Krajowe normy ubytków naturalnych paliw płynnych powstających podczas składowania, przyjmowania i wydawania oraz w transporcie samochodowym.
M.P.1987.2.15
Akt utracił mocZARZĄDZENIE
MINISTRÓW PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO I LEKKIEGO ORAZ KOMUNIKACJI
z dnia 29 grudnia 1986 r.
w sprawie krajowych norm ubytków naturalnych paliw płynnych powstających podczas składowania, przyjmowania i wydawania oraz w transporcie samochodowym.
ZAŁĄCZNIKI
ZAŁĄCZNIK Nr 1
Tabela nr 1
Tabela nr 1
Lp. | Produkt | Ubytki w kg na 1 m2 powierzchni parowania miesięcznie w okresie | |
zimowym | letnim | ||
1 | 2 | 3 | 4 |
1 | Benzyny silnikowe samochodowe | 1,300 | 3,050 |
2 | Benzyny lotnicze, benzole, izooktan techniczny, benzyny ekstrakcyjne, benzyna apteczna i do lamp górniczych | 1,200 | 2,650 |
3 | Paliwa do silników odrzutowych, benzyny do lakierów, nafty | 0,140 | 0,400 |
4 | Oleje napędowe | 0,040 | 0,100 |
5 | Oleje opałowe | 0,050 | 0,100 |
Uwagi: 1. Normy ubytków paliw płynnych, składowanych w zbiornikach z dachami pływającymi, ustala się:
1) na okres letni - w wysokości 80% normy podanej w tabeli,
2) na okres zimowy - w wysokości 70% normy podanej w tabeli.
2. Zbiornik uważa się za naziemny, jeżeli jego dno znajduje się na jednym poziomie lub powyżej najniższej rzędnej przylegającego terenu.
Tabela nr 2
NORMY UBYTKÓW POWSTAJĄCYCH PODCZAS SKŁADOWANIA W ZBIORNIKACH PODZIEMNYCH
Lp. | Produkt | Ubytki w kg na 1 m2 powierzchni parowania miesięcznie w okresie | |
zimowym | letnim | ||
1 | 2 | 3 | 4 |
1 | Benzyny silnikowe samochodowe | 0,390 | 1,200 |
2 | Benzyny lotnicze, benzole, izooktan techniczny, benzyny ekstrakcyjne, benzyna apteczna i do lamp górniczych | 0,350 | 1,000 |
3 | Paliwa do silników odrzutowych, benzyny do lakierów, nafty | 0,070 | 0,160 |
4 | Oleje napędowe | 0,020 | 0,050 |
5 | Oleje opałowe | 0,020 | 0,040 |
Uwaga: Zbiornik o osi głównej pionowej uważa się za podziemny, jeżeli najwyższy poziom cieczy w zbiorniku znajduje się poniżej najniższej rzędnej przylegającego terenu, nie mniej niż 0,2 m.
Do podziemnych zalicza się również zbiorniki o osi głównej poziomej, posiadające obsypanie warstwą ziemi o grubości co najmniej 1 m przy magazynowaniu paliw płynnych, z wyjątkiem olejów opałowych, a co najmniej 0,5 m - przy magazynowaniu olejów opałowych.
Tabela nr 3
NORMY UBYTKÓW POWSTAJĄCYCH PODCZAS SKŁADOWANIA W ZBIORNIKACH PRZEWOŹNYCH, BECZKACH, KANISTRACH ORAZ INNYCH OPAKOWANIACH SKŁADOWANYCH W POMIESZCZENIACH NAZIEMNYCH I NIEZADASZONYCH
Lp. | Produkt | Rodzaj opakowania | Ubytki w procentach w odniesieniu do masy miesięcznie w okresie | |
zimowym | letnim | |||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
1 | Benzyny silnikowe samochodowe | zbiorniki przewoźne, beczki, kanistry | 0,060 | 0,100 |
2 | Benzyny lotnicze, benzole, izooktan techniczny, benzyny ekstrakcyjne, benzyna apteczna i do lamp górniczych | " | 0,040 | 0,080 |
3 | Paliwa do silników odrzutowych, benzyny do lakierów, nafty | " | 0,015 | 0,020 |
4 | Oleje napędowe | " | 0,010 | 0,015 |
Uwaga: Normy ubytków podczas składowania oblicza się w odniesieniu do średniego zapasu w miesiącu.
Tabela nr 4
NORMY UBYTKÓW POWSTAJĄCYCH PODCZAS SKŁADOWANIA W BECZKACH, KANISTRACH ORAZ INNYCH OPAKOWANIACH SKŁADOWANYCH W POMIESZCZENIACH PODZIEMNYCH
Lp. | Produkt | Rodzaj opakowania | Ubytki w procentach w odniesieniu do masy miesięcznie w okresie | |
zimowym | letnim | |||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
1 | Benzyny silnikowe samochodowe | beczki, kanistry | 0,050 | 0,075 |
2 | Benzyny lotnicze, benzole, izooktan techniczny, benzyny ekstrakcyjne, benzyna apteczna i do lamp górniczych | " | 0,040 | 0,050 |
3 | Paliwa do silników odrzutowych, benzyny do lakierów, nafty | " | 0,010 | 0,020 |
4 | Oleje napędowe | " | 0,005 | 0,010 |
Uwaga: Normy ubytków podczas składowania oblicza się w odniesieniu do średniego zapasu w miesiącu.
