Rozdział 2 - Obrady - Regulamin Senatu.

Monitor Polski

M.P.2024.10 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 7 lutego 2024 r.

Rozdział  2

Obrady

Art.  42.  [Kierowanie obradami Senatu]

1. Obradami Senatu kieruje Marszałek Senatu przy pomocy, wyznaczonych przez Marszałka, sekretarzy Senatu.

2. Przewodniczący obradom Marszałek Senatu dokonuje wykładni Regulaminu Senatu i decyduje o sposobie stosowania przepisów Regulaminu Senatu w toku obrad.

Art.  43.  [Zatwierdzanie projektu porządku obrad]

1. Marszałek Senatu przedstawia Senatowi do zatwierdzenia projekt porządku obrad.

2. Jeżeli przedstawiony przez Marszałka projekt porządku obrad nie uwzględnia wniosków, o których mowa w art. 34 ust. 3, a są one podtrzymywane przez wnioskodawców, o uwzględnieniu wniosków rozstrzyga Senat.

Art.  44.  [Udzielenie głosu; złożenie niewygłoszonego przemówienia do protokołu]

1. Marszałek Senatu udziela głosu w sprawach objętych porządkiem obrad.

2. Senatorowie, którzy zamierzają wziąć udział w dyskusji nad określonym punktem porządku obrad, zapisują się do głosu u prowadzącego listę mówców sekretarza Senatu.

2a. Każdy senator może złożyć na piśmie niewygłoszone przemówienie do protokołu. Tekst takiego przemówienia zamieszcza się w sprawozdaniu stenograficznym.

2b. Marszałek Senatu odmawia przyjęcia przemówienia, o którym mowa w ust. 2a, jeżeli:

1) nie jest możliwe ustalenie jego treści;

2) oczywiste jest, że niemożliwe byłoby wygłoszenie go w czasie, który przysługuje senatorowi w dyskusji.

3. 1  Podpisane wnioski o charakterze legislacyjnym senatorowie składają do zamknięcia dyskusji nad danym punktem porządku obrad, z wyjątkiem art. 54 ust. 1a zdanie pierwsze i art. 73a zdanie pierwsze.

4. Marszałek Senatu udziela głosu senatorom według kolejności zapisu. Pierwszym przemawiającym jest sprawozdawca, a jeżeli w komisji istniała rozbieżność, kolejnymi przemawiającymi są sprawozdawcy mniejszości komisji.

5. Przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż 1 minutę zapytania do sprawozdawcy w związku z referowaną ustawą, projektem ustawy, uchwały lub sprawą.

6. Senatorowie mogą także zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż 1 minutę zapytania, związane z omawianym punktem porządku obrad, do obecnych na posiedzeniu osób wymienionych w art. 33 ust. 1 i 2, w sprawach kierowanych przez nie urzędów lub instytucji. Odpowiedź na zapytanie nie może trwać dłużej niż 6 minut; Marszałek może przedłużyć czas odpowiedzi na zapytanie. Za zgodą senatora odpowiedź może być udzielona niezwłocznie w formie pisemnej.

7. Marszałek Senatu może zwrócić uwagę senatorowi, który w swoim wystąpieniu odbiega od przedmiotu obrad, przywołaniem senatora "proszę do rzeczy". Po dwukrotnym przywołaniu senatora "proszę do rzeczy" Marszałek może odebrać przemawiającemu głos.

Art.  45.  [Przedmiot obrad Senatu]

Przedmiotem obrad Senatu są w szczególności:

1) ustawy uchwalone przez Sejm;

2) inicjatywy ustawodawcze Senatu i inne uchwały;

3) sprawozdania oraz informacje przedstawiane Senatowi przez Trybunał Konstytucyjny, Krajową Radę Sądownictwa, Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka, Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, Radę Mediów Narodowych oraz Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu;

4) informacje Rady Ministrów i członków Rady Ministrów, w tym dotyczące spraw Polonii i Polaków za granicą.

Art.  45a.  [Rozpatrzenie informacji Rady Ministrów o udziale RP w pracach UE]

Senat rozpatruje, po wcześniejszym doręczeniu senatorom, informację Rady Ministrów o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej.

Art.  46.  [Czas trwania przemówień]

1. Przemówienie sprawozdawcy komisji nie może trwać dłużej niż 20 minut, a przemówienie senatora w dyskusji - dłużej niż 10 minut, chyba że Marszałek Senatu ze względu na wagę przedmiotu obrad dopuści dłuższy czas przemówień.

