Rozszerzenie uprawnień państwowych przedsiębiorstw handlu wewnętrznego.

Monitor Polski

M.P.1957.39.253

Akt utracił moc
Wersja od: 1 stycznia 1957 r.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA HANDLU WEWNĘTRZNEGO
z dnia 4 maja 1957 r.
w sprawie rozszerzenia uprawnień państwowych przedsiębiorstw handlu wewnętrznego.

Na podstawie § 2 zarządzenia nr 379 Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 1956 r. o rozszerzeniu uprawnień przedsiębiorstw budowlano-montażowych, transportowych, usługowych i obrotu towarowego (Monitor Polski Nr 104, poz. 1199), w celu dostosowania przepisów uchwały nr 704 Rady Ministrów z dnia 10 listopada 1956 r. w sprawie rozszerzenia uprawnień państwowych przedsiębiorstw przemysłowych (Monitor Polski z 1956 r. Nr 94, poz. 1047 i z 1957 r. Nr 6, poz. 36) do warunków pracy państwowych przedsiębiorstw handlu wewnętrznego, z uwzględnieniem zasad ustalonych uchwałą nr 94 Rady Ministrów z dnia 14 marca 1957 r. w sprawie trybu opracowania szczegółowych planów handlowo-finansowych handlu wewnętrznego na rok 1957 - zarządza się, co następuje:
Uprawnienia wynikające z niniejszego zarządzenia przysługują państwowym przedsiębiorstwom handlu hurtowego, detalicznego, przemysłu gastronomicznego, skupu, spożywczej produkcji uzupełniającej, handlu targowiskowego, reklamy oraz przedsiębiorstwom transportowym w resorcie handlu wewnętrznego.
W zakresie planowania i działalności handlowej uprawnia się wymienione w § 1 przedsiębiorstwa do:
1)
ustalania i zatwierdzania szczegółowych planów handlowo-finansowych we wszystkich wskaźnikach ilościowych i wartościowych opracowanych na podstawie rocznych wskaźników zadań planowych, ustalonych przez jednostkę nadrzędną na podstawie opinii przedsiębiorstwa; wykaz wskaźników zawiera załącznik do niniejszego zarządzenia; ustalone przez jednostkę nadrzędną wskaźniki zadań planowych stanowią podstawę do oceny wyników pracy przedsiębiorstwa;
2)
zatwierdzania planów operatywnych (kwartalno-miesięcznych) przedsiębiorstwa, opracowanych na podstawie zatwierdzonego planu rocznego i wytycznych jednostki nadrzędnej uwzględniających sezonowość obrotu towarowego;
3)
ustalania asortymentowych planów zakupu i sprzedaży według potrzeb przedsiębiorstwa na podstawie bezpośrednich umów z dostawcami; zatwierdzone plany szczegółowe i operatywne przedsiębiorstwo przedstawia do wiadomości jednostce nadrzędnej;
4)
organizowania produkcji własnej, udzielania zamówień i dokonywania zakupów od producentów rolnych, w zakładach wykonujących produkcję uboczną, od chałupników, rzemieślników, osób wykonujących przemysł domowy i ludowy, w zakładach przemysłu prywatnego - na bieżące potrzeby przedsiębiorstwa, w celu rozszerzenia i urozmaicenia asortymentu towarowego, lub na zlecenie innych przedsiębiorstw;
5)
ustalania cen towarów pochodzących z zakupu w źródłach wymienionych w pkt 4 w ramach obowiązujących przepisów.
W zakresie inwestycji i remontów przysługują państwowym przedsiębiorstwom wymienionym w § 1 uprawnienia do:
1)
zatwierdzania planów rzeczowo-finansowych inwestycji pozalimitowych finansowanych z:
a)
osiągniętego zysku i innych środków własnych,
b)
kredytu obrotowego na poczet przyszłego zysku, w ramach obowiązujących przepisów;
2)
zatwierdzania planów kapitalnych remontów w ramach limitów finansowych;
3)
pokrywania w gospodarczo uzasadnionych przypadkach z funduszu amortyzacyjnego, w ramach rocznego planu kapitalnych remontów, kosztów modernizacji maszyn i urządzeń, przeznaczonych do zastąpienia zużytych, jeżeli wymiana tych maszyn i urządzeń jest bardziej uzasadniona niż poddanie ich kapitalnemu remontowi;
