Rozdział 9 - Rozwój techniki. - Narodowy plan gospodarczy na rok 1964 r.
M.P.1963.96.451
Akt nienormatywnyIX.
Rozwój techniki.
Rozwój techniki.
Zadanie to w szczególności powinno być rozwiązywane w przemysłach górniczym, maszynowym, elektrotechnicznym, chemicznym, hutniczym, lekkim i rolno-spożywczym.
Niezbędna jest dalsza poprawa uzyskiwanych wyników w dziedzinie koncentracji i specjalizacji produkcji zwłaszcza w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego. Główną uwagę należy zwrócić na kompleksowe rozwiązywanie problemu specjalizacji, oparte na analizie podzespołów i elementów maszyn, które mają być przedmiotem specjalizacji produkcji. Programem specjalizacji należy w dalszym ciągu objąć produkcję powszechnie stosowanych typowych i znormalizowanych części maszyn i zespołów przemysłu motoryzacyjnego, obrabiarkowego, maszyn włókienniczych, wyrobów metalowych powszechnego użytku oraz produkcję urządzeń typowych i przyrządów. W celu stworzenia właściwych warunków dla koncentracji i specjalizacji produkcji należy kontynuować normalizację części i podzespołów wybranych maszyn i urządzeń.
Niezbędne jest zwiększenie efektywności wyników prac w placówkach naukowo-badawczych, w biurach konstrukcyjnych i projektowych oraz służby technicznej w przemyśle i tak sprecyzować ich programy i zadania, aby stwarzać wyprzedzanie prac naukowo-badawczych, doświadczalnych i projektowych w stosunku do przemysłu, niezbędne dla dalszego rozwoju produkcji, a także przyśpieszyć proces wdrażania wyników badań do gospodarki narodowej.
W roku 1964 należy skutecznie organizować współpracę i współdziałanie placówek badawczych wszystkich szczebli oraz zbliżanie placówek przemysłowych z jednostkami badawczymi Polskiej Akademii Nauk i szkolnictwa wyższego.
Należy efektywniej korzystać z międzynarodowej współpracy naukowo-technicznej krajów socjalistycznych w ramach Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, w drodze dwustronnej współpracy naukowo-technicznej i wielostronnej współpracy gałęziowej w stałych komisjach branżowych. Należy dążyć do podniesienia na wyższy poziom pracy w zakresie międzynarodowej specjalizacji i kooperacji produkcji. W dziedzinie badań należy stworzyć warunki dla wspólnego rozwiązywania kluczowych, złożonych i trudnych problemów naukowych i technicznych. Współpraca ta w roku 1964 powinna być kontynuowana dla wybranych i wspólnie uzgodnionych problemów.
Winno być uzyskane dalsze zmniejszenie strat sieciowych poprzez zainstalowanie baterii kondensatorów statycznych o mocy 120 MVA oraz przez przejście na wyższe napięcie około 700 km linii i 300 stacji, jak również przez dalsze zagęszczenie punktów transformatorowych.
W zakresie automatyzacji należy zainstalować w elektrowniach na 23 kotłach energetycznych automatyczną regulację napięcia elektrofiltrów oraz w systemie sieciowym automatyczną regulację napięcia na 29 transformatorach.
W przemyśle węgla kamiennego należy rozszerzyć mechanizację prac i osiągnąć wzrost mechanizacji urabiania co najmniej do 41,0% i mechanizacji ładowania do 42,0%. Dodawanie kamienia do podsadzki płynnej winno wzrosnąć z 4,4% w roku 1963 do 6% w roku 1964. Ten nieznaczny wzrost spowodowany jest ograniczonymi możliwościami dostawy kruszarek i innych urządzeń powierzchniowych.