2. W dyskusji nad daną sprawą senator może zabierać głos tylko dwa razy. Powtórne przemówienie senatora w tej samej sprawie nie może trwać dłużej niż 5 minut.

3. O przedłużeniu czasu przemówienia lub o dodatkowym udzieleniu mówcy głosu decyduje Marszałek.

4. Marszałek może podjąć decyzję o skreśleniu z protokołu wypowiedzi senatora, któremu nie udzielił głosu lub który kontynuował przemówienie po odebraniu mu głosu.

Art.  47.  [Przywołanie senatora do porządku; wykluczenie z posiedzenia]

1. Marszałek Senatu czuwa nad przestrzeganiem w toku obrad Regulaminu Senatu oraz powagi i porządku na sali posiedzeń.

2. Marszałek przywołuje "do porządku" senatora, który narusza powagę Senatu lub zakłóca porządek obrad.

3. Marszałek przywołuje "do porządku z zapisaniem do protokołu" senatora, który dopuścił się ciężkiego naruszenia powagi Senatu lub naruszenia porządku obrad.

3a. Marszałek może stwierdzić, że senator narusza powagę Senatu lub uniemożliwia prowadzenie obrad, jeżeli nadal narusza on powagę Senatu lub zakłóca porządek obrad, pomimo że na tym samym posiedzeniu został już przywołany "do porządku z zapisaniem do protokołu".

4. Marszałek może podjąć decyzję o wykluczeniu senatora z posiedzenia, jeżeli nadal zakłóca on porządek obrad, pomimo że na tym samym posiedzeniu Marszałek stwierdził, że senator uniemożliwia prowadzenie obrad.

5. W przypadku określonym w ust. 4 Marszałek może zarządzić przerwę w obradach.

6. Od decyzji Marszałka, o której mowa w ust. 3-4, senator może odwołać się do Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich. Komisja odwołanie oddala bądź zwraca się do Marszałka o uchylenie decyzji. Marszałek uwzględnia wniosek Komisji albo sprawę przedstawia Senatowi do rozstrzygnięcia.

7. Do czasu rozstrzygnięcia sprawy senator nie bierze udziału w posiedzeniu, na którym zapadła decyzja o wykluczeniu.

Art.  48.  [Udzielenie głosu poza porządkiem obrad lub w związku z debatą; wnioski formalne]

1. Poza porządkiem obrad lub w związku z debatą Marszałek Senatu udziela głosu jedynie w celu zgłoszenia wniosku formalnego, repliki lub sprostowania błędnie zrozumianej lub nieściśle przytoczonej wypowiedzi. Wystąpienie takie nie może trwać dłużej niż 3 minuty.

2. Do wniosków formalnych zalicza się wnioski o:

1) ogłoszenie przerwy lub odroczenie posiedzenia;

2) (uchylony);

3) zamknięcie listy zgłoszonych mówców;

4) odroczenie lub zamknięcie dyskusji;

5) przejście do porządku obrad;

6) odesłanie do komisji;

7) głosowanie bez dyskusji;

8) uzupełnienie lub zmianę projektu porządku obrad albo porządku obrad;

9) zmianę sposobu prowadzenia obrad, dyskusji i przeprowadzenia głosowania;

10) ograniczenie czasu przemówień;

11) stwierdzenie quorum;

12) policzenie głosów.

3. Wniosek formalny powinien zawierać żądanie i zwięzłe uzasadnienie.

4. O przyjęciu lub odrzuceniu wniosku formalnego Senat rozstrzyga po wysłuchaniu wnioskodawcy i ewentualnie jednego przeciwnika wniosku.

Art.  49.  [Oświadczenia senatorskie]

1. Marszałek Senatu na końcu posiedzenia, po wyczerpaniu porządku obrad udziela głosu senatorom w celu wygłoszenia oświadczeń senatorskich. Przedmiotem oświadczenia mogą być sprawy związane z wykonywaniem mandatu, przy czym nie może ono dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu.

2. Oświadczenia senatorskie nie mogą trwać dłużej niż 5 minut. Każdy senator może złożyć na piśmie niewygłoszone oświadczenie do protokołu. Tekst takiego oświadczenia zamieszcza się w sprawozdaniu stenograficznym.

