Rozszerzenie uprawnień państwowych przedsiębiorstw przemysłowych.

Monitor Polski

M.P.1956.94.1047

Akt utracił moc

Wersja od: 15 marca 1958 r.

UCHWAŁA NR 704

RADY MINISTRÓW

z dnia 10 listopada 1956 r.

w sprawie rozszerzenia uprawnień państwowych przedsiębiorstw przemysłowych. ^*

W celu rozszerzenia uprawnień państwowych przedsiębiorstw przemysłowych Rada Ministrów uchwala, co następuje:

§ 1. W zakresie planowania i produkcji uprawnia się państwowe przedsiębiorstwa przemysłowe do:

1) ustalania i zatwierdzania szczegółowych planów techniczno-przemysłowo-finansowych we wszystkich wskaźnikach, zarówno ilościowych, jak i jakościowych, opracowanych na podstawie rocznych wskaźników zadań planowych, ustalonych dla przedsiębiorstwa przez jednostkę nadrzędną na podstawie opinii przedsiębiorstwa; w skład ustalonych przez jednostki nadrzędne wskaźników do planu rocznego wchodzą:

a) wartość produkcji towarowej w cenach zbytu, w tym wartość produkcji przeznaczonej na rynek;

b) ilość produkcji najważniejszych asortymentów według decyzji jednostki nadrzędnej, zabezpieczona przydziałami materiałów rozdzielanych centralnie;

c) suma funduszu płac ogółem (łącznie z funduszem bezosobowym);

d) zysk (bądź strata);

e) wysokość wpłaty zysku do budżetu (bądź wysokość dotacji na pokrycie straty);

f) 1 w zakresie inwestycji limitowych - limit inwestycyjny z wyodrębnieniem limitu robót budowlano-montażowych oraz wysokość dotacji budżetowej i kwota przydzielonych środków z amortyzacji scentralizowanej;

g) limit finansowy na kapitalne remonty;

h) suma normatywu środków obrotowych ogółem; dopuszcza się stosowanie wskaźnika produkcji czystej zamiast wskaźnika produkcji towarowej w cenach zbytu;

podstawą do oceny rocznych wyników pracy przedsiębiorstw są wymienione wyżej planowane wskaźniki ustalone przez jednostki nadrzędne również wówczas, gdy zawarte w nich zadania planowe zostały podwyższone w szczegółowych planach zatwierdzonych przez przedsiębiorstwo;

2) zatwierdzania planów operatywnych (kwartalno-miesięcznych) przedsiębiorstw, opracowanych na podstawie zatwierdzonego planu rocznego, z uwzględnieniem posiadanego portfelu zamówień, jak również na podstawie wytycznych jednostki nadrzędnej; uruchomienie produkcji może nastąpić wyłącznie na podstawie uzyskanego zamówienia lub oceny rynku;

zlecanie dodatkowych zadań w ciągu roku przez jednostkę nadrzędną może nastąpić tylko za zgodą przedsiębiorstwa;

operatywne plany powinny zabezpieczyć wykonanie planu rocznego we wszystkich jego elementach;

3) w razie braku pokrycia zamówieniami planu w ustalonych asortymentach (pkt 1 lit. b) przedsiębiorstwo jest zwolnione od wykonania planu danego asortymentu;

w razie braku możliwości wykonania przez przedsiębiorstwo asortymentów z planu rocznego, przedsiębiorstwo może nie wykonać ustalonych asortymentów za zgodą jednostki nadrzędnej i w porozumieniu z odbiorcą;

w każdym przypadku obowiązuje przedsiębiorstwo wykonanie planu produkcji towarowej według cen zbytu;

4) przyjmowania od przedsiębiorstw uspołecznionych i instytucji państwowych oraz rzemiosła zamówień na dostawę nie objętych planem wyrobów z materiałów własnych lub zleceniodawcy albo z odpadów produkcyjnych bądź świadczenia usług, jeżeli ich wykonanie jest możliwe bez uszczerbku dla realizacji planu;