Tabela nr 5
NORMY UBYTKÓW POWSTAJĄCYCH PRZY PRZYJMOWANIU PALIW
Lp. | Produkt | Ubytki w procentach w odniesieniu do masy przyjętej do: | |||||||
zbiorników | cystern kolejowych i samochodowych | beczek i zbiorników przewoźnych | drobnego opakowania | ||||||
w okresie | w okresie | w okresie | w okresie | ||||||
zimowym | letnim | zimowym | letnim | zimowym | letnim | zimowym | letnim | ||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
1 | Benzyny silnikowe samochodowe | 0,050 | 0,080 | 0,060 | 0,090 | 0,150 | 0,150 | 0,220 | 0,220 |
2 | Benzyny lotnicze, benzole, izooktan techniczny, benzyny ekstrakcyjne, benzyna apteczna i do lamp górniczych | 0,045 | 0,075 | 0,055 | 0,080 | 0,140 | 0,140 | 0,220 | 0,220 |
3 | Paliwa do silników odrzutowych, benzyny do lakierów, nafty | 0,015 | 0,025 | 0,025 | 0,040 | 0,070 | 0,080 | 0,090 | 0,130 |
4 | Oleje napędowe | 0,015 | 0,015 | 0,015 | 0,020 | 0,050 | 0,070 | 0,075 | 0,100 |
5 | Oleje opałowe | 0,040 | 0,035 | 0,040 | 0,035 | 0,050 | 0,040 | - | - |
Tabela nr 6
NORMY UBYTKÓW POWSTAJĄCYCH PRZY WYDAWANIU PALIW
Lp. | Produkt | Ubytki w procentach w odniesieniu do masy wydanej z: | ||||||||||||
zbiorników | cystern kolejowych i samochodowych | beczek i zbiorników przewoźnych | drobnych opakowań | |||||||||||
w okresie | w okresie | w okresie | w okresie | |||||||||||
zimowym | letnim | zimowym | letnim | zimowym | letnim | zimowym | letnim | |||||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |||||
1 | Benzyny silnikowe samochodowe | 0,050 | 0,080 | 0,090 | 0,125 | 0,150 | 0,150 | - | - | |||||
2 | Benzyny lotnicze, benzole, izooktan techniczny, benzyny ekstrakcyjne, benzyna apteczna i do lamp górniczych | 0,045 | 0,075 | 0,055 | 0,080 | 0,140 | 0,140 | 0,220 | 0,220 | |||||
3 | Paliwa do silników odrzutowych, benzyny do lakierów, nafty | 0,015 | 0,025 | 0,025 | 0,040 | 0,070 | 0,080 | 0,090 | 0,130 | |||||
4 | Oleje napędowe | 0,015 | 0,015 | 0,015 | 0,020 | 0,050 | 0,070 | 0,075 | 0,100 | |||||
5 | Oleje opałowe | 0,040 | 0,035 | 0,040 | 0,035 | 0,050 | 0,040 | - | - |
Tabela nr 7
NORMY UBYTKÓW POWSTAJĄCYCH W OGÓLNODOSTĘPNYCH I GARAŻOWYCH STACJACH PALIW
Lp. | Produkt | Ubytki w procentach w odniesieniu do objętości wydawanych paliw w okresie | |
zimowym | letnim | ||
1 | 2 | 3 | 4 |
1 | Benzyny silnikowe (etylina) i mieszanki do dwusuwów | 0,050 | 0,100 |
2 | Olej napędowy | 0,020 | 0,030 |
Uwaga: Normy określone w tabeli dotyczą ubytków powstających podczas składowania, przyjmowania i wydawania.
Tabela nr 8
NORMY UBYTKÓW GAZU PŁYNNEGO POWSTAJĄCYCH PODCZAS SKŁADOWANIA, PRZYJMOWANIA I WYDAWANIA
Lp. | Rodzaj czynności | Ubytki w procentach w odniesieniu do masy w okresie | |
zimowym | letnim | ||
1 | 2 | 3 | 4 |
1 | Przyjmowanie z cystern kolejowych i autocystern do zbiorników oraz ze zbiorników do cystern | 0,150 | 0,200 |
2 | Składowanie w zbiornikach stałych i przenośnych oraz w butlach | 0,220*) | 0,250*) |
3 | Wydawanie ze zbiorników do butli | 0,400 | 0,600 |
4 | Wydawanie ze zbiorników przenośnych (w tym z butli) do butli turystycznych do 5 kg | 10,000 | 10,000 lub 15,000**) |
*) Normy ubytków podczas składowania oblicza się w odniesieniu do średniego zapasu w miesiącu.
**) Norma może być stosowana tylko w razie używania urządzeń typu przelewowego do napełniania butli turystycznych i nie obejmuje pozostałości gazu w butli.