Zadania planowe w dziedzinie automatyzacji i łączności w kopalniach należy skoncentrować na rozszerzeniu zakresu stosowania tych rozwiązań, dla których wzrasta produkcja wymaganych aparatów i ich elementów. Należy między innymi kontynuować automatyzację następujących urządzeń: skipowych maszyn wyciągowych, pomp oddziałowych i pomp głównego odwadniania, napędów przenośników taśmowych, zwrotnic w węzłach trakcji dołowej, prostowników i stacji transformatorowych oraz tam wentylacyjnych.
Spośród nowych rozwiązań należy dokonać prób z wprowadzeniem automatyzacji dołowych punktów załadowczych i automatyzacji dołowych węzłów trakcyjnych.
Szczególną uwagę należy nadal poświęcać zagadnieniom bezpieczeństwa prowadzenia robót, zwłaszcza w kopalniach gazowych.
W przemyśle węgla brunatnego należy prowadzić dalsze prace nad modernizacją układów technologicznych i urządzeń oraz mechanizacją prac pomocniczych, których udział w procesie podstawowym okazał się znaczny. Równocześnie należy dążyć do lepszego wykorzystania wysokosprawnych maszyn i urządzeń do urabiania i odstawy węgla oraz nakładu ziemi.
W przemyśle koksowniczym należy dążyć do zastosowania w koksowniach maksymalnej ilości mułów węglowych "kondygnacyjnych", tzn. w których ilość balastu (popiół i woda) nie przekracza 35% ich wagi. Jako dolną granicę ilości mułów, które powinno w 1964 r. zużywać koksownictwo, ustala się 100.000 ton. Równocześnie należy kontynuować i zakończyć prace na temat ustalenia dla poszczególnych baterii koksowniczych optymalnych warunków prowadzenia procesu koksowania, zapewniających równoległą poprawę jakości koksu oraz poprawę składu węglopochodnych przy zwiększeniu ich ilościowego uzysku.
W hutnictwie żelaza należy kontynuować prace nad dalszą poprawą przygotowania wsadu wielkopiecowego oraz nad uzyskaniem oszczędności w zużyciu koksu na drodze wprowadzenia do wielkich pieców dodatku paliwa zastępczego, jak np. gazu ziemnego, gazu koksowniczego i pyłu węglowego. W rezultacie realizowania tych zamierzeń wskaźnik wykorzystania objętości użytecznej wielkich pieców powinien ulec poprawie z 1,017 w 1963 r. do 1,000 m3/t/24 h w 1964 r., a wskaźnik zużycia koksu mokrego powinien ulec obniżeniu z 920 kg/t do 910 kg/t surówki obliczeniowej.
Należy uruchomić tlenownię w Hucie "Warszawa", a w Hutach Dzierżyńskiego i "Pokój" rozpocząć budowę urządzeń do próżniowego odlewania stali. W celu osiągnięcia poprawy wskaźnika uzysku gotowych wyrobów walcowanych z wlewka należy kontynuować pracę nad rozszerzeniem produkcji stali półuspokojonej w zakresie niektórych stali konstrukcyjnych węglowych. Należy także opracować technologię produkcji stali austenitycznej chromowoniklowej o niskiej zawartości węgla. Niezbędne jest opanowanie w pełni produkcji blachy białej w uruchomionej elektrolitycznej ocynowni blach w Hucie im. Lenina oraz kontynuowanie prac badawczych nad otrzymaniem blach transformatorowych o stratności 0,6 W/kg.
W kopalnictwie metali nieżelaznych należy rozszerzyć mechaniczne ładowanie urobku w robotach chodnikowych: w kopalniach rud cynkowo-ołowiowych do 22% i w kopalniach rud miedzi do 25%, a w robotach eksploatacyjnych w kopalniach rud cynkowo-ołowiowych - do 18% i w kopalniach rud miedzi - do 40%. Należy także szerzej stosować system eksploatacji z podsadzką utwardzoną i płynną przy wybieraniu bogatych złóż zamrożonych w filarach ochronnych niecki bytomskiej.
