Nadanie statutu Centrali Rybnej, Centrali Spółdzielczo-Państwowej.

Monitor Polski

M.P.1949.A-6.65

Akt utracił moc
Wersja od: 14 lutego 1949 r.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA PRZEMYSŁU I HANDLU
z dnia 22 grudnia 1948 r.
w sprawie nadania statutu Centrali Rybnej, Centrali Spółdzielczo-Państwowej.

Na odstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 21 maja 1948 r. o centralach spółdzielczo-państwowych (Dz. U. R. P. Nr 30, poz. 200) nadaję Centrali Rybnej, Centrali Spółdzielczo-Państwowej statut o brzmieniu, jak w załączniku do niniejszego zarządzenia.
Zarządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Monitorze Polskim.

ZAŁĄCZNIK 

STATUT CENTRALI RYBNEJ CENTRALI SPOŁDZIELCZO-PAŃSTWOWEJ

I.

Zasady ogólne.

§  1.
"Centrala Rybna" Centrala Spółdzielczo Państwowa, zwana dalej w skróceniu "Centralą", utworzona zarządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 30 czerwca 1948 r. wydanym w porozumieniu z Ministrami: Skarbu i Żeglugi o przekształceniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod nazwą "Centrala Rybna" w centralę spółdzielczo-państwową pod nazwą "Centrala Rybna, Centrala Spółdzielczo-Państwowa" (Monitor Polski Nr A-63, poz. 439), działa na podstawie ustawy z dnia 21 maja 1948 r o centralach spółdzielczo-państwowych (Dz. U. R. P. Nr 30, poz. 200) oraz niniejszego statutu.
§  2.
Centrala posiada osobowość prawną i działa w ramach narodowego planu gospodarczego według zasad gospodarki handlowej, na podstawie planów finansowo-gospodarczych, zatwierdzonych przez Ministra Przemysłu i Handlu.
§  3.
Siedzibą Centrali jest m. st. Warszawa, a teren działalności obejmuje obszar całego Państwa.

Czas trwania Centrali nie jest ograniczony.

