Plan kredytowy, bilans pieniężnych przychodów i wydatków ludności i założenia polityki pieniężno-kredytowej na rok 1983.
M.P.1982.33.287
Akt utracił mocUCHWAŁA
SEJMU POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
z dnia 29 grudnia 1982 r.
o planie kredytowym, bilansie pieniężnych przychodów i wydatków ludności i założeniach polityki pieniężno-kredytowej na rok 1983.
ZAŁĄCZNIKI
ZAŁĄCZNIK Nr 1
PLAN KREDYTOWY NA 1983 ROK
PLAN KREDYTOWY NA 1983 ROK
Aktywa | Planowany przyrost w 1983 r. | Planowany stan na 31.12.1983 r. | Przewidywany stan na 31.12.1982 r. = 100 | Pasywa | Planowany przyrost w 1983 r. | Planowany stan na 31.12.1983 r. | Przewidywany stan na 31.12.1982 r. = 100 |
w miliardach złotych | w miliardach złotych | ||||||
I. Kredyty dla gospodarki uspołecznionej | 325,0 | 3.920,0 | 109,0 | I. Środki organizacji gospodarczych | 160,0 | 1.067,1 | 117,6 |
1. obrotowe | 100,0 | 1.847,0 | 105,7 | 1. rachunki rozliczeniowe i bieżące | 100,0 | 522,2 | 123,7 |
2. inwestycyjne dla organizacji gospodarczych | 135,0 | 1.570,0*) | 109,4 | 2. rachunki środków funduszów specjalnych | 40,0 | 372,0 | 112,0 |
z tego: - na inwestycje centralne | 95,0 | 589,1*) | 119,2 | 3. rachunki środków na inwestycje | 15,0 | 162,9 | 110,1 |
- na inwestycje przedsiębiorstw | 40,0 | 980,9 | 104,3 | 4. rachunki środków Funduszu Aktywizacji Zawodowej | 5,0 | 10,0 | 200,0 |
3. na inwestycje budownictwa mieszkaniowego | 90,0 | 503,0 | 121,8 | II. Środki instytucji finansowych | 11,8 | 165,5 | 107,7 |
II. Kredyty dla gospodarki nie uspołecznionej | 26,3 | 170,1 | 118,3 | 1. lokaty Państwowego Zakładu Ubezpieczeń | 9,0 | 62,0 | 117,0 |
1. obrotowe dla indywidualnych gospodarstw rolnych | 4,0 | 46,7 | 109,4 | 2. fundusze własne banków w obrocie | 2,8 | 72,9 | 104,0 |
2. inwestycyjne dla indywidualnych gospodarstw rolnych | 19,2 | 113,6 | 120,3 | 3. inne fundusze i środki banków | - | 30,6 | 100,0 |
3. obrotowe i inwestycyjne dla pozarolniczej gospodarki nie uspołecznionej | 3,1 | 9,8 | 146,3 | III. Środki gospodarki nie uspołecznionej i ludności na rachunkach bankowych | 100,0 | 948,5 | 111,8 |
w tym: oszczędnościowe wkłady terminowe | 55,0 | 520,3 | 111,8 | ||||
III. Kredyty dla gospodarstw domowych | 29,1 | 103,8 | 140,0 | IV. Środki budżetowe na rachunkach bankowych | - | 144,2 | 100,0 |
1. na zakupy ratalne towarów i usług | 15,3 | 55,1 | 138,4 | V. Lokata budżetu Państwa na pokrycie działalności kredytowej | - | - | - |
2. na indywidualne budownictwo mieszkaniowe | 13,0 | 46,4 | 138,9 | VI. Rachunki operacji zagranicznych | 127,8 | 2.351,5 | 105,7 |
3. pożyczki gotówkowe | 0,8 | 2,3 | 153,3 | VII. Rozrachunki międzybankowe i międzyoddziałowe | - | 177,4 | 100,0 |
IV. Razem kredyty | 380,4 | 4.193,9 | 110,0 | VIII. Emisja pieniądza gotówkowego | 110,0 | 742,0 | 117,4 |
V. Kredyty na sfinansowanie niedoboru budżetu Państwa | 151,4 | 392,4 | 162,8 | w tym: - zasoby gotówkowe ludności | 100,0 | 680,7 | 117,2 |
