Rozliczanie się z zakończonych zadań inwestycyjnych (lub ich części) i z osiąganych efektów gospodarczych.

Monitor Polski

M.P.1963.39.193

Akt utracił moc
Wersja od: 15 maja 1963 r.

ZARZĄDZENIE
PRZEWODNICZĄCEGO KOMISJI PLANOWANIA PRZY RADZIE MINISTRÓW
z dnia 16 kwietnia 1963 r.
w sprawie rozliczania się z zakończonych zadań inwestycyjnych (lub ich części) i z osiąganych efektów gospodarczych.

W celu pogłębienia odpowiedzialności za wykonanie zadań inwestycyjnych, oddawanie do użytku planowanych efektów gospodarczych, właściwe oraz pełne zagospodarowanie i włączenie do eksploatacji przekazanych do użytku zadań inwestycyjnych, w wykonaniu przepisów uchwały nr 18 Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów z dnia 17 stycznia 1962 r. w sprawie wykonania postanowień uchwały IX Plenum KC PZPR w zakresie inwestycji oraz na podstawie § 1 pkt 9 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 czerwca 1960 r. w sprawie szczegółowego zakresu i trybu działania Komisji Planowania przy Radzie Ministrów (Dz. U. Nr 31, poz. 171) zarządza się, co następuje:
Wprowadza się dla jednostek gospodarki uspołecznionej obowiązek rozliczania się:
1)
z wykonania zadań inwestycyjnych i oddawania do użytku zdolności produkcyjnych lub usługowych bądź innych efektów,
2)
z zagospodarowania oddanych do użytku zadań inwestycyjnych i osiągania planowanych efektów gospodarczych.
§  2.
1.
Obowiązek rozliczania się z wykonania zadań inwestycyjnych i oddawania do użytku zdolności produkcyjnych lub usługowych bądź innych efektów dotyczy wszystkich kategorii inwestycji polegających na budownictwie inwestycyjnym.
2.
W zakresie zakupu gotowych dóbr inwestycyjnych obowiązek rozliczania się z wykonania zadań i oddawania do użytku zdolności produkcyjnych lub usługowych bądź innych efektów dotyczy zakupów realizowanych w ramach inwestycji centralnych.
§  3.
1.
Rozliczanie się z wykonania zadań inwestycyjnych i oddania do użytku zdolności produkcyjnych lub usługowych bądź innych efektów należy do obowiązków służby inwestycyjnej.
2.
Rozliczenie powinno być przygotowane przez inwestora w porozumieniu z generalnym wykonawcą jeszcze przed planowanym terminem oddania do użytku zadania inwestycyjnego.
3.
Z wykonania zadania inwestycyjnego i osiągnięcia efektów inwestor rozlicza się przed właściwą komisją powołaną do oddania inwestycji do użytku (zwaną dalej "komisją") zgodnie z obowiązującymi przepisami.
4.
Rozliczenie powinno być dołączone do protokołu oddania zadania inwestycyjnego do użytku.
5.
Rozliczenie się powinno nastąpić po komisyjnym sprawdzeniu zgodności wykonanej inwestycji z wymaganymi warunkami technicznymi oraz gotowości tej inwestycji do podjęcia eksploatacji, a także po stwierdzeniu kompleksowości i bezusterkowości wykonanych robót.
6.
Jeżeli w chwili oddawania inwestycji do użytku z uzasadnionych przyczyn przedstawionych przez inwestora nie jest możliwe dokładne rozliczenie się z wykonanego zadania (w zakresie elementów określonych w § 4 ust. 1), komisja może przyjąć rozliczenie niepełne lub nieostateczne określając termin jego uzupełnienia; termin ten nie może przekraczać 3 miesięcy od daty oddania zadania inwestycyjnego do użytku.
§  4.
1.
Rozliczenie się z wykonania zadania inwestycyjnego (lub jego części) oddawanego do użytku powinno dotyczyć następujących elementów:
1)
cyklu realizacji;
2)
kosztu inwestycji;
3)
efektu gospodarczego (przyrost zdolności produkcyjnej, usługowej lub użytkowej bądź inne efekty);
4)
kapitałochłonności na jednostkę efektu gospodarczego.
2.
Rozliczenie się w wyżej przedstawionym zakresie powinno polegać na zestawieniu i porównaniu danych planowanych, przyjętych na podstawie dokumentacji projektowo-kosztorysowej przy włączeniu inwestycji po raz pierwszy do realizacji w planie odnośnego roku, z danymi faktycznymi, stwierdzonymi po zrealizowaniu zadania (lub części) w toku przekazywania zadania (lub części) do użytku.
3.
Jeżeli w toku realizacji inwestycji zachodziły zmiany pierwotnych danych wyjściowych wskutek zmiany założeń i dokumentacji projektowo-kosztorysowej, należy w ramach rozliczenia wykazać, obok danych pierwotnych, dane z kolejnych aktualizacji i porównać je z danymi wynikowymi stwierdzonymi przy oddaniu zadania inwestycyjnego do użytku.