W hutnictwie metali nieżelaznych należy kontynuować prace nad modernizacją i uintensywnieniem elektrolizy cynku w Zakładach Cynkowych "Szopienice" i Zakładach Górniczo-Hutniczych "Bolesław" oraz rozszerzyć mechanizację obsługi pieców destylacji cynku przez wprowadzenie maszyn do usuwania wypałków z mufli na dwóch piecach destylacyjnych.
W przemyśle maszynowym i elektrotechnicznym należy wykonać 113 prototypów, uruchomić i opanować produkcję 95 nowych, ważnych typów maszyn i urządzeń, w tym w roku 1964 należy wykonać między innymi prototypy: transformatora blokowego 150 MVA, wagonu osobowego dalekobieżnego typu 104 A/I, lokomotywy spalinowej typu 6D-800 KM z przekładnią elektryczną, samochodu wywrotki 8-10 ton, dużego autobusu na bazie samochodu ciężarowego 8-10 ton, nowej barwiarki B.W-4, przędzarki przemysłowej WR-4, wiertarko-frezarki o średnicy wrzeciona 125 mm, dwustojakowej tokarki karuzelowej uproszczonej o średnicy toczenia 8.500 mm, automatycznej prasy hydraulicznej do produkcji części maszyn z proszków metali typu PHGM-63, frezarki wzdłużnej typ FEA-50 A ze sterowaniem programowym, wiertarki rewolwerowej typ WAA-25A ze sterowaniem punktowym, półautomatu tokarki czołowej do robót uchwytowych o maksymalnej średnicy obrabianego przedmiotu 320 mm oraz uruchomić produkcję 7 typów regulatorów bezpośredniego działania na niskie spadki ciśnień i urządzeń kserograficznych do powielania dokumentacji przy pomocy suchej fotografii.
W przemyśle elektrotechnicznym należy uruchomić produkcję przekładników prądowych i napięciowych na napięcie 400 kV, przekładników żywicznych prądowych i napięciowych (seria informacyjna), odłączników pionowych na napięcie 220 kV, 1250 A, styczników 100 i 400 A do pracy ciężkiej według kategorii AC4 (seria prototypowa), wykonać 57 typowielkości informacyjnych silników serii "e". W grupie transformatorów średnich należy wykonać 14 odmian prototypów transformatorów z uzwojeniem aluminiowym dla kraju i eksportu do krajów członkowskich Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej oraz z uzwojeniem miedzianym przystosowanym do wymagań eksportowych. W zakresie sprzętu elektronicznego i teletechnicznego należy osiągnąć zastosowanie obwodów drukowanych do 80% odbiorników radiowych i telewizyjnych oraz pełnej tranzystoryzacji do 40% odbiorników radiowych. W roku 1964 należy położyć szczególny nacisk na produkcję antyimportową w dziedzinie podzespołów. Należy uruchomić produkcję kondensatorów z folii ceramicznej 40-50 MF-30 V, filtrów piezoceramicznych o częstotliwości pośredniej 465 kHz dla układów tranzystorowych, nowych typów potencjometrów podwójnych oraz potencjometrów precyzyjnych i specjalnych kondensatorów papierowych impregnowanych żywicą epoksydową oraz nowe typy kondensatorów mikowych.
Produkcja nowych maszyn, urządzeń i wyrobów w latach następnych powinna być oparta o opracowanych 125 konstrukcji, których poziom techniczny powinien uwzględniać osiągnięcia przodujących krajów. W roku 1964 należy także rozszerzyć produkcję elementów automatyki do ok. 620 mln zł, a w dziedzinie łożysk tocznych należy uruchomić produkcję dalszych 52 typów.