2a. Marszałek Senatu odmawia przyjęcia niewygłoszonego oświadczenia, o którym mowa w ust. 2, jeżeli:

1) nie jest możliwe ustalenie jego treści;

2) oczywiste jest, że niemożliwe byłoby wygłoszenie go w czasie, który przysługuje senatorowi.

3. Nad oświadczeniem senatorskim nie przeprowadza się dyskusji.

4. Oświadczenia senatorów, jeżeli zawierają wnioski, uwagi lub pytania kierowane do członków Rady Ministrów, przedstawicieli organów i instytucji państwowych lub samorządowych, są niezwłocznie przekazywane przez Marszałka do wskazanych adresatów w celu zajęcia stanowiska. Oświadczenia takie mogą być składane Marszałkowi także poza posiedzeniami Senatu; przepisy ust. 2a stosuje się odpowiednio.

5. Odpowiedzi udzielane są senatorom w formie pisemnej, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia przekazania oświadczenia.

6. W przypadku przekroczenia terminu, o którym mowa w ust. 5, albo udzielenia odpowiedzi oczywiście niewystarczającej, przepis art. 8 ust. 1 pkt 13 i 14 stosuje się odpowiednio.

Art.  50.  [Udzielanie głosu poza kolejnością mówców]

1. Marszałek Senatu udziela głosu Prezydentowi, Marszałkowi Sejmu, Prezesowi Rady Ministrów i Prezesowi Najwyższej Izby Kontroli, poza kolejnością mówców, ilekroć tego zażądają.

2. Marszałek udziela głosu członkom Rady Ministrów, Prezesowi Trybunału Konstytucyjnego, Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego, Rzecznikowi Praw Obywatelskich i przedstawicielom innych organów państwowych - w sprawie objętej zakresem działania danego organu i będącej przedmiotem obrad Senatu, z wyjątkiem sprawy wyboru lub powołania na określone w Regulaminie Senatu stanowisko - poza kolejnością mówców. Marszałek może udzielić głosu w takiej sprawie także zaproszonym gościom.

3. Wystąpienie osoby zabierającej głos poza kolejnością mówców, z wyjątkiem osób wymienionych w ust. 1, nie może trwać dłużej niż 30 minut; Marszałek może przedłużyć czas wystąpienia.

Art.  51.  [Udzielanie głosu sprawozdawcy i przewodniczącemu komisji senackiej poza kolejnością mówców]

Poza kolejnością mówców Marszałek może udzielić głosu sprawozdawcy i przewodniczącemu komisji, która opracowywała sprawozdanie.

Art.  52.  [Wystąpienie sprawozdawcy komisji senackiej; zamknięcie dyskusji; obrady komisji nad zgłoszonymi wnioskami]

1. Sprawozdawca komisji omawia zamieszczone w sprawozdaniu wnioski, wyjaśniając skutki wiążące się z ich uchwaleniem oraz istniejące między nimi powiązania lub sprzeczności.

2. Po wyczerpaniu listy mówców Marszałek Senatu zamyka dyskusję. Jeżeli w sprawozdaniach komisji zostały przedstawione odmienne wnioski lub podczas obrad Senatu zostały zgłoszone wnioski, o których mowa w art. 44 ust. 3, właściwe komisje ustosunkowują się do tych wniosków w trakcie zarządzonej przez Marszałka Senatu przerwy w obradach.

3. Komisje obradują wspólnie. W sprawozdaniu połączonych komisji zamieszcza się zestawienie wniosków zawartych w sprawozdaniach komisji i wniosków senatorów zgłoszonych w toku dyskusji.

4. Wnioskodawca może dokonać zmian treści swojego wniosku, jeżeli komisje uznają, że zmiany nie stanowią istotnej modyfikacji treści wniosku.

5. Komisje mogą nadać wnioskowi brzmienie ograniczające jego treść wyłącznie do proponowanej zmiany w przepisie. Jeżeli wnioskodawca jest obecny na posiedzeniu komisji, komisje zapoznają się z jego stanowiskiem.

6. Po przerwie mogą zabrać głos jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.

7. Do czasu przystąpienia przez Senat do głosowania wnioskodawca może wycofać swój wniosek. Każdy senator może podtrzymać wycofany wniosek, przejmując uprawnienia dotychczasowego wnioskodawcy.

¹ Art. 44 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 1 uchwały z dnia 7 lutego 2024 r. (M.P.2024.111) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 7 lutego 2024 r.