4)
opracowywania rocznych planów inwestycji limitowych na podstawie przyznanych limitów przez inwestora wyższego szczebla i przekraczania ich w przypadkach określonych uchwałą nr 48 Rady Ministrów z dnia 4 lutego 1957 r. w sprawie zasad finansowania inwestycji limitowych (Monitor Polski Nr 12, poz. 82); dokonywania zmian planu rocznego i opracowywania planów operatywnych w porozumieniu z wykonawcą; naruszenie limitu robót budowlanych, jak również dokonywanie zmian w tytułach grupy I wymaga uzgodnienia z inwestorem wyższego szczebla;
5)
zlecania pracownikom własnym i obcym i opłacania ze środków inwestycyjnych dokumentacji projektowo-kosztorysowej i adaptacji projektów typowych, jeżeli koszt zleconej dokumentacji nie przekracza 10 tysięcy złotych, a wynagrodzenie zleceniobiorcy mieści się w granicach cen obowiązujących państwowe biura projektów pomniejszonych przez zastosowanie współczynnika w wysokości 0,5;
6)
zlecania własnym i obcym pracownikom sporządzania dokumentacji dla remontów kapitalnych i średnich, wykonywanych przez przedsiębiorstwo systemom gospodarczym, gdy nie ma możliwości wykonania tej dokumentacji przez przedsiębiorstwo we własnym zakresie;
7)
zatwierdzania projektów technicznych oraz projektów techniczno-roboczych dla inwestycji do wartości ustalonych przez inwestora naczelnego;
8)
wykonywania inwestycji i kapitalnych remontów we własnym zakresie bądź powierzania ich wykonawstwa w ramach prac zleconych pracownikom własnym i obcym w przypadkach ekonomicznie uzasadnionych.
W zakresie organizacji przedsiębiorstwa, zatrudnienia, płac i spraw finansowych przysługują przedsiębiorstwom wymienionym w § 1 uprawnienia do:
1)
ustalania szczegółowej organizacji przedsiębiorstwa;
2)
ustalania zaszeregowali wszystkich pracowników przedsiębiorstwa zgodnie z obowiązującym systemem płac i stawkami, z wyjątkiem dyrektora przedsiębiorstwa, którego uposażenie określa jednostka nadrzędna, oraz zastępców dyrektora i głównego księgowego, których uposażenia określa jednostka nadrzędna w porozumieniu z dyrektorem przedsiębiorstwa;
3)
zaszeregowania pracowników przedsiębiorstwa w wyjątkowo uzasadnionych przypadkach do grupy uposażenia bezpośrednio wyższej, niż przewidują odpowiednie przepisy dla danego stanowiska; w odniesieniu do pracowników, których płace zasadnicze są określone skalą rozpiętości wynagrodzenia (od - do) dla danego stanowiska, płaca zasadnicza może być ustalona o 10% wyżej od górnej granicy; w odniesieniu do pracowników wynagradzanych według systemu prowizyjnego w detalu i przemyśle gastronomicznym przyznanie wyższego wynagrodzenia może nastąpić przez zaliczenie pracownika o jedną kategorię wyżej; przyznawania wybitnym specjalistom wynagrodzeń zryczałtowanych; wysokość górnej granicy ryczałtu oraz wykaz stanowisk, którym może być przyznany ryczałt, zostaną ustalone odrębnie; wyjątkowe ustalania wynagrodzeń podane w niniejszym punkcie nie mogą być stosowane do pracowników nie posiadających minimum kwalifikacji ustalonego odpowiednimi przepisami dla danego stanowiska pracy;
4)
wykorzystania zaistniałych oszczędności (względnych) na funduszu płac w następnych okresach danego roku;
5)
zlecania w ramach posiadanego bezosobowego funduszu płac pracownikom przedsiębiorstwa i pracownikom obcym wykonania prac doraźnych i okresowych;
6)