Równolegle do tych zadań należy dążyć do unowocześnienia technologii wytwarzania przez wprowadzenie lżejszych konstrukcji, poprawę współczynnika uzysku materiałowego, zmiany struktury rodzaju półfabrykatów, wzrost zużycia w produkcji tworzyw ekonomicznych, zmniejszenie ilości braków produkcyjnych oraz przechodzenie na bardziej uszlachetnioną produkcję. W tym celu obok przedsięwzięć technologicznych i organizacyjnych należy wprowadzić co najmniej 5 linii automatycznych i półautomatycznych oraz 48 linii obróbczych i montażowych potokowych, taktowych oraz taśmowych. Szacuje się, że realizacja planu rozwoju techniki w przemyśle maszynowym i elektrotechnicznym pozwoli w roku 1964 na uzyskanie oszczędności na materiałach i robociźnie rzędu 1,5 mld zł.
W przemyśle chemicznym należy zapewnić uruchomienie produkcji 385 nowych wyrobów i asortymentów, zwłaszcza: tereftalanu dwumetylu (Blachownia) podstawowego surowca do produkcji włókna "elana", włókna poliestrowego "elana" w Toruniu, pochodnych chlorowania metanu (Tarnów), polietylenu niskociśnieniowego (Blachownia), trójpolifosforanu sodu w Zakładach Chemicznych "Alwernia", kwasów nikotynowych i izonikotynowych (Chorzów) dla przemysłu farmaceutycznego.
W zakresie paliw i surowców należy uruchomić produkcję "benzyny reformowanej" o liczbie oktanowej 80, olejów hydraulicznych (produkcja antyimportowa) oraz naftenianów dla przemysłu farb i lakierów oraz dodatków uszlachetniających do oleju.
W przemyśle organicznym należy uruchomić produkcję 16 nowych marek barwników dla przemysłu lekkiego, barwników syntetycznych, 8 nowych preparatów środków ochrony roślin oraz środków pomocniczych dla tworzyw sztucznych.
W przemyśle tworzyw sztucznych należy uruchomić produkcję tłoczyw epoksydowych dla przemysłu elektrotechnicznego, tłoczyw poliestrowych, wyrobów z polietylenu, jak: rury, złącza, armatura, nici, żyłki, różne pojemniki, nowych asortymentów żywic poliestrowych i żywic poliestrowo-melaminowych do produkcji lakierów oraz nowych rodzajów tkanin powlekanych dla różnych celów.
W przemyśle farmaceutycznym należy uruchomić produkcję nowych antybiotyków viomycyny, depoveryny, leków o działaniu psychotropowym i antydepresyjnym, leków o działaniu przeciwwirusowym - morfolino-biguanidu oraz hemibursztynianu hydrocortisonu.
Szacuje się, że dzięki wprowadzeniu nowych metod technologicznych, modernizacji wybranych procesów oraz dalszej intensyfikacji uzyska się w całym przemyśle chemicznym w roku 1964 przyrost produkcji wartości około 900 mln zł.
W zakresie automatyzacji należy wprowadzić dalsze doświadczalne automatyzowanie wybranych procesów technologicznych: w produkcji sody w Janikowie, stężenia mleka wapiennego, rozdziału pary do kolumny destylacyjnej amoniaku, regulacji poziomu kolumn karbonizacyjnych oraz wprowadzić automatyzację urządzeń do ciągłego zmydlania w Katowickich i Poznańskich Zakładach Przemysłu Tłuszczowego oraz Wrocławskiej Fabryce Mydła.
W przemyśle materiałów budowlanych zadania w zakresie rozwoju techniki i wdrażania uzyskanych wyników powinny głównie koncentrować się na unormowaniu i przestrzeganiu instrukcji technologicznych w zakładach i stosowaniu właściwych normatywów materiałowych.
W roku 1964 należy uruchomić próbną produkcję płyt i cegieł izolacyjnych na bazie włókien mineralnych oraz uruchomić produkcję doświadczalną w skali półtechniki płyt i kształtek z włókna szklanego metodą inwektorową (dla izolacji lodówek i potrzeb budownictwa okrętowego).
