Rozdział 3 - Księgi rachunkowe. - Ogólne zasady rachunkowości jednostek gospodarki uspołecznionej.

Monitor Polski

M.P.1972.56.300

Akt utracił moc

Wersja od: 15 maja 1981 r.

Rozdział  3

Księgi rachunkowe.

§ 9. Księgi rachunkowe powinny być prowadzone w sposób umożliwiający co najmniej:

1) usystematyzowanie wszystkich operacji gospodarczych według kont przewidzianych w planie kont;

2) zarejestrowanie wszystkich operacji gospodarczych w porządku chronologicznym;

3) sprawdzenie prawidłowości i kompletności zapisów księgowych.

§ 10. Księgi rachunkowe mogą być prowadzone w formie luźnych kart kontowych, rejestrów, zestawień liczbowych (tabulogramów) bądź w formie ksiąg wiązanych.

§  11.

1. Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych w formie luźnych kart kontowych należy przestrzegać następujących zasad:

1) karty kontowe poszczególnych kont, karty dziennikowe poszczególnych dzienników, karty poszczególnych rejestrów - powinny być zaopatrzone w bieżącą numerację stron począwszy od cyfry 1 w każdym roku; jeżeli konta analityczne zgodnie z przepisami § 23 nie są zakładane odrębnie na każdy rok, wówczas zmiana bieżącej numeracji kart kontowych kartotek analitycznych następuje w chwili zakładania nowych kartotek;

2) luźne karty stanowiące księgi rachunkowe powinny być utrzymane w ustalonej kolejności i przechowywane w odpowiednich urządzeniach (np. skrzynkach kartotekowych).

2. Jednostka prowadząca księgi rachunkowe na luźnych kartach kontowych (rejestrach itp.) powinna posiadać wykaz kont prowadzonych w formie luźnych kart. Wykaz taki sporządza się według poszczególnych jednakowych urządzeń księgowych w księdze otwartych kont lub w innym urządzeniu księgowym w taki sposób, ażeby można było udowodnić kompletność ksiąg rachunkowych. Wykaz ten może być prowadzony w formie księgi wiązanej z zachowaniem przepisów § 13 bądź na luźnych kartach; do wykazu stosuje się wówczas odpowiednio przepisy niniejszego paragrafu.

3. Wykaz założonych luźnych kart ewidencji syntetycznej i analitycznej może być powiązany z zestawieniem sald. Wykaz założonych luźnych kart ewidencji analitycznej może być również powiązany z innymi urządzeniami księgowymi.

§  12.

1. Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych w formie tabulogramów jednostka powinna posiadać bieżąco uzupełniony wykaz rodzaju sporządzanych tabulogramów, zawierający nazwę, określenie częstości sporządzania oraz treści każdego rodzaju tabulogramu, w formie schematu jego układu pionowego i poziomego (nazwy rubryk pionowych i określenie treści wierszy poziomych).

2. Przy stosowaniu tabulogramów należy albo bezpośrednio w nagłówku każdego z nich, albo - jeżeli jednakowe tabulogramy są sporządzane w większej ilości - na osobnej karcie wprowadzić zrozumiałe oznaczenia poszczególnych rubryk bądź oznaczyć tabulogram opierając się na wykazie tabulogramów. Karty (odcinki) jednakowych tabulogramów należy numerować liczbami porządkowymi albo wiązać je (zlepiać, zszywać) w księgę bądź łączyć trwale w jeden pas, jeżeli nie podsumowano lub nie wysaldowano zapisów na każdej karcie, a tym samym nie zapewniono ich powiązania z zapisami na dalszych odcinkach tabulogramu.

3. Tabulogramy należy sporządzać za okresy nie wykraczające poza okres sprawozdawczy.

4. Jeżeli w treści tabulogramów nie podaje się poszczególnych zapisów księgowych, lecz tylko końcowe rezultaty przetwarzania danych (salda zapisów księgowych), warunkiem uznania ksiąg rachunkowych za prawidłowe jest stosowanie przez jednostkę sporządzonego na piśmie programu przetwarzania danych, przewidującego sporządzanie tabulogramów w sposób pozwalający na ustalenie kompletności danych objętych przetwarzaniem oraz kontrolę prawidłowości systemu przetwarzania.

§  13.

1. Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych w formie ksiąg wiązanych należy przed rozpoczęciem zapisów ponumerować każdą stronę lub parę stron (każde folio) począwszy od cyfry 1, a ogólną ilość stron (folio) uwidocznić na początku lub na końcu księgi.

2. Przepis ust. 1 odnosi się także do ksiąg wiązanych, w których zapisów dokonuje się z kopią. Numeracja kart oryginału powinna ściśle odpowiadać numeracji kart kopii.

§ 14. Księgi rachunkowe (poszczególne luźne karty, poszczególne tabulogramy, poszczególne księgi wiązane) należy w części nagłówkowej (karcie tytułowej, pierwszej stronie) trwale oznaczyć nazwą jednostki (np. odcisk stempla), która w nich prowadzi swą księgowość.