Rozdział 2 - Obrady Sejmu - Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.

Monitor Polski

M.P.2022.990 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 7 grudnia 2023 r.

Rozdział  2

Obrady Sejmu

Art.  178.  [Kierowanie obradami Sejmu]

Obradami Sejmu kieruje Marszałek lub w jego zastępstwie wicemarszałek, przy pomocy dwóch sekretarzy Sejmu.

Art.  179.  [Udzielenie głosu; czas trwania wystąpień]

1. Marszałek Sejmu udziela głosu w sprawach objętych porządkiem dziennym posiedzenia.

1a. Wystąpienia w trakcie rozpatrywania punktu porządku dziennego, o ile przepisy Regulaminu Sejmu nie stanowią inaczej, nie mogą trwać dłużej niż 15 minut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie wystąpienia.

1b. Przepisu ust. 1a nie stosuje się do rozpatrywania wniosków, o których mowa w art. 112-115 i art. 117.

2. Posłowie, którzy zamierzają wziąć udział w dyskusji nad określonym punktem porządku dziennego, zapisują się do głosu u sekretarza Sejmu prowadzącego listę mówców.

3. Marszałek Sejmu udziela głosu posłom według kolejności zapisu. Prezydium Sejmu może, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, ustalić inną kolejność mówców.

Art.  180.  [Czas trwania przemówień posłów w dyskusji]

1. Przemówienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 10 minut, z wyjątkiem wystąpień klubowych, które nie mogą przekraczać 20 minut. Marszałek Sejmu, po porozumieniu z Konwentem Seniorów, może ustalić inny czas przemówień i przedstawić do zatwierdzenia Sejmowi.

2. W debacie nad daną sprawą poseł może zabierać głos tylko dwa razy. Powtórne przemówienie posła w tej samej sprawie nie może trwać dłużej niż 5 minut.

3. O przedłużeniu czasu przemówienia lub o udzieleniu posłowi głosu dodatkowo decyduje Marszałek.

Art.  181.  [Przeprowadzenie debaty]

1. Prezydium Sejmu po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów przedstawia Sejmowi propozycję przeprowadzenia debaty w ramach limitów czasowych przysługujących klubom i kołom poselskim.

2. W razie ustalenia przez Sejm prowadzenia dyskusji w sposób określony w ust. 1:

1) (uchylony),

2) niedopuszczalne jest zgłaszanie wniosków formalnych, o których mowa w art. 184 ust. 3 pkt 1 - w zakresie dotyczącym zamknięcia posiedzenia, pkt 3, pkt 4 - w zakresie dotyczącym zamknięcia dyskusji, pkt 7, pkt 8 oraz pkt 10.

3. Debata, o której mowa w ust. 1, może być prowadzona w formie oświadczeń w imieniu klubów i kół. W takim przypadku klub lub koło decyduje, czy w jego imieniu w ramach przysługującego mu limitu czasowego wystąpi jeden czy też więcej posłów.

4. Czas przeznaczony na przemówienia posła niezrzeszonego nie może trwać łącznie dłużej niż sześć minut podczas jednego posiedzenia Sejmu.

Art.  182.  [Zadawanie pytań]

1. Marszałek Sejmu może dopuścić w trakcie rozpatrywania punktu porządku dziennego do zadawania pytań; przepis ten nie ma zastosowania do innych pytań przewidzianych przepisami Regulaminu Sejmu.

2. Marszałek Sejmu może dopuścić przed głosowaniem do zadawania pytań. W przypadku dopuszczenia przez Marszałka Sejmu do zadawania pytań przed głosowaniem prawo do zadania pytań przysługuje jednemu posłowi z każdego klubu i koła.

3. Posłowie, którzy zamierzają zadać pytanie, zapisują się do głosu u sekretarza Sejmu prowadzącego listę posłów zadających pytanie. Przepis art. 179 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

Art.  183.  [Limit czasowy na zadanie pytań]

1. Marszałek Sejmu może określić jednakowy dla wszystkich posłów limit czasowy przysługujący posłowi na zadanie pytań.

2. Prezydium Sejmu określa środki służące przestrzeganiu limitu czasowego przysługującego posłowi na zadanie pytania oraz zasady zastosowania tych środków.

Art.  184.  [Udzielenie głosu poza porządkiem dziennym; wnioski formalne]

1. Marszałek Sejmu udziela głosu poza porządkiem dziennym posiedzenia lub w związku z dyskusją jedynie dla zgłoszenia wniosku formalnego lub sprostowania błędnie zrozumianego lub nieściśle przytoczonego stwierdzenia mówcy, z zastrzeżeniem ust. 7.

2. Wnioski formalne mogą dotyczyć wyłącznie spraw będących przedmiotem porządku dziennego i przebiegu posiedzenia.

3. Do wniosków formalnych zalicza się wnioski o:

1) przerwanie, odroczenie lub zamknięcie posiedzenia,

2) uchwalenie tajności posiedzenia,

3) zamknięcie listy mówców,

4) zamknięcie dyskusji,

5) przejście do porządku dziennego,

6) odesłanie do komisji,

7) głosowanie bez dyskusji,

8) zmianę w sposobie prowadzenia dyskusji,

9) zmianę w sposobie przeprowadzenia głosowania,

10) ograniczenie czasu przemówień,

11) stwierdzenie quorum,

12) przeliczenie głosów.