W przemyśle wapiennym należy uzyskać wskaźnik mechanizacji urobku kamienia wapiennego w granicach do 80%, a w przemyśle kamienia budowlanego wskaźnik mechanizacji robót odkrywkowych w granicach 75,6%. Należy uzyskać w przemyśle betonów 80% mechanizacji rozładunku kruszyw oraz zwiększyć odbiór cementu luzem do 75%.
W przemyśle ceramiki budowlanej należy rozszerzyć produkcję wielkoformatowych cegieł drążonych i dachówki wielkowymiarowej oraz uruchomić produkcję elementów "Cerbes" dla budynków doświadczalnych.
W przemyśle drzewnym i papierniczym należy uruchomić przemysłową produkcję płyt wiórowych poprzecznie prasowanych na bazie odpadów w ilości 8.000 m3, a jednocześnie płyty te zastosować w przemyśle meblarskim i w produkcji domków prefabrykowanych.
W przemyśle meblarskim należy rozwinąć produkcję mebli segmentowych, dwuplanowych, meblościanek i kompletów z szerszym zastosowaniem nowych materiałów wykończeniowych i tapicerskich oraz nowoczesnej technologii.
W przemyśle tartacznym należy zwiększyć mechanizację produkcji, a przede wszystkim korowania drewna okrągłego z 1,0% do 10,0% i sztaplowania tarcicy z 9,2% do 13,0%.
W przemyśle papierniczym należy sukcesywnie rozszerzać mechanizację prac na placach drzewnych i w transporcie wewnątrzzakładowym.
W przemysłach celulozowym i płyt pilśniowych należy przystosować wybrane zakłady do odbioru i przerobu surowca dostarczanego w postaci zrębków.
Dla polepszenia jakości i stworzenia warunków do automatyzacji produkcji w przemyśle celulozowo-papierniczym należy sukcesywnie wyposażać kompletne ciągi produkcyjne w nowoczesną aparaturę kontrolno-pomiarową, między innymi do ciągłego pomiaru gramatury papieru, wilgotności wstęgi i innych.
W resortowym przemyśle maszynowym należy w 1964 r. wyprodukować między innymi przemysłową serię 10 kompletów linii produkcyjnych do parkietu mozaikowego, informacyjną serię 15 sztuk korowarek do dłużyc "Kubuś" oraz przewidziane planem urządzenia dla mechanizacji prac w leśnictwie.
W przemyśle lekkim w zakresie nowej technologii i aparatury uszlachetniającej należy uruchomić produkcję filców bitych z udziałem włókien termoplastycznych, wprowadzić do produkcji filców papierniczych mieszanki z udziałem 10% włókien poliestrowych, uruchomić produkcję tkanin impregnowanych wodo- i ognioodpornych oraz opracować i wprowadzić nowy proces technologiczny do obróbki włókien chemicznych i ich mieszanek systemem skróconym, opartym o maszyny krajowe. Ponadto należy wprowadzić garbowanie skór świńskich metodą 11/2-kąpielową, a w przemyśle obuwniczym zastąpić kauczuk naturalny syntetycznym krajowym z lekkiej gumy porowatej w produkcji obuwia tekstylnego gumowego. Do ważnych zadań należy także produkcja tkanin z apreturą niemnącą, wodoodporną, ognioodporną i przeciwkurczliwą. W roku 1964 należy wprowadzić tlenowe moczenie słomy lnianej, rozszerzyć produkcję obuwia klejonego i rozszerzyć stosowanie sztucznej skóry na podeszwy do obuwia klejonego w zamian skóry naturalnej.
W zakresie mechanizacji należy wprowadzić: suszenie skór bukatowych w suszarkach tunelowych na płytach perforowanych, mechanizację czynności pracochłonnych w przeglądaniu tkanin oraz mechanizację czynności pracochłonnych w przemyśle odzieżowym.