Tabela nr 9
NORMY UBYTKÓW POWSTAJĄCYCH PODCZAS WYDAWANIA I ROZLEWU PALIW DO DROBNYCH OPAKOWAŃ
Lp. | Produkt | Ubytki w procentach w odniesieniu do masy w okresie | |||
zimowym | letnim | ||||
butelki | balony | butelki | balony | ||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
1 | Benzyny ekstrakcyjne | 1,800 | 1,300 | 2,000 | 1,500 |
2 | Benzyny do lakierów | 1,600 | 1,200 | 1,800 | 1,300 |
3 | Nafta do prymusów | 1,700 | - | 1,900 | - |
Tabela nr 10
NORMY UBYTKÓW POWSTAJĄCYCH PODCZAS TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO POJAZDAMI Z CYSTERNĄ
Lp. | Produkt | Odległość przewozu w km | Ubytki w procentach w odniesieniu do masy w okresie | |
zimowym | letnim | |||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
1 | Benzyny silnikowe | do 50 | 0,080 | 0,100 |
51-100 | 0,100 | 0,150 | ||
101-200 | 0,110 | 0,170 | ||
powyżej 200 | 0,180 | 0,200 | ||
2 | Benzyny lotnicze, benzole, izooktan techniczny, benzyny ekstrakcyjne, benzyna apteczna i do lamp górniczych | do 50 51-100 101-200 powyżej 200 | 0,020 0,050 0,070 0,090 | 0,030 0,080 0,090 0,130 |
3 | Paliwa do silników odrzutowych, benzyny do lakierów | do 50 51-100 | 0,020 0,040 | 0,030 0,060 |
101-200 | 0,060 | 0,080 | ||
powyżej 200 | 0,070 | 0,110 | ||
4 | Nafty i oleje napędowe | do 50 | 0,010 | 0,020 |
51-100 | 0,020 | 0,050 | ||
101-200 | 0,030 | 0,070 | ||
powyżej 200 | 0,050 | 0,090 | ||
5 | Oleje opałowe | do 200 | 0,050 | 0,080 |
powyżej 200 | 0,070 | 0,090 |
ZAŁĄCZNIK Nr 2
INSTRUKCJA W SPRAWIE STOSOWANIA NORM UBYTKÓW
INSTRUKCJA W SPRAWIE STOSOWANIA NORM UBYTKÓW
1. Normy ubytków służą do obliczania dopuszczalnych ubytków naturalnych i określania, czy rzeczywiste ubytki mieszczą się w granicach norm, czy też je przekraczają. Faktyczne ubytki powstałe w okresie obliczeniowym ustala się i rozlicza wyłącznie na podstawie spisu z natury. Rzeczywiste ubytki wykraczające poza granice ustalone normami ubytków należy traktować jako niedobory ponadnormatywne.
2. Ubytki w granicach norm i ubytki faktyczne ustala się i rozlicza zgodnie z zarządzeniem Ministra Gospodarki Materiałowej z dnia 14 grudnia 1983 r. w sprawie zasad opracowywania i stosowania norm ubytków naturalnych oraz stałego doskonalenia metodyki ustalania wysokości ubytków w gospodarce magazynowej i transporcie (Monitor Polski Nr 42, poz. 243).
3. W zależności od miejsca powstania oraz czynności związanych z obrotem ubytki dzielą się na powstające w czasie:
1) przyjmowania i wydawania,
2) składowania,
3) transportu.
4. Ogólne wielkości ubytków w granicach norm ustala się przez sumowanie norm ubytków powstałych przy składowaniu, przyjmowaniu, wydawaniu oraz w transporcie, oddzielnie dla każdego asortymentu za dany okres obliczeniowy, zgodnie z tabelami norm ubytków.
5. Przy obliczaniu ubytku powstałego częściowo w okresie letnim i zimowym sumuje się wielkości obliczane oddzielnie dla każdego okresu.
6. Przez okres letni rozumie się okres od dnia 1 kwietnia do dnia 31 października, a przez okres zimowy - okres od dnia 1 listopada do dnia 31 marca.
Przepisy szczegółowe.
7. Normy ubytków powstających w zbiornikach oblicza się w kilogramach od powierzchni parowania za okres obliczeniowy. Za każdy dzień składowania nalicza się 1/30 normy miesięcznej.
8. Powierzchnię parowania dla każdego poziomego i pionowego zbiornika cylindrycznego ustala się jako wielkość niezmienną na podstawie ekspertyzy terytorialnie właściwego urzędu miar lub według wzorów (1) i (2).
9. Dla pionowych zbiorników cylindrycznych powierzchnie parowania oblicza się na podstawie tablic objętości zbiorników według wzoru:
V
F = ---- (1)
H
gdzie: F - powierzchnia parowania w m2,
V - objętość płynu w litrach, odpowiadająca połowie maksymalnej wysokości słupa płynu, odczytanej w tablicach objętości zbiorników dla danego zbiornika,
H - połowa maksymalnej wysokości słupa cieczy w milimetrach, odczytana