4.
Rozliczenie się z wykonania zadania inwestycyjnego poza zestawieniem i porównaniem danych wynikowych z planowanymi powinno zawierać dokładne oświetlenie i omówienie przyczyn ewentualnie powstałych odchyleń.
5.
Przy zestawieniu i porównywaniu danych wynikowych z planowanymi należy doprowadzić je do porównywalności, usuwając ewentualne różnice formalne, wynikające np. ze zmian nomenklaturowych itp.
§  5.
1.
Rozliczenie się z kosztu inwestycji powinno dotyczyć zarówno całości zadania (lub jego części), jak też poszczególnych obiektów oraz struktury nakładów (roboty budowlano-montażowe, wyposażenie w maszyny i urządzenia, pozostałe nakłady).
2.
Jeśli w chwili oddawania zadania inwestycyjnego do użytku nie wszystkie roboty i nakłady zostały zafakturowane i rozliczone, w rozliczeniu należy podać wysokość kosztu inwestycji według danych nieostatecznych, z tym że w terminie ustalonym przez komisję powinno nastąpić uzupełnienie i uściślenie danych.
3.
Rozliczenie z cyklu realizacji powinno zawierać poza porównaniem cyklu całego zadania (lub jego części) również porównanie długości planowanych i rzeczywistych cykli budowy poszczególnych obiektów.
4.
W zakresie oddania do użytku efektów gospodarczych rozliczenie powinno przyjmować za dane wynikowe – wielkości wynikające z dokumentacji projektowo-kosztorysowej, potwierdzone lub skorygowane na tle wyników przeprowadzonych prób przez właściwe komisje odbioru końcowego.
5.
W razie przekazywania zadania inwestycyjnego do eksploatacji wstępnej rozliczenie powinno zawierać nie tylko wielkości przekazywanej zdolności produkcyjnej lub usługowej według projektu, ale również określać terminy jej sukcesywnego osiągania w toku eksploatacji wstępnej i na koniec tego okresu.
6.
Czas eksploatacji wstępnej należy określić na podstawie obowiązujących w danej gałęzi produkcji cykli dochodzenia do projektowej zdolności produkcyjnej, a w razie ich braku – na podstawie przodujących doświadczeń w zakresie już uruchomionych podobnych obiektów inwestycyjnych.
§  6.
1.
Rozliczenie z wykonania zadania inwestycyjnego oddawanego do użytku w zakresie inwestycji produkcyjnych (centralnych) powinno być opracowane według ramowego wzoru stanowiącego załącznik do zarządzenia.
2.
Właściwi ministrowie lub z ich upoważnienia właściwe zjednoczenia wiodące opracują w terminie do dnia 31 maja 1963 r. wytyczne branżowe oraz dostosują ramowy wzór, o którym mowa w ust. 1, do specyfiki produkcji w poszczególnych gałęziach i charakteru obiektów (nowe, rozbudowa, modernizacja itp.) zarówno dla inwestycji planu centralnego, jak i terenowego. Wytyczne branżowe powinny dotyczyć:
1)
zasad, zakresu rozliczania się z wykonanych zadań inwestycyjnych, o których mowa w §§ 2–5, oraz rozliczania się w eksploatacji z osiąganych efektów gospodarczych, o których mowa w §§ 8–11, wraz z podaniem jednostek, do których te rozliczenia powinny być przesyłane, z zachowaniem przepisów §§ 7 i 8;
2)
szczegółowej nomenklatury efektów i wskaźników podlegających:
a)
rozliczeniu przy oddawaniu do użytku zadań inwestycyjnych (lub ich części),
b)
wtórnemu rozliczeniu w ramach działalności eksploatacyjnej na zasadach określonych w §§ 8–11;
3)
rodzaju obiektów, dla których obowiązuje:
a)
wtórne rozliczenie się z osiąganych efektów gospodarczych w ramach działalności eksploatacyjnej; w razie potrzeby wytyczne mogą rozszerzyć lub ograniczyć elementy rozliczenia (§§ 8–11),
b)
porównawczy rachunek efektywności w stosunku do rachunku przyjętego w dokumentacji projektowo-kosztorysowej (§ 9 ust. 2);
4)
zakresu rozliczania się z drobnych inwestycji, inwestycji pomocniczych oraz inwestycji nieprodukcyjnych.
3.
Wytyczne branżowe, o których mowa w ust. 2, należy uzgodnić z Komisją Planowania przy Radzie Ministrów i Głównym Urzędem Statystycznym.
§  7.
1.
Odpisy rozliczenia z wykonania zadania inwestycyjnego (lub jego części) i oddania do użytku, o którym mowa w §§ 2–5, po jego przyjęciu przez właściwą komisję powinny być przekazane poza jednostkami określonymi w wytycznych branżowych, o których mowa w § 6, oddziałom banku finansującego inwestycje.
2.
W zakresie inwestycji centralnych odpisy rozliczenia z wykonania zadania powinny być ponadto przekazane:
1)