W przemyśle spożywczym należy rozszerzyć mechanizację wyładunku buraków do około 15,5% ogólnej masy surowca oraz uzyskać poprzez zainstalowanie dalszych 4 urządzeń dyfuzji ciągłej wskaźnik zastosowania tego typu urządzeń w 33% ogółu zakładów.
W przemyśle mięsnym drogą wprowadzenia linii ciągłej produkcji krajowej należy uzyskać wskaźnik mechanizacji rozbioru mięsa i bekonu w granicach 65%, a w przemyśle piwowarsko-słodowniczym poprzez zastosowanie krajowych linii rozlewniczych do rozlewu piwa uzyskać wskaźnik mechanizacji tego rozlewu w granicach 55%.
W zakresie nowych metod technologicznych należy rozszerzyć produkcję margaryny w cyklu zamkniętym na urządzeniach wotarowych do około 65%, wprowadzić nową metodę zdrożdżowania brzeczki wywarowo-melasowej drogą fermentacji w pianie na dwóch zakładach, zastosować w jednym browarze metodę przyśpieszonej fermentacji burzliwej piwa.
Należy dążyć do rozszerzenia zakresu stosowania chłodnictwa technologii, w przechowalnictwie i transporcie głównie w drodze rozszerzania metody jednoetapowego schładzania mięsa, zamrażania w blokach i szybkiego schładzania drobiu, uruchomienia oddziału produkcji mrożonek przy zakładach owocowo-warzywnych, zwiększenia zastosowania środków transportu chłodniczego szczególnie w przemyśle mięsnym i jajczarsko-drobiarskim.
W budownictwie należy rozszerzyć rozwój budownictwa wielkopłytowego z równoległym rozwojem uprzemysłowienia. W zakresie prefabrykacji robót instalacji sanitarnych i elektrycznych należy uzyskać wskaźnik co najmniej 45%, zastosować węzły sanitarne w ilości około 47.000 sztuk oraz kabiny sanitarne w ilości około 1800 sztuk.
Uprzemysłowienie robót w instalacjach elektrycznych powinno wzrosnąć w 1964 r. do 15%. W zakresie budownictwa przemysłowego należy uzyskać dalsze zwiększenie procentowego udziału metod uprzemysłowionych poprzez dalsze zmniejszenie obudowy kubaturowych budynków przemysłowych, poprzez wprowadzenie montażu konstrukcji prefabrykowanych i konstrukcji stalowych na podstawie uprzednio opracowanych projektów organizacji robót oraz wprowadzenie nowoczesnych metod spawania konstrukcji stalowych drogą upowszechniania automatyzacji spawania i wykonywania zbiorników po linii śrubowej.
W zakresie mechanizacji robót budowlanych w roku 1964 należy zapewnić rozszerzenie i zwiększenie stopnia mechanizacji podstawowych robót budowlanych oraz zwiększenie stopnia wykorzystania urządzeń i sprzętu budowlanego przede wszystkim przez skoncentrowanie się na: dalszym usprawnieniu i podnoszeniu stopnia organizacji budów w oparciu o dokumentację techniczno-projektową oraz dalszym usprawnieniu gospodarki maszynowo-sprzętowej.
Ponadto należy wprowadzić rury stalowe elektrycznie zgrzewane o pocienionych ściankach w instalacjach centralnego ogrzewania rury P.C.V. i rury azbestowo-cementowe w instalacjach wodno-kanalizacyjnych.