5) 2 uruchamiania produkcji ubocznej artykułów rynkowych, bez konieczności wydzielania odrębnych komórek organizacyjnych;

ustalania cen oraz organizacji zbytu produkcji ubocznej;

produkcji ubocznej nie obejmuje się wskaźnikami planu rocznego i nie zalicza się do jego wykonania;

pojęcie produkcji ubocznej określą szczegółowo właściwi ministrowie;

6) zatwierdzania oraz dokonywania zmian konstrukcji i technologii wyrobów, w szczególności dla uzyskania poprawy ich jakości i ekonomiczności.

§ 2. W zakresie inwestycji i kapitalnych remontów przysługują państwowym przedsiębiorstwom przemysłowym uprawnienia do:

1) opracowywania rocznych planów inwestycji limitowych na podstawie planowanych środków finansowych, a dla inwestycji kluczowych - również według wytycznych narodowego planu gospodarczego;

dokonywania zmian planu rocznego i opracowywania planów operatywnych w porozumieniu z wykonawcą;

opracowany plan, jak również dokonywane w nim zmiany nie mogą naruszyć ustalonego limitu na roboty budowlano-montażowe;

2) przekroczenia limitu inwestycyjnego o wartość maszyn i urządzeń, które zgodnie z planem miały być montowane w następnym roku, a których zmontowanie stało się możliwe w roku operacyjnym ze względu na przyspieszenie robót i wygospodarowanie lub uzyskanie środków inwestycyjnych na pokrycie kosztów montażu;

3) zatwierdzania zakresu rzeczowo-finansowego inwestycji pozalimitowych;

4) zatwierdzania planów kapitalnych remontów w ramach limitów finansowych z funduszu amortyzacyjnego, określonych przez jednostkę nadrzędną;

5) pokrywania w gospodarczo uzasadnionych przypadkach z funduszu amortyzacyjnego, w ramach rocznego planu kapitalnych remontów, kosztów modernizacji maszyn i urządzeń, jak również kosztów zakupu i montażu maszyn lub urządzeń, przeznaczonych do zastąpienia zużytych, jeżeli wymiana tych maszyn i urządzeń jest bardziej uzasadniona niż poddanie ich kapitalnemu remontowi;

6) wykonywania drobnych inwestycji w zakresie mechanizacji, modernizacji, racjonalizacji, rozszerzenia produkcji artykułów masowego spożycia, zagospodarowania nieczynnych obiektów - z kredytów udzielanych przez banki finansujące działalność eksploatacyjną;

7) 3 zlecania pracownikom własnym i obcym i opłacania ze środków inwestycyjnych dokumentacji projektowo-kosztorysowej i adaptacji projektów typowych, jeżeli koszt zleconej dokumentacji nie przekracza 10.000 zł, a wynagrodzenie zleceniobiorcy mieści się w granicach cen obowiązujących państwowe biura projektów, pomniejszonych przez zastosowanie współczynnika w wysokości 0,5;

8) zlecania własnym pracownikom sporządzania dokumentacji dla remontów kapitalnych i średnich, wykonywanych przez przedsiębiorstwo systemem gospodarczym, gdy nie ma możliwości wykonania tej dokumentacji przez przedsiębiorstwo we własnym zakresie;

9) ustalania dla poszczególnych inwestycji zakresu niezbędnej dokumentacji;

zatwierdzania projektów technicznych dla inwestycji do wartości ustalonych przez właściwego ministra oraz projektów roboczych;

10) wykonywania inwestycji i kapitalnych remontów we własnym zakresie bądź powierzania ich wykonawstwa w ramach prac zleconych pracownikom własnym i obcym w przypadkach ekonomicznie uzasadnionych;

11) zatwierdzania wysokości premii służby inwestycyjnej, zgodnie z obowiązującym regulaminem premiowania.