§  4.
Przedmiotem działalności Centrali jest:
a)
prowadzenie i organizowanie gospodarki rybnej w myśl wytycznych Rządu,
b)
koordynowanie, nadzorowanie, kierowanie i instruowanie działalności gospodarczej członków Centrali oraz zapewnienie tym członkom pomocy w zakresie prawidłowego wykonywania zadań gospodarczych, jak również czuwanie w drodze rewizji nad działalnością zrzeszonych spółdzielni.
§  5.
W szczególności Centrala:
1)
w zakresie planowania:
a)
opracowuje na podstawie wytycznych władz państwowych projekt ogólnokrajowego planu gospodarczego własnego oraz zrzeszonych członków Centrali, w odniesieniu zaś do zrzeszonych spółdzielni po zasięgnięciu opinii Centralnego Związku Spółdzielczego,
b)
ustala w ramach państwowego planu gospodarczego wytyczne planów pracy i budżetów członków, odnośnie spółdzielni będących członkami Centrali w oparciu o instrukcje władz państwowych i Centralnego Związku Spółdzielczego,
c)
zatwierdza plany pracy i preliminarze budżetowe członków oraz kontroluje ich wykonanie,
d)
projektuje sieć terenową rozmieszczenia członków Centrali,
2)
w zakresie produkcji i przetwórstwa:
a)
współdziała z członkami i instytucjami reprezentującymi rybołówstwo w zakresie podnoszenia ilości i jakości produkcji ryb słodkowodnych, jak również w zakresie organizowania i rozwoju produkcji i racjonalizacji połowów morskich oraz zabezpieczenia surowców,
b)
prowadzi zakłady przemysłowe z zakresu przetwórstwa rybnego, sprzętu połowowego i zakłady usługowe dla potrzeb własnych i członków (chłodnie, magazyny, transport itp.),
c)
udziela pomocy organizacyjnej i technicznej członkom przy zakładaniu i prowadzaniu zakładów przemysłowych, usługowych i innych, w szczególności projektuje typowe plany budynków i urządzeń przetwórni, chłodni, warsztatów reperacyjnych i innych obiektów oraz sprawuje nadzór nad ich wykonywaniem,
3)
w zakresie działalności handlowej:
a)
prowadzi i organizuje handel hurtowy rybami i przetworami rybnymi,
b)
prowadzi i organizuje handel detaliczny w oparciu o aparat własny, przedsiębiorstw państwowych, jak również o aparat członków Centrali oraz spółdzielni spożywców i spółdzielni rolniczych "Samopomoc Chłopska",
c)
prowadzi i organizuje propagandę spożycia ryb i ich przetworów,
d)
prowadzi i organizuje zaopatrzenie członków w maszyny, urządzenia, materiały techniczne i inne artykuły potrzebne dla osiągnięcia ich celów,
e)
zleca swym członkom, w miarę potrzeby, wykonywanie określonych czynności gospodarczych,
f)
wykonuje inne czynności zlecone,
4)
w zakresie kierownictwa działalności gospodarczej i pomocy członkom:
a)
koordynuje, kieruje i nadzoruje działalność gospodarczą członków, jak również udziela im pomocy organizacyjnej, gospodarczej i prawnej,
b)
szkoli kadry dla członków oraz prowadzi działalność społeczno-wychowawczą i propagandową według wytycznych władz państwowych i Centralnego Związku Spółdzielczego,
c)
wpływa na należytą obsadę stanowisk w zrzeszonych spółdzielniach, zawiesza w ramach obowiązujących przepisów w czynnościach członków zarządu spółdzielni oraz występuje z wnioskami do Centralnego Związku Spółdzielczego o rozwiązanie spółdzielni,
d)
opracowuje wzorcowe statuty, regulaminy i instrukcje, ustala jednolite normy działalności gospodarczej członków oraz prowadzi branżową działalność wydawniczą,
e)
współpracuje z instytucjami naukowo-badawczymi w zakresie swej działalności,
5)
w zakresie rewizji:
a)
wydaje oświadczenia o celowości założenia spółdzielni wymienionych w § 8 statutu oraz zatwierdza zmiany statutowe tych spółdzielni w ramach zatwierdzonych przez Centralny Związek Spółdzielczy statutów wzorcowych,
b)
przeprowadza rewizje zrzeszonych spółdzielni przez uprawnionych do tego rewidentów, zgodnie z obowiązującymi przepisami i instrukcjami Centralnego Związku Spółdzielczego oraz czuwa nad usunięciem stwierdzonych błędów i usterek w działalności spółdzielni.
§  6.
Nadzór nad działalnością gospodarczą Centrali sprawuje Minister Przemysłu i Handlu.
§  7.
Centrala jest członkiem Centralnego Związku Spółdzielczego.

Stosunek Centrali do Centralnego Związku Spółdzielczego określają obowiązujące przepisy.

II.

Członkowie.

§  8.
Członkami Centrali są:
a)
wszystkie spółdzielnie rybackie, morskie i słodkowodne, oraz inne, których działalność mieści się w zakresie działania Centrali,
b)
inne osoby prawne, określone zarządzeniami Ministra Przemysłu i Handlu, których działalność mieści się w zakresie działania Centrali.
§  9.
Członkowstwo Centrali nabywają na podstawie złożonych deklaracji przystąpienia:
a)
spółdzielnie (§ 8 lit. a) - z chwilą uzyskania oświadczenia o celowości,
b)
inne osoby prawne (§ 8 lit. b) - z chwilą określoną w uchwale władz Centrali.
§  10.
Członkowie mają prawo:
a)
brać udział przez swych przedstawicieli lub delegatów w Walnych Zgromadzeniach członków Centrali,
b)
korzystać z pomocy, usług i urządzeń Centrali w granicach ustalonych przez Centralę.

Spółdzielnie-członkowie Centrali mają prawo uczestniczyć w podziale czystego zysku Centrali w ramach i granicach określonych przez Ministra Przemysłu i Handlu, zgodnie z art. 15 ustawy z dna 21 maja 1948 r. o centralach spółdzielczo-państwowych (Dz. U. R. P. Nr 30, poz. 200).