zwiększania za zgodą jednostki nadrzędnej planowanego bezosobowego funduszu płac w każdorazowo ekonomicznie uzasadnionych przypadkach, o ile nakład, na który zostanie zużyty dodatkowy fundusz, był przewidziany w pozycji kosztów rzeczowych planu zatwierdzonego przez przedsiębiorstwo;
7)
zwiększania funduszu płac ponad zadania ustalone przez jednostkę nadrzędną o wpływy wniesione przez konsumentów, jak i odbiorców za koszty dodatkowo świadczonych usług;
8)
ustalania norm pracy w okresie uruchamiania nowego asortymentu;
9)
wypłacania w uzasadnionych przypadkach pracownikom przedsiębiorstwa zaliczki na poczet wynagrodzenia do wysokości 10-dniowego zarobku, podlegającej potraceniu przy wypłacie ostatecznie obliczonych zarobków za dany miesiąc;
10)
odpisywania na podstawie protokołów komisji:
a)
kwot nie zawinionych niedoborów w składnikach środków obrotowych,
b)
kwot utraty wartości towarów i materiałów w przypadkach nie zawinionych przez pracowników;
11)
dokonywania podziału norm ubytku naturalnego między osoby materialnie odpowiedzialne w przypadkach, gdy za towary przechowywane w magazynie podręcznym odpowiedzialna jest inna osoba niż za towary w sklepie;
12)
umarzania należności nieściągalnych z tytułu niedoborów mienia bez względu na wysokość sumy przy zachowaniu i pozostałych warunków ustalonych rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 maja 1956 r. w sprawie określenia zasad i trybu oraz organów właściwych do wydawania decyzji o umarzaniu oraz o udzielaniu ulg w spłacaniu należności przysługujących jednostkom budżetowym oraz państwowym instytucjom, przedsiębiorstwom i bankom (Dz. U. Nr 17, poz. 93);
13)
odraczania zapłaty i rozkładania na raty należności z tytułu niedoborów mienia, bez względu na wysokość sumy, na okres do lat 2, o ile w ten sposób osiąga się szybszą windykację należności.
W pozostałych dziedzinach przysługują przedsiębiorstwom wymienionym w § 1 uprawnienia do:
1)
sprzedawania przedsiębiorstwom państwowym zbędnych materiałów i przedmiotów nietrwałych, jeżeli właściwa jednostka organizacyjna zbytu nie nabyła ich bądź nie wskazała nabywcy w terminie nie dłuższym niż 2 tygodnie; w razie gdy wartość ich przekracza 10 tys. zł, sprzedaży dokonuje się w drodze przetargu;
2)
w razie niemożności sprzedaży przedsiębiorstwom państwowym (pkt 1) przedsiębiorstwo może sprzedać zbędne materiały i przedmioty nietrwałe spółdzielniom, rzemieślnikom bądź osobom prywatnym; decyzja co do sprzedaży powinna być ustalona komisyjnie i sprzedaż powinna być przeprowadzona w drodze przetargu;
3)
rozporządzania zbędnymi maszynami i innymi przedmiotami urządzenia trwałego zgodnie z obowiązującymi w tym przedmiocie przepisami;
4)
nieodpłatnego przekazywania organizacjom społecznym i związkowym drobnych przedmiotów wyposażenia przedsiębiorstwa oraz świadczenia drobnych usług w porozumieniu z czynnikiem społecznym;
5)
zawierania umów ze spółdzielniami i rzemieślnikami o wykonanie prac dotyczących zaopatrzenia materiałowego przedsiębiorstwa na warunkach dogodnych dla przedsiębiorstwa;
6)
dokonywania w zakresie zaopatrzenia materiałowego zakupu w spółdzielniach, jednostkach gospodarki nie uspołecznionej i u osób prywatnych w przypadkach ekonomicznie uzasadnionych;
7)
wypłacania osobom prywatnym z tytułu dostaw i usług w zakresie zaopatrzenia materiałowego jednorazowo kwot w gotówce do wysokości 3 tysięcy złotych.
Dyrektorzy przedsiębiorstw, o których mowa w § 1, mogą przekazać w całości lub w części uprawnienia nadane niniejszym zarządzeniem podległym im jednostkom działającym na pełnym wewnętrznym rozrachunku gospodarczym.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1957 r.