3a. Wniosek formalny zgłasza się w trakcie obrad ustnie, chyba że Marszałek Sejmu zażąda zgłoszenia na piśmie.

3b. Wniosek formalny nie może być zgłoszony, jeżeli wniosek z nim tożsamy został już odrzucony przez Sejm. O tym, czy wniosek jest tożsamy z wnioskiem odrzuconym, rozstrzyga ostatecznie Marszałek Sejmu.

3c. Marszałek Sejmu odmawia poddania pod głosowanie wniosku formalnego, jeżeli uzna, że wniosek nie spełnia wymogów wynikających z Regulaminu Sejmu.

4. O wniosku formalnym, o którym mowa w ust. 3 pkt 3, 4 i 10-12, Sejm rozstrzyga większością głosów obecnych posłów.

5. Sejm rozstrzyga o wniosku formalnym po wysłuchaniu wnioskodawcy i ewentualnie jednego przeciwnika wniosku.

6. Wniosek, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, dotyczący zamknięcia posiedzenia oraz wniosek, o którym mowa w ust. 3 pkt 4, dotyczący zamknięcia dyskusji nie mogą być złożone w trakcie debaty nad projektem ustawy konstytucyjnej lub zmiany przepisów konstytucyjnych ¹⁸ , a także nad projektem ustawy budżetowej i innych planów finansowych państwa.

7. Marszałek Sejmu udziela głosu poza porządkiem dziennym posiedzenia w celu zgłoszenia wniosku o odroczenie dyskusji. Marszałek Sejmu może poddać pod głosowanie wniosek, o którym mowa w zdaniu pierwszym. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

8. Wystąpienia poza porządkiem dziennym, w tym zgłoszenie wniosku formalnego, nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty, z wyjątkiem sprostowań, które nie mogą trwać dłużej niż 1 minutę.

9. Prezydium Sejmu określa środki służące przestrzeganiu limitu czasowego przysługującego posłowi na wystąpienie poza porządkiem dziennym oraz zasady zastosowania tych środków.

Art.  185.  [Oświadczenie poselskie]

1. Marszałek Sejmu może udzielić głosu posłowi poza porządkiem obrad dla wygłoszenia oświadczenia poselskiego. Przedmiotem oświadczenia poselskiego nie może być sprawa, której merytoryczna treść jest interpelacją lub zapytaniem poselskim. Oświadczenie poselskie może być wygłaszane jedynie na zakończenie każdego dnia obrad.

2. Oświadczenia poselskie nie mogą trwać dłużej niż 5 minut.

3. Nad oświadczeniem poselskim nie przeprowadza się dyskusji.

4. Prezydium Sejmu określa środki służące przestrzeganiu limitu czasowego przysługującego posłowi na wygłoszenie oświadczenia poselskiego oraz zasady zastosowania tych środków.

Art.  186.  [Udzielenie głosu Prezydentowi, członkom Rady Ministrów i innym osobom sprawującym funkcje publiczne]

1. Marszałek Sejmu udziela głosu Prezydentowi na jego życzenie poza porządkiem dziennym w celu wygłoszenia orędzia. Nad orędziem nie przeprowadza się dyskusji.

2. Marszałek Sejmu udziela głosu członkom Rady Ministrów, Prezesowi Najwyższej Izby Kontroli, Szefowi Kancelarii Prezydenta oraz sekretarzowi stanu w Kancelarii Prezydenta zastępującego Szefa Kancelarii Prezydenta na danym posiedzeniu, poza kolejnością mówców zapisanych do głosu, ilekroć tego zażądają.

3. Marszałek Sejmu udziela głosu Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego - Przewodniczącemu Trybunału Stanu, Prezesowi Trybunału Konstytucyjnego, Rzecznikowi Praw Obywatelskich, Rzecznikowi Praw Dziecka, Prezesowi Naczelnego Sądu Administracyjnego, Przewodniczącemu Państwowej Komisji Wyborczej, Przewodniczącemu Krajowej Rady Sądownictwa, Prokuratorowi Generalnemu, Przewodniczącemu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Przewodniczącemu Rady Mediów Narodowych, Prezesowi Urzędu Ochrony Danych Osobowych oraz Prezesowi Narodowego Banku Polskiego - w sprawach objętych zakresem ich ustawowej działalności - poza kolejnością mówców zapisanych do głosu.

Art.  187.  [Udzielanie głosu po wyczerpaniu listy mówców; zamknięcie dyskusji]

Z zastrzeżeniem wynikającym z art. 186, po wyczerpaniu listy mówców zapisanych do głosu mogą przemawiać jedynie wnioskodawca, przedstawiciel Komisji Ustawodawczej, o którym mowa w art. 85, oraz sprawozdawca, a następnie Marszałek Sejmu zamyka dyskusję.

Art.  187a.  [Złożenie Marszałkowi Sejmu tekstu wystąpienia]

Poseł może na posiedzeniu, w którym uczestniczy, złożyć Marszałkowi Sejmu podpisany przez siebie tekst wystąpienia niewygłoszonego w danym punkcie porządku dziennego i tekst niewygłoszonego oświadczenia poselskiego. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na opublikowanie takiego tekstu w sprawozdaniu stenograficznym z przebiegu posiedzenia Sejmu.

¹⁸ Zgodnie z przepisami rozdziału XII Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, dotyczy projektu ustawy o zmianie Konstytucji.