Członkowie mają obowiązek współdziałać z Centralą w realizowaniu jej przedmiotu działania, a w szczególności:

a)
stosować się w swej działalności do przepisów statutu, regulaminów, uchwał i poleceń Centrali,
b)
prowadzić swą działalność w ramach obowiązujących planów gospodarczych oraz stawiać po zaspokojeniu potrzeb lokalnych, przewidzianych w planie zatwierdzonym przez Centralę, do dyspozycji Centrali całość nadwyżek skupu i produkcji,
c)
poddawać się rewizji organów Centrali, wypełniać ich wskazania i zalecenia oraz przedstawiać do zatwierdzenia preliminarze budżetowe i plany finansowo-gospodarcze jak również poddawać się w swej działalności gospodarczej nadzorowi, kontroli i kierownictwu Centrali,
d)
przedstawiać do zatwierdzenia Centrali uchwalone zmiany statutu przed zgłoszeniem ich do rejestru,
e)
zawiadamiać o terminach i porządku obrad Walnych Zgromadzeń oraz nadsyłać w ustalonych terminach wymagane przez Centralę sprawozdania, odpisy protokółów Walnych Zgromadzeń i dane o składzie osobowym władz,
f)
wpłacać w określonych terminach i w określony sposób ustalone przez Centralę świadczenia.
§  11.
Spółdzielnia lub inna osoba prawna przestaje być członkiem Centrali wskutek: utraty warunków przewidzianych w § 8 Statutu lub wykreślenia z rejestru w drodze rozwiązania i likwidacji Spółdzielni albo osoby prawnej.

III.

Organy Centrali.

§  12.
Organami Centrali są:
a)
Walne Zgromadzenie,
b)
Rada Nadzorcza,
c)
Zarząd.

A.

Walne Zgromadzenie.

§  13.
W Walnym Zgromadzeniu biorą udział członkowie przez swych przedstawicieli lub delegatów. Każdy członek ma prawo do jednego głosu.

W Walnym Zgromadzeniu mogą brać udział z głosem doradczym:

1)
Przedstawiciel Ministra Żeglugi,
2)
" Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych,
3)
" Ministra Leśnictwa,
4)
" Centralnego Związku Spółdzielczego,
5)
" Związku Samopomocy Chłopskiej,
6)
" Komisji Centralnej Związków Zawodowych,
7)
" Związku Zawodowego Pracowników Spółdzielczych,
8)
" Ligi Kobiet,
9)
Przedstawiciele władz, organizacji i instytucji, określonych przez Ministra Przemysłu i Handlu, po zasięgnięciu opinii Centralnego Związku Spółdzielczego,
10)
Członkowie Rady Nadzorczej i Zarządu Centrali.
§  14.
Do kompetencji Walnego Zgromadzenia należy:
1)
wybór i odwoływanie 3/4 członków Rady Nadzorczej,
2)
uchwalanie regulaminu Walnego Zgromadzenia,
3)
opiniowanie regulaminu Rady Nadzorczej,
4)
zatwierdzanie planu pracy i sprawozdań Zarządu oraz Rady Nadzorczej w sprawach działalności rewizyjnej, organizacyjnej, szkoleniowej i propagandowej Centrali oraz przedkładanie w tym przedmiocie wniosków Centralnemu Związkowi Spółdzielczemu,
5)
przedstawianie wniosków Ministrowi Przemysłu i Handlu w sprawach działalności gospodarczej Centrali.
§  15.
Walne Zgromadzenie zwoływane jest przez Zarząd, zwyczajne raz na rok, najpóźniej w pół roku po zakończeniu roku obrachunkowego, nadzwyczajne - w miarę potrzeby według uznania Zarządu, lub na żądanie Ministra Przemysłu i Handlu, Centralnego Związku Spółdzielczego lub Rady Nadzorczej.
§  16.
O terminie, miejscu i porządku obrad Walnego Zgromadzenia - Zarząd zawiadamia członków, Ministerstwo Przemysłu i Handlu oraz władze i instytucje wymienione w § 13 statutu listami poleconymi co najmniej na 14 dni przed terminem Zgromadzenia.
§  17.
Uchwały na Walnym Zgromadzeniu zapadają zwykłą większością głosów obecnych członków.
§  18.
Przewodniczący Rady Nadzorczej lub jego zastępca zagaja Walne Zgromadzenie i zarządza wybór przewodniczącego. Przewodniczący Walnego Zgromadzenia powołuje sekretarza.
§  19.
Z obrad Walnego Zgromadzenia winien być spisany protokół, który podpisuje przewodniczący i sekretarz Zgromadzenia. Odpis protokółu otrzymuj Minister Przemysłu i Handlu oraz Centralny Związek Spółdzielczy.