właściwemu zespołowi branżowemu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów (1 egzemplarz), a w razie rozliczania się z inwestycji priorytetowych – również Zespołowi Inwestycji (1 egzemplarz);
2)
centrali banku finansującego;
3)
Głównemu Urzędowi Statystycznemu – z zakresu inwestycji zaliczonych do działu "przemysł".
§  8.
1.
Po zakończeniu i oddaniu zadania inwestycyjnego lub jego wydzielonej części do użytku (eksploatacji) służba eksploatacyjna użytkownika obiektu zobowiązana jest do właściwego i pełnego jego zagospodarowania, włączenia do procesów produkcyjnych lub usługowych oraz do osiągnięcia w ramach działalności eksploatacyjnej efektów gospodarczych i wskaźników techniczno-ekonomicznych, założonych w dokumentacji projektowej obiektów przyjętych do eksploatacji.
2.
Użytkownik obiektu (służba eksploatacyjna) rozlicza się z osiąganych w eksploatacji efektów i wskaźników techniczno-ekonomicznych wobec jednostek, określonych w wytycznych branżowych, o których mowa w § 6, a ponadto wobec banku finansującego inwestycję oraz banku finansującego eksploatację, a w zakresie inwestycji priorytetowych – również wobec Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.
3.
Termin przeprowadzenia rozliczenia z osiąganych w eksploatacji efektów gospodarczych i wskaźników techniczno-ekonomicznych powinna ustalić w ramach protokołu właściwa komisja na podstawie wytycznych branżowych (§ 6 ust. 2) z uwzględnieniem specyfiki produkcji i charakteru obiektu inwestycyjnego oraz w zależności od tego, po upływie jakiego okresu jest możliwe realne stwierdzenie osiąganych efektów gospodarczych w działalności eksploatacyjnej i przy uwzględnieniu obowiązujących w danej gałęzi produkcji cykli dochodzenia do projektowej zdolności produkcyjnej i do wskaźników techniczno-ekonomicznych określonych w dokumentacji, a w razie ich braku – na podstawie przodujących doświadczeń już uruchomionych podobnych zakładów.
4.
Rozliczenie, o którym mowa wyżej, powinno być dokonane w ramach kwartalnego sprawozdania finansowego, niezależnie od rzeczywistego stanu osiągnięcia założonych w dokumentacji wskaźników techniczno-ekonomicznych i rozmiarów produkcji:
1)
w zakresie obiektów inwestycyjnych nie wymagających okresu eksploatacji wstępnej – po upływie następnego kwartału po kwartale, w którym nastąpiło przekazanie obiektu do użytku;
2)
w zakresie obiektów inwestycyjnych wymagających okresu eksploatacji wstępnej – po upływie następnego kwartału po kwartale ustalonym dla zakończenia okresu eksploatacji wstępnej.
5.
W uzasadnionych przypadkach w zależności od charakteru produkcji (np. sezonowość itp.), długości cykli produkcyjnych i możliwości stwierdzenia osiągniętych w eksploatacji efektów, właściwi ministrowie lub z ich upoważnienia zjednoczenia wiodące mogą ustalić w ramach wytycznych branżowych terminy rozliczenia się z efektów osiąganych w eksploatacji dłuższe od określonych w ust. 4 bądź krótsze – jeżeli w toku eksploatacji wstępnej jest możliwe osiągnięcie projektowych wskaźników techniczno-ekonomicznych.
6.
Rozliczenie się w ramach działalności eksploatacyjnej z osiąganych efektów gospodarczych w wyniku zrealizowanych inwestycji obowiązuje w odniesieniu do inwestycji produkcyjnych oraz tych inwestycji usługowych, w zakresie których jest możliwe i celowe przeprowadzenie weryfikacji i porównania osiąganych efektów w eksploatacji z danymi projektowymi.
§  9.
1.
Rozliczenie się z osiąganych w eksploatacji efektów gospodarczych i wskaźników techniczno-ekonomicznych w zakresie nowo uruchomionych obiektów inwestycyjnych (nowych zakładów, nowych wydziałów produkcji podstawowej) charakteryzujących się przyrostem zdolności produkcyjnych powinno polegać na porównaniu rzeczywiście osiągniętych efektów gospodarczych i wskaźników techniczno-ekonomicznych z efektami i wskaźnikami ustalonymi w dokumentacji projektowo-kosztorysowej w zakresie następujących elementów:
1)
zdolności produkcyjnych, wyrażonych we właściwych jednostkach produkcyjnych, np. ton na dobę, MW itp.;
2)
wartości produkcji;
3)
wielkości zatrudnienia oraz współczynnika zmianowości (z wydzieleniem robotników produkcyjnych);
4)
kosztu własnego jednostki produkcji (ewentualnie dla poszczególnych asortymentów produkcji) w układzie zapewniającym analizę podstawowych składników kosztów, np.:

- materiały bezpośrednie,

- płace bezpośrednie,

- paliwo i energia technologiczna,

- pozostałe koszty bezpośrednie,

- koszty wydziałowe i ogólnozakładowe,

w tym amortyzacja;

5)
zużycie w jednostkach naturalnych podstawowych materiałów i surowców na jednostkę wyrobu oraz inne ważniejsze wskaźniki techniczno-ekonomiczne dotyczące sprawności obiektów.

Poszczególne wskaźniki powinny być odniesione do odpowiedniej jednostki czasu, właściwej dla danej produkcji (doba, miesiąc, kwartał, rok).

2.
Rozliczenie z osiąganych efektów w ramach działalności eksploatacyjnej, o którym mowa w ust. 1, powinno również zawierać w zakresie obiektów ustalonych w wytycznych branżowych, o których mowa w § 6 ust. 2, porównawczy rachunek ekonomiczny efektywności w stosunku do rachunku przyjętego w dokumentacji projektowej inwestycji. W zakresie inwestycji priorytetowych opracowanie porównawcze rachunku ekonomicznego efektywności jest obowiązkowe.
3.
Jeżeli przekazany do użytku obiekt inwestycyjny miał zapewnić uzyskanie efektów dewizowych w postaci produkcji eksportowej lub zastępującej import, w ramach rozliczenia należy wykazać rzeczywiście osiągane wielkości produkcyjne oraz efekty dewizowe w porównaniu do założonych w projekcie.
4.
W zakresie rozbudowywanych i modernizowanych zakładów produkcyjnych lub ich wydziałów należy wykazać w rozliczeniu efekty osiągane wskutek wykonanych inwestycji w drodze zestawienia i porównania podstawowych wskaźników techniczno-ekonomicznych przed rozbudową lub modernizacją i po zainwestowaniu, według danych przyjętych w projekcie i według danych rzeczywistych, eliminując z tego porównania efekty osiągnięte dzięki innym pozainwestycyjnym czynnikom (np. zwiększenie współczynnika zmianowości w zatrudnieniu, usprawnienia organizacyjno-techniczne itp.).
5.
Odchylenia w zakresie osiąganych efektów i wskaźników od danych projektowych powinny być szczegółowo omówione z podaniem ich przyczyn oraz wniosków co do sposobu ich usunięcia na przyszłość.
§  10.
Rozliczenia z osiąganych w działalności eksploatacyjnej efektów gospodarczych i wskaźników techniczno-ekonomicznych przed przekazaniem jednostkom zwierzchnim powinny być zaopiniowane przez właściwy oddział banku finansującego działalność eksploatacyjną jednostki rozliczającej się.
§  11.
Właściwi ministrowie (inne jednostki centralne) i prezydia wojewódzkich rad narodowych opierając się na rozliczeniach jednostek podległych z osiąganych w eksploatacji efektów gospodarczych i wskaźników techniczno-ekonomicznych zobowiązani są do:
1)
przeprowadzenia analizy odchyleń osiąganych efektów w stosunku do wskaźników projektowych,
2)
zbadania przyczyn hamujących osiąganie wskaźników projektowych,
3)
przedsięwzięcia niezbędnych środków do usunięcia występujących opóźnień w osiąganiu projektowych zdolności produkcyjnych i wskaźników techniczno-ekonomicznych,
4)
informowania Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów co najmniej raz w roku – w ramach sprawozdania z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego – o stanie zagospodarowania oddanych do użytku ważniejszych obiektów inwestycyjnych i osiąganych efektów gospodarczych w eksploatacji tych obiektów wraz z omówieniem występujących odchyleń od wskaźników projektowych i ze wskazaniem środków przedsięwziętych dla usunięcia tych odchyleń.
§  12.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK 

RAMOWY WZÓR ROZLICZENIA ZADANIA INWESTYCYJNEGO (ETAPU) ODDAWANEGO DO UŻYTKU W ZAKRESIE INWESTYCJI POLEGAJĄCYCH NA BUDOWNICTWIE INWESTYCYJNYM