§ 3. W zakresie organizacji przedsiębiorstwa, zatrudnienia, płac i spraw finansowych przysługują państwowym przedsiębiorstwom przemysłowym uprawnienia do:

1) ustalania szczegółowej organizacji przedsiębiorstwa;

2) ustalania - w ramach układu zbiorowego i obowiązujących przepisów - norm pracy, taryfikatorów płacowych i regulaminów premiowania, a w szczególności:

a) ustalania zaszeregowań wszystkich pracowników przedsiębiorstwa, zgodnie z obowiązującym systemem płac i stawkami;

b) zaszeregowywania pracowników przedsiębiorstwa w wyjątkowo uzasadnionych przypadkach do grupy (stawki) uposażenia bezpośrednio wyższej niż przewidują przepisy dla danego stanowiska oraz przyznawania wybitnym specjalistom wynagrodzeń ryczałtowych w ramach zatwierdzonego funduszu płac za zgodą rady robotniczej; ryczałt nie może być przyznany dyrektorowi przedsiębiorstwa i jego zastępcom bez zgody jednostki nadrzędnej; wysokość górnej granicy ryczałtu określi właściwy minister;

3) wykorzystania zaistniałych oszczędności (względnych) na funduszu płac w następnych okresach danego roku;

4) zlecania w ramach posiadanego bezosobowego funduszu płac pracownikom przedsiębiorstwa i pracownikom obcym wykonania prac doraźnych lub okresowych;

5) dokonywania przerzutów z"pozostałych nakładów - pozycji: usługi obce" planu kosztów własnych na fundusz bezosobowy w każdorazowo ekonomicznie uzasadnionych przypadkach za zgodą lub z upoważnienia jednostki nadrzędnej;

6) ustalania norm pracy w okresie uruchamiania nowego asortymentu;

7) wypłacania w uzasadnionych przypadkach pracownikom przedsiębiorstwa zaliczki na poczet wynagrodzenia do wysokości 10-dniowego zarobku, podlegającej potrąceniu przy wypłacie ostatecznie obliczonych zarobków za dany miesiąc;

8) tworzenia w ramach planu kosztów administracyjno-gospodarczych funduszu dyspozycyjnego i rozporządzania nim zgodnie z zasadami ustalonymi zarządzeniem właściwego ministra wydanym w porozumieniu z Ministrem Finansów;

9) spisywania na podstawie protokołów komisji inwentaryzacyjnych nie zawinionych ubytków materiałowo-towarowych o charakterze ubytków nadzwyczajnych i wynikających z przyczyn losowych oraz umarzania należności z tytułu ubytków;

10) spisywania na straty:

a) nie zawinionych niedoborów materiałowych, produkcji w toku oraz wyrobów gotowych,

b) wartości zdeprecjonowanych materiałów w przypadkach nie zawinionych przez pracowników,

c) należności nieściągalnych.

§ 4. W pozostałych dziedzinach państwowym przedsiębiorstwom przemysłowym przysługują uprawnienia do:

1) sprzedawania przedsiębiorstwom państwowym zbędnych materiałów i przedmiotów nietrwałych, jeżeli właściwa jednostka organizacyjna zbytu nie nabyła ich bądź nie wskazała nabywcy w terminie nie dłuższym niż 2 tygodnie;

2) w razie niemożności sprzedaży przedsiębiorstwom państwowym (pkt 1) przedsiębiorstwo może sprzedać zbędne materiały i przedmioty nietrwałe spółdzielniom, rzemieślnikom i osobom prywatnym; decyzja co do sprzedaży i ceny powinna być ustalona komisyjnie;

3) sprzedawania przedsiębiorstwom państwowym, spółdzielniom, rzemieślnikom i osobom prywatnym zbędnych maszyn i urządzeń, jeśli właściwa jednostka nadrzędna w okresie 2 miesięcy nie dała innej dyspozycji;

sprzedaż powinna być poprzedzona opinią komisji co do celowości sprzedaży i ceny;

4) sprzedawania i nieodpłatnego przekazywania instytucjom państwowym wzorców i próbek wyrobów oraz półfabrykatów wytwarzanych przez przedsiębiorstwa;