B.

Rada Nadzorcza.

§  20.
Rada Nadzorcza składa się z 20 członków i 4 zastępców, przy czym 3/4 liczby członków i 3 zastępców wybiera Walne Zgromadzenie na okres jednego toku, a 1/4 część Rady Nadzorczej i 1 zastępcę powołuje Minister Przemysłu i Handlu. Z 15 członków i 3 zastępców wybieranych przez Walne Zgromadzenie 5 członków i 1 zastępcę Zgromadzenie wybiera spośród kandydatów, przedstawionych przez członków Centrali nie będących spółdzielniami.

Pracownik Centrali nie może być członkiem Rady.

Wysokość wynagrodzenia członków Rady Nadzorczej ustala Minister Przemysłu i Handlu.

§  21.
Do kompetencji Rady Nadzorczej należy:
1)
Wybór przewodniczącego Rady i jego zastępcy,
2)
wybór członków zarządu,
3)
zawieszanie i odwoływanie za zgodą albo na zlecenie Ministra Przemysłu i Handlu lub Centralnego Związku Spółdzielczego członków Zarządu przez nich zatwierdzonych,
4)
delegowanie przedstawicieli na Krajowy Kongres Spółdzielczy i do Naczelnej Rady Spółdzielczej,
5)
nadzór nad działalnością rewizyjną, organizacyjną, szkoleniową i propagandową Zarządu,
6)
opiniowanie sprawozdań Zarządu, bilansów oraz rachunku strat i zysków,
7)
przedkładanie Zarządowi opinii w sprawach działalności gospodarczej Centrali oraz odwoływanie się do Ministra Przemysłu i Handlu od niezgodnych z opinią Rady uchwał Zarządu,
8)
opiniowanie planu działalności i budżetu,
9)
wykonywanie innych czynności zleconych przez Ministra Przemyski i Handlu związanych z działalnością Centrali.
§  22.
Wybór członków Zarządu podlega zatwierdzeniu Ministra Przemysłu i Handlu z wyjątkiem członka, pełniącego funkcje kierownika Wydziału Rewizyjno-Instrukcyjnego, którego wybór zatwierdza Centralny Związek Spółdzielczy.

W razie niezatwierdzenia przez Ministra Przemysłu i Handlu wyboru członków Zarządu, należy dokonać ponownego wyboru. W przypadku powtórnego niezatwierdzenia Rada Nadzorczą winna dokonać wyboru spośród kandydatów wskazanych przez Ministra Przemysłu i Handlu.

Przepis ustępu poprzedniego stosuje się odpowiednio w razie niezatwierdzenia przez Centralny Związek Spółdzielczy członka Zarządu pełniącego funkcje rewizyjne.

Umowy o pracę z członkami Zarządu zawiera Przewodniczący Rady Nadzorczej.