VI. Inne aktywa | 20,0 | 1.052,1 | 101,9 | IX. Brak pokrycia kredytów | 42,2 | 42,2 | - |
Ogółem | 551,8 | 5.538,4 | 110,8 | Ogółem | 551,8 | 5.638,4 | 110,8 |
ZAŁĄCZNIK Nr 2
BILANS PIENIĘŻNYCH PRZYCHODÓW I WYDATKÓW LUDNOŚCI
BILANS PIENIĘŻNYCH PRZYCHODÓW I WYDATKÓW LUDNOŚCI
Wyszczególnienie | 1982 r. | 1983 r. | |||
przewidywane wykonanie | plan | ||||
w mld zł | odchylenie od centralnego planu społeczno-gospodarczego w mld zł | wykonanie 1981 = 100 | w mld zł | przewidywane wykonanie 1982 = 100 | |
PRZYCHODY | 1.720,0 | 154,0 | 143,0 | 1.990,0 | 115,7 |
1. Wynagrodzenia za pracę | |||||
2. Świadczenia społeczne | 632,7 | 3,8 | 238,5 | 745,4 | 117,8 |
3. Odszkodowania, odsetki od wkładów i inne transfery | 108,8 | 12,1 | 164,6 | 119,0 | 109,4 |
4. Kredyty udzielone | 113,6 | -19,4 | 169,0 | 123,4 | 108,6 |
5. Przychody ze sprzedaży produktów rolniczych | 600,0 | 55,0 | 161,9 | 590,0 | 98,3 |
6. Przychody pozarolniczej gospodarki nie uspołecznionej | 82,0 | 36,0 | 186,6 | 100,0 | 122,0 |
7. Pozostałe przychody | 83,0 | 0,6 | 110,1 | 104,6 | 126,0 |
Ogółem | 3.340,1 | 242,1 | 159,7 | 3.772.4 | 112,9 |
WYDATKI | 2.456,0 | 23,0 | 172,6 | 3.010,0 | 122,6 |
1. Zakup towarów (fundusz nabywczy)*) | |||||
2. Opłaty za usługi | 318,0 | 36,0 | 144,1 | 346,0 | 108,8 |
3. Podatki i opłaty | 66,4 | 6,8 | 117,3 | 84,1 | 126,7 |
4. Kredyty spłacone | 59,7 | -7,5 | 101,9 | 66,0 | 110,6 |
5. Pozostałe wydatki | 60,0 | 3,8 | 122,7 | 66,3 | 110,5 |
Wydatki razem | 2.960,1 | 62,1 | 163,8 | 3.572,4 | 120,7 |
Przyrost zasobów pieniężnych | 380,0 | 180,0 | 134,0 | 200,0 | 52,6 |
Ogółem | 3.340,1 | 242,1 | 159,7 | 3.772,4 | 112,9 |
2. Fundusz nabywczy na zakup towarów i usług 3.356 mld zł
3. Niedobór oznaczający wymuszony przyrost zasobów pieniężnych (poz. 2-1) 74 mld zł
______
*) W przewidywanym wykonaniu 1982 r. - rzeczywiste wydatki na zakup towarów; w planie na 1983 r. - fundusz nabywczy da zakup towarów
ZAŁĄCZNIK Nr 3
ZAŁOŻENIA POLITYKI PIENIĘŻNO-KREDYTOWEJ BANKÓW W 1983 R.
ZAŁOŻENIA POLITYKI PIENIĘŻNO-KREDYTOWEJ BANKÓW W 1983 R.
Banki będą udzielać kredytów dążąc do osiągnięcia stopniowego równoważenia finansowego gospodarki i łagodzenia napięć i dysproporcji w poszczególnych jej dziedzinach, a zwłaszcza pieniężno-rynkowej, obrotów płatniczych z zagranicą i działalności inwestycyjnej.
Polityka i praktyczna działalność kredytowa banków powinna być tak ukierunkowana, aby wdrażać i umacniać reguły samofinansowania oraz zwiększać skuteczność funkcjonowania systemu kredytowego.
1. Banki będą w ramach zakumulowanych na rachunkach bankowych środków finansowych udzielać kredytów na finansowanie potrzeb jednostek i organizacji gospodarczych związanych z rozwojem ich działalności i przyrostem majątku, kierując się:
1) dopuszczalnymi rozmiarami emisji pieniądza bankowego określonymi w planie kredytowym,
2) zasadą udzielania kredytu tylko na efektywną działalność i przy optymalnym angażowaniu przez przedsiębiorstwa środków własnych na finansowania tej działalności.