W rolnictwie należy uzyskać dalszy postęp w mechanizacji poprzez:
- rozszerzenie mechanizacji prac przy uprawie buraków, ziemniaków i zbóż, a zwłaszcza zbiorów tych upraw kombajnami w państwowych gospodarstwach rolnych;
- rozszerzenie kompleksowej mechanizacji prac przy sprzęcie siana i zielonek przez stosowanie kosiarko-ładowaczy, pras podbierających, siloso-kombajnów, transportu pneumatycznego i agregatów suszarniczych;
- zwiększenie mechanizacji: udoju w państwowych gospodarstwach rolnych, usuwania obornika, przygotowania pasz, pojenia zwierząt oraz automatyzacji karmienia trzody chlewnej;
- rozszerzenie mechanizacji prac przy wysiewie wapna nawozowego i rozlewie wody amoniakalnej.
W leśnictwie rozwój techniki koncentruje się na realizacji zadań zmierzających do intensyfikacji produkcji leśnej przede wszystkim poprzez dalsze rozpowszechnienie gatunków szybko rosnących, nawożenie organiczne oraz mineralne gleb oraz pełniejsze wykorzystanie odpadów zrębowych i drewna małowymiarowego.
W mechanizacji ścinki drzew należy uzyskać wzrost mechanizacji w stosunku do ogólnego rozmiaru ścinki do 44,1%, w mechanizacji wywozu drewna do 69,2% ogólnej masy wywożonego drewna, a w mechanizacji przygotowania gleby pod zalesienia i odnowienia do 43% ogólnej powierzchni przygotowania gleby.
W transporcie kolejowym należy rozszerzyć wprowadzenie nowoczesnych nastawczych urządzeń przekaźnikowych na 3 stacjach kolejowych, obejmując nimi 114 zwrotnic oraz budowę blokady samoczynnej na 95 km linii. W celu uzyskania dalszej poprawy wskaźników techniczno-ruchowych należy opracować dla 72 stacji nowe procesy technologiczne i dokonać modernizacji procesów na 34 stacjach.
W roku 1964 należy prowadzić dalszą modernizację istniejącego taboru trakcyjnego i wagonowego, głównie przez wymianę urządzeń ciągłowych na wzmocnione, wymianę zderzaków na staliwne z amortyzatorami gumowymi i wymianę łożysk ślizgowych na toczne.
Szacuje się łączne efekty w wyniku realizacji planowanych zadań w zakresie techniki w transporcie kolejowym na globalną kwotę w stosunku rocznym około 140 mln zł.
W transporcie morskim i wodnym śródlądowym należy w morskiej flocie handlowej wybrać właściwy tonaż statków dla linii południowoafrykańskich i środkowoamerykańskich, wprowadzić automatyzację spalania na dwóch jednostkach i rozpocząć opracowanie nowej właściwej metody kontroli zużycia paliwa. W dążeniu do poprawienia dyspozycyjności statkami morskimi należy także wprowadzić doświadczalne elektroniczne przetwarzanie danych dotyczących dyspozycyjności tych statków. W portach morskich należy rozszerzyć system paletyzacji na towary drobnicowe. W żegludze śródlądowej i stoczniach rzecznych należy wykonać prototyp barki do pchania typ NP-585 o nośności 570 ton; prototyp statku jeziorowego na 200 miejsc pasażerskich oraz prototyp wodolotu zalewowego na 70 miejsc pasażerskich o mocy 1000 KM, szybkości około 70 km/godz. W budowie statków śródlądowych należy wprowadzić stosowanie lignofolowych łożysk ślizgowych wału śrubowego, doświadczalnie wprowadzić klejenie konstrukcji ze stopów aluminiowych i stosowanie żywic epoksydowych.
W łączności należy prowadzić dalsze prace nad usprawnieniem telefonii miejscowej i międzymiastowej, rozwijać krajową sieć telekomunikacyjną przede wszystkim przez uwielokrotnienie istniejących torów kablowych, a także zapewnić poprawę łączności telefonicznej i telegraficznej przez dalszą automatyzację ruchu międzymiastowego oraz automatyzację miejscowego ruchu telefonicznego.
Należy prowadzić prace w zakresie unifikacji systemów i środków technicznych łączności organizowanej przez inne resorty dla własnych potrzeb.