ZAŁĄCZNIK 

WYKAZ ROCZNYCH WSKAŹNIKÓW ZADAŃ PLANOWYCH USTALONYCH DLA PRZEDSIĘBIORSTWA PRZEZ JEDNOSTKĘ NADRZĘDNĄ

I.
1.
Dla przedsiębiorstw handlu detalicznego i przemysłu gastronomicznego:
1)
wartość obrotów ogółem,
2)
wartość masy towarowej scentralizowanej,
3)
ilość masy towarowej scentralizowanej w podstawowych grupach towarowych,
4)
fundusz płac ogółem (łącznie fundusz płac osobowy, bezosobowy, prowizja), w tym:
a)
osobowy fundusz płac pracowników administracyjno-biurowych,
b)
zatrudnienie i osobowy fundusz płac pracowników sklepowych w przedsiębiorstwach handlu detalicznego, a grupy eksploatacyjnej w przedsiębiorstwach przemysłu gastronomicznego,
5)
wpłata zysku do budżetu (bądź wysokość dotacji na pokrycie strat),
6)
limit inwestycyjny,
7)
limit finansowy na kapitalne remonty.
2.
Dla przedsiębiorstw handlu hurtowego (zbytu):
1)
bilans towarowy w podstawowych grupach towarowych w ujęciu ilościowym,
2)
wartość i ilość masy towarowej scentralizowanej do sprzedaży na zaopatrzenie rynku,
3)
ilość i wartość dostaw scentralizowanej masy towarowej z podaniem dostawców,
4)
fundusz płac ogółem (osobowy i bezosobowy łącznie), w tym osobowy fundusz płac pracowników administracyjno-biurowych,
5)
wypłata zysku do budżetu (bądź wysokość dotacji na pokrycie strat),
6)
limit inwestycyjny,
7)
limit finansowy na kapitalne remonty.
3.
Dla przedsiębiorstw skupu:
1)
wielkość skupu w podstawowych grupach towarowych,
2)
bilans towarowy w podstawowych grupach towarowych z wyszczególnieniem głównych kierunków rozchodu,
3)
wartość sprzedaży artykułów skupionych oraz
4)
wskaźniki wymienione w ust. 2 pkt 4-7.
4.
Dla przedsiębiorstw handlu targowiskowego:
1)
wartość usług ogółem oraz
2)
wskaźniki wymienione w ust. 2 pkt 4-7.
5.
Dla przedsiębiorstwa reklamy:
1)
wartość usług ogółem oraz
2)
wskaźniki wymienione w ust. 2 pkt 4-7.
6.
Dla przedsiębiorstw spożywczej produkcji uzupełniającej (przedsiębiorstwa garmażeryjne itp.):
1)
wartość sprzedaży w cenach zbytu oraz
2)
wskaźniki wymienione w ust. 2 pkt 4-7.
7.
Dla przedsiębiorstw transportowych handlu wewnętrznego:
1)
wielkość przewozów w tonach,
2)
współczynnik gotowości technicznej taboru oraz
3)
wskaźniki wymienione w ust. 2 pkt 4-7.

II.

Dla przedsiębiorstw utrzymujących straż przemysłową jednostka nadrzędna wyodrębnia we wskaźniku "fundusz płac ogółem" - zatrudnienie i osobowy fundusz płac pracowników straży przemysłowej.

Wskaźniki w zakresie masy towarowej, niezależnie od tego, czy są ustalone na szczeblu centralnym, czy terenowym, stanowią jedynie uprawnienie do zawierania umowy o dostawę, natomiast nie mogą stanowić podstawy do narzucania towarów, których przedsiębiorstwo ze względu na zapotrzebowanie ludności nie może zakupić. Natomiast zawarta umowa lub uzgodnienie jest wiążące dla obu stron.