2. Z kredytu bankowego korzystać mogą tylko te przedsiębiorstwa i jednostki gospodarcze, które posiadają zdolność kredytową, gwarantującą pełną i terminową spłatę całości zaciągniętych kredytów wraz z odsetkami. Banki będą badać zdolność kredytową przedsiębiorstw na podstawie ich zamierzeń produkcyjno-rozwojowych i finansowych zarówno roku 1983, jak i perspektyw na lata następne.
3. Banki mogą zwiększać w roku 1983 kredyt obrotowy w stosunku do wykorzystywanego w roku 1982 tylko tym jednostkom, które zwiększają realne rozmiary zadań gospodarczych.
4. Banki będą w roku 1983 obniżać wysokość udzielonych kredytów obrotowych tym jednostkom, które nie zwiększając realnych rozmiarów zadań gospodarczych dysponować będą środkami własnymi umożliwiającymi zwiększenie funduszy własnych w obrocie.
5. Banki będą różnicować udział kredytu w finansowaniu uzasadnionego przyrostu środków obrotowych, warunkującego wzrost zadań gospodarczych, w zależności od sytuacji finansowej kredytobiorcy.
6. Z preferencji w zakresie stopnia sfinansowania kredytem potrzeb związanych ze wzrostem produkcji korzystać mogą przedsiębiorstwa, które będą podejmować lub rozwijać produkcję i usługi w dziedzinach szczególnie pożądanych, określonych w centralnym planie rocznym.
7. Banki mogą konwertować część dotychczas wykorzystanych kredytów obrotowych na kredyt terminowy podlegający spłacie w ratach rocznych ze środków funduszu rozwoju, udzielając bonifikaty części odsetek od kwot kredytów spłacanych w latach 1983-1985.
8. Upoważnia się banki do udzielania kredytu na częściowe sfinansowanie odtworzenia zapasów w jednostkach handlu rynkowego pomimo niespełnienia warunków, o których mowa w pkt 3.
9. Banki zapewnią ciągłość kredytowania inwestycji centralnych ujętych w centralnym planie rocznym w granicach zdolności przedsiębiorstw do spłaty kredytu pod warunkiem zawarcia przez przedsiębiorstwo inwestujące umowy z organem założycielskim, opartej na zatwierdzonym w obowiązującym trybie dokumencie określającym koszt inwestycji oraz ustalającym źródła finansowania. W uzasadnionych wypadkach banki mogą przyjmować za podstawę ustalenia kredytu wartość kosztorysową inwestycji ustaloną w sposób uproszczony, zastrzegając sobie prawo weryfikacji kwoty kredytu po przeliczeniu dokumentacji na nowe ceny.
10. Nadwyżka wartości kosztorysowej inwestycji centralnych przekraczająca granicę zdolności przedsiębiorstwa do spłaty kredytu zostanie sfinansowana środkami budżetu Państwa lub wyodrębnionym kredytem bankowym, którego spłatę zagwarantuje Minister Finansów. Wzrost wartości kosztorysowej inwestycji centralnych spowodowany rozszerzeniem zakresu rzeczowego nie będzie finansowany kredytem bankowym.
11. Banki zapewnią w pierwszej kolejności ciągłość kredytowania kontynuowanych inwestycji przedsiębiorstw, na które zawarte zostały zweryfikowane umowy kredytowe, oparte na kosztorysach i zestawieniach kosztów przeliczonych na aktualne ceny. Banki nie będą udzielać w 1983 r. kredytu na sfinansowanie zwiększonego zakresu rzeczowego inwestycji przedsiębiorstw.
12. Banki mogą udzielać kredytu na finansowanie nowych inwestycji przedsiębiorstw w roku 1983 tylko w granicach wynikających z planu kredytowego, po zaspokojeniu potrzeb związanych z finansowaniem inwestycji kontynuowanych. W tych granicach banki zapewnią pierwszeństwo w udzielaniu kredytu na finansowanie inwestycji w dziedzinach preferowanych, określonych w centralnym planie rocznym.
13. Pierwszeństwo przed inwestycjami nowo rozpoczynanymi banki zapewnią - w granicach i w ramach preferencji określonych w centralnym planie rocznym - inwestycjom okresowo przerwanym i przewidywanym do wznowienia.
