przedstawiciel urzędu morskiego.

6. W komisji egzaminacyjnej na stopień starszego sternika motorowodnego i sternika motorowodnego powinien uczestniczyć przedstawiciel właściwego terytorialnie inspektoratu żeglugi śródlądowej.

7. W komisji egzaminacyjnej na stopień mechanika motorowodnego i motorzysty motorowodnego powinien uczestniczyć przedstawiciel urzędu morskiego lub właściwego terytorialnie inspektoratu żeglugi śródlądowej.

ZAŁĄCZNIK Nr  3

WZORY DOKUMENTÓW STWIERDZAJĄCYCH NADANIE STOPNIA ŻEGLARSKIEGO LUB MOTOROWODNEGO (PATENTÓW ŻEGLARSKICH I MOTOROWODNYCH)

(pominięte)

¹ § 11 skreślony przez § 1 zarządzenia z dnia 9 maja 1989 r. (M.P.89.15.113) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 31 maja 1989 r.