5) nieodpłatnego przekazywania organizacjom społecznym i związkowym drobnych przedmiotów wyposażenia przedsiębiorstwa oraz świadczenia drobnych usług w porozumieniu z czynnikiem społecznym;

6) zatwierdzania cen na wyroby i usługi, po uprzednim uzgodnieniu ceny z odbiorcą, w zakresie cen nie zastrzeżonych do decyzji jednostki nadrzędnej lub innych organów do tego upoważnionych;

7) zbywania wyrobów przedsiębiorstwa na podstawie upoważnienia właściwej jednostki nadrzędnej bez udziału organizacji zbytu;

8) zawierania umów ze spółdzielniami i z rzemieślnikami na wykonanie prac na warunkach dogodnych dla przedsiębiorstwa;

9) dokonywania zakupów w spółdzielniach, w jednostkach gospodarki nie uspołecznionej i u osób prywatnych w przypadkach ekonomicznie uzasadnionych;

10) wypłacania osobom prywatnym z tytułu dostaw i usług jednorazowo kwot w gotówce do wysokości 3 tys. zł.

§ 5. Państwowe przedsiębiorstwo przemysłowe może odmówić przesyłania sprawozdań statystycznych, jeśli nie są ona zatwierdzone przez Główny Urząd Statystyczny.

§ 6. Upoważnia się właściwych ministrów do:

1) przekazywania dalszych nie wymienionych w niniejszej uchwale kompetencji ministra i dyrektora jednostki nadrzędnej państwowym przedsiębiorstwom przemysłowym;

2) odpowiedniego dostosowania niniejszej uchwały, w oparciu o opinie aktywu gospodarczego, do warunków branżowych podległych im gałęzi przemysłu;

3) wprowadzenia zakazu zużywania do wykonania wyrobów lub usług (§ 1 pkt 4) niektórych surowców i materiałów rozdzielanych centralnie.

§ 7. Uchwała niniejsza obejmuje łącznie zarówno uprawnienia dyrektorów państwowych przedsiębiorstw przemysłowych przewidziane w uchwale Komitetu Centralnego PZPR i Rady Ministrów PRL z dnia 9 kwietnia 1956 r., jak też uprawnienia przedsiębiorstw wymienione w niniejszej uchwale.

§ 8. Upoważnia się Prezesa Rady Ministrów do objęcia, na wniosek właściwego ministra, przepisami niniejszej uchwały, z odpowiednim ich dostosowaniem, również przedsiębiorstw innych działów gospodarki narodowej.

§ 9. Zobowiązuje się Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, Prezesa Państwowej Komisji Płac, Ministra Finansów i zainteresowanych ministrów do wydania w ciągu miesiąca od dnia wejścia w życie niniejszej uchwały aktów prawnych dostosowujących obowiązujące przepisy do postanowień niniejszej uchwały.

§ 10. Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

^* Z dniem 15 marca 1958 r. nin. uchwała traci moc obowiązującą w zakresie uregulowanym zarządzeniem z dnia 24 marca 1958 r. w sprawie zasad działania i zakresu uprawnień państwowych przedsiębiorstw budowlano-montażowych podległych Ministrowi Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych lub przez niego nadzorowanych. (M.P.58.21.128), zgodnie z § 28 ust. 1 pkt 4 przywołanego zarządzenia.

¹ § 1 pkt 1 lit. f) zmieniona przez § 1 pkt 1 uchwały nr 24 z dnia 18 stycznia 1957 r. (M.P.57.6.36) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 26 stycznia 1957 r.

² § 1 pkt 5 zmieniony przez § 1 uchwały nr 29 z dnia 30 stycznia 1958 r. (M.P.58.25.144) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 1 stycznia 1958 r.

³ § 2 pkt 7 zmieniony przez § 1 pkt 2 uchwały nr 24 z dnia 18 stycznia 1957 r. (M.P.57.6.36) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 26 stycznia 1957 r.