§  23.
Do ważności uchwał Rady Nadzorczej wymagana jest obecność przynajmniej połowy członków Rady, w tym przewodniczącego lub jego zastępcy. Uchwały Rady Nadzorczej zapadają zwykłą większością głosów; w razie równości głosów rozstrzyga głos przewodniczącego.
§  24.
Posiedzenia Rady Nadzorczej zwołuje przewodniczący Rady lub w razie jego nieobecności zastępca w terminach i w sposób ustalony regulaminem, uchwalonym przez Radę a zatwierdzonym przez Ministra Przemysłu i Handlu, po zasięgnięciu opinii Centralnego Związku Spółdzielczego.
§  25.
W posiedzeniach Rady Nadzorczej mogą brać udział z głosem doradczym przedstawiciele: Ministra Żeglugi, Centralnego Związku Spółdzielczego, oraz Komisji Centralnej Związków Zawodowych.

C.

Zarząd.

§  26.
Organem zarządzającym i reprezentującym Centralę jest Zarząd składający się z 5 członków.

Na czele Zarządu stoi Naczelny Dyrektor, który reprezentuje Zarząd i kieruje jego działalnością.

Naczelnego Dyrektora wyznacza spośród członków Zarządu Minister Przemysłu i Handlu.

§  27.
Do zaciągania zobowiązań w imieniu Centrali wymagane jest współdziałanie:
a)
dwóch członków Zarządu, albo
b)
jednego członka Zarządu łącznie z pełnomocnikiem w granicach jego pełnomocnictwa.

Regulamin Zarządu określi szczegółowe przypadki, które wymagają uchwały Zarządu, oraz czynności wymagające współdziałania członka Zarządu, któremu zlecono kierownictwo finansowe Centrali.

§  28.
Posiedzenia Zarządu odbywają się przynajmniej raz na miesiąc. Posiedzenia zwołuje Naczelny Dyrektor lub w razie jego nieobecności zastępca. Uchwały Zarządu zapadają zwykłą większością głosów. Do ważności uchwał Zarządu potrzeba obecności co najmniej połowy członków, w tym Naczelnego Dyrektora lub jego zastępcy. W razie równości głosów decyduje głos Naczelnego Dyrektora. W posiedzeniach Zarządu może brać udział z głosem doradczym przewodniczący Rady Nadzorczej lub jego zastępca oraz przedstawiciel Centralnego Związku Spółdzielczego.
§  29.
Niezależnie od ograniczeń, przewidzianych w ustawie z dnia 21 maja 1946 r. o centralach spółdzielczo-państwowych i w niniejszym statucie, zatwierdzenia Ministra Przemysłu i Handlu wymagają w szczególności sprawy dotyczące regulaminu Zarządu i Rady Nadzorczej oraz struktury gospodarczej i organizacji wewnętrznej Centrali.
§  30.
Jeżeli Spółdzielnia, będąca członkiem Centrali, nie przestrzega przepisów ustawy, statutu, uchwał Centrali, obowiązujących planów gospodarczych - Zarząd Centrali może albo zawiesić w czynnościach członków Zarządu Spółdzielni w trybie przewidzianym przez ustawę albo też zażądać zwolnienia pracowników odpowiedzialnych za te przewinienia.
§  31.
Zarząd Centrali może uzależnić wykonywanie przez pracowników zrzeszonej spółdzielni funkcji szczególnie odpowiedzialnych od nadania tym pracownikom odpowiednich uprawnień.

Rodzaj pracowników podlegających temu przepisowi oraz sposób nadawana uprawnień ustali Zarząd Centrali w specjalnym regulaminie, zatwierdzonym przez Ministra Przemysłu i Handlu, po zasięgnięciu opinii Centralnego Związku Spółdzielczego.

IV.

Organy Doradcze.

§  32.
Za zgodą Ministra Przemysłu i Handlu, powziętą po zasięgnięciu opinii Centralnego Związku Spółdzielczego, Centrala może powoływać centralne i terenowe organy doradcze oraz ustalić ich zakres i sposób działania jak. również sposób ich powoływania.

V.

Fundusz i Rachunkowość Centrali.

§  33.
Kapitał zakładowy Centrali składa się z wkładów pieniężnych, majątku ruchomego i nieruchomego, wpłaconych lub wniesionych przez Skarb Państwa.