14. Banki będą różnicować terminy spłaty kredytów udzielanych na sfinansowanie inwestycji nowo rozpoczynanych oraz udział środków własnych w finansowaniu w zależności od sytuacji finansowej kredytobiorcy i preferencji określonych w centralnym planie rocznym.
15. W razie uzupełniającego finansowania inwestycji przedsiębiorstw środkami pozakredytowymi i nie pochodzącymi z funduszu rozwoju, warunkiem udzielania kredytu jest gwarancja właściwego organu zapewniająca przyznanie środków z określeniem terminu ich przekazania.
16. W zakresie budownictwa mieszkaniowego banki wspierać będą kredytem w pierwszej kolejności rozwój i intensyfikację produkcji lokalnej i drobnej materiałów budowlanych, a także powstawanie i rozwój małych spółdzielni mieszkaniowych oraz spółdzielczych przedsiębiorstw budowlanych. Równocześnie banki zaostrzą ocenę zasadności kosztów budownictwa mieszkaniowego, uzależniając udzielanie kredytu i jego wysokość od wdrażania racjonalnych rozwiązań projektowych.
17. Kredyty na budownictwo jednorodzinne ludności nierolniczej banki będą przyznawać w pierwszej kolejności na budowę domów:
- znacznie zaawansowanych i przewidzianych do zakończenia w roku 1983,
- realizowanych w zabudowie zwartej w formie zorganizowanej w ramach spółdzielczych zrzeszeń pomocy w budowie domów jednorodzinnych przez zespoły pracownicze i młodzieżowe,
- o powierzchni całkowitej do 170 m2.
Banki stworzą preferencyjne warunki kredytowania dla budowy domów jednorodzinnych realizowanych przez młode małżeństwa. Będą również udzielane kredyty na modernizację i kapitalne remonty domów jednorodzinnych.
18. W stosunku do uspołecznionych jednostek gospodarki rolnej i rybnej banki będą prowadzić politykę kredytową wspierającą zwiększanie produkcji towarowej. Przedsiębiorstwom wykazującym poprawę efektywności, a znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej, banki mogą przyznawać ulgi kredytowe polegające na zawieszeniu i odraczaniu terminów spłat kredytów udzielonych na inwestycje, które z przyczyn niezależnych od przedsiębiorstwa nie przyniosły oczekiwanych efektów. W stosunku do przedsiębiorstw nie rokujących poprawy wyników banki zobowiązane są do ograniczania i wypowiadania kredytów.
19. W stosunku do indywidualnego rolnictwa działalność kredytowa będzie zmierzała do wspierania gospodarstw mających warunki do rozwoju produkcji rolniczej, a zwłaszcza nakładów na zakup i racjonalne zagospodarowanie ziemi, zakup maszyn i urządzeń, rozwój bazy paszowej i budownictwo mieszkaniowe.
20. Kredyty dla pozarolniczej gospodarki nie uspołecznionej będą udzielane na rozwój usług i produkcji rynkowej. W pierwszej kolejności kredyt udzielany będzie na adaptację i modernizację obiektów już istniejących oraz zakup urządzeń produkcyjnych.
21. Polityka banków w zakresie kredytów udzielanych na zakup artykułów przemysłowych i usług będzie kształtowana w porozumieniu z Ministrem Handlu Wewnętrznego i Usług, z uwzględnieniem możliwości zaopatrzeniowych i sytuacji pieniężno-rynkowej. W 1983 r. kredyty te będą udzielane przede wszystkim młodym małżeństwom.
22. Zobowiązuje się banki do propagowania i aktywizowania oszczędzania środków pieniężnych przez ludność, zwłaszcza zaś na indywidualne i spółdzielcze budownictwo mieszkaniowe, wkładów celowych i terminowych, oraz do rozwijania obrotu bezgotówkowego.
23. Ustala się podstawową stopę procentową od kredytów obrotowych i inwestycyjnych udzielanych jednostkom gospodarki uspołecznionej w wysokości 9%. Prezes Narodowego Banku Polskiego może ustalić zróżnicowaną stopę procentową od kredytów przyznawanych na finansowanie niektórych kierunków działalności gospodarczej realizowanej w szczególnych warunkach oraz stosownie do preferencji określonych w centralnym planie rocznym. Obniżenie stopy procentowej dla dziedzin preferowanych wynieść może 3-5 punktów.