Zarządzenie Ministra Przemysłu i Handlu ustali wysokość wkładu pieniężnego i oznaczy majątek ruchomy i nieruchomy wniesiony przez Skarb Państwa.

§  34.
Centrala ma zarząd i użytkowanie majątku nieruchomego oddanego jej protokolarnie przez Skarb Państwa.

Majątek nieruchomy Skarbu Państwa znajdujący się w zarządzie i użytkowaniu Centrali wykazuje się w bilansie Centrali tak, jak gdyby stanowił jej własność.

Centrala może we własnym imieniu nabywać i zbywać majątek ruchomy oraz w ramach planu gospodarczego i finansowego majątek nieruchomy, tudzież zaciągać zobowiązania.

Sprzedaż majątku nieruchomego własnego wymaga zgody Ministra Przemysłu i Handlu.

§  35.
Centrala prowadzi rachunkowość zgodnie z wymogami obowiązującymi dla przedsiębiorstw państwowych. Bilans i rachunek strat i zysków po zaopiniowaniu przez Radę Nadzorczą zatwierdza Minister Przemysłu i Handlu. Rokiem Obrachunkowym Centrali jest rok kalendarzowy.
§  36.
Minister Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrem Skarbu i po zasięgnięciu opinii Centralnego Związku Spółdzielczego wydziela z czystego zysku Centrali odpowiednią część zysku powstałego z obrotu ze spółdzielniami, która ulega podziałowi w stosunku do dokonanego obrotu z Centralą między spółdzielnie będące członkami Centrali.

VI.

Przepisy końcowe.

§  37.
Wymagane przez ustawę i statut ogłoszenia Centrali będą zamieszczane w Monitorze Polskim oraz w organie wskazanym przez Centralny Związek Spółdzielczy.
§  38.
Likwidacja Centrali następuje na podstawie zarządzenia Ministra Przemysłu i Handlu, wydanego po zasięgnięciu opinii Centralnego Związku Spółdzielczego. W zarządzeniu tym Minister Przemysłu i Handlu wyznaczy likwidatorów oraz władze, instytucje lub osoby sprawujące nadzór nad likwidacją. Likwidacja zmierza do zakończenia interesów i działalności Centrali oraz zabezpieczenia interesów Skarbu Państwa. Plan i sposób likwidacji na wniosek likwidatorów i po zaopiniowaniu przez organy nadzorujące zatwierdza Minister Przemysłu i Handlu. Majątek Centrali po zaspokojeniu wszystkich wierzycieli i zakończeniu interesów i działalności podlega przekazaniu Skarbowi Państwa lub władzom, instytucjom albo przedsiębiorstwom wskazanym przez Ministra Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrem Skarbu, po zasięgnięciu opinii Centralnego Związku Spółdzielczego.
§  39.
Zmiana statutu Centrali następuje na skutek zarządzenia Ministra Przemysłu i Handlu po zasięgnięciu opinii Centralnego Związku Spółdzielczego. Zmiana ulega wpisaniu do rejestru i ogłoszeniu w Monitorze Polskim i czasopiśmie przewidzianym dla ogłoszeń spółdzielni.
§  40.
Centrala przestaje być członkiem Centralnego Związku Spółdzielczego z chwilą wykreślenia z rejestru spółdzielni.

VII.

Przepisy przejściowe.

§  41.
Skład pierwszej Rady Nadzorczej Centrali wyznaczy w 3/4 Naczelna Rada Spółdzielcza a w 1/4 Minister Przemysłu i Handlu.

Kadencja pierwszej Rady Nadzorczej trwa do czasu powołania Rady Nadzorczej w trybie § 20 statutu, nie dłużej jednak niż 2 lata. Pierwsza Rada Nadzorcza wybiera Zarząd, zgodnie z przepisami statutu. Zarząd powinien przed upływem kadencji pierwszej Rady Nadzorczej zwołać Walne Zgromadzenie, zgodnie z przepisami niniejszego statutu. Istniejące w dniu 1 lipca 1948 r. spółdzielnie wymienione w § 8 statutu stają się członkami Centrali z dniem 1 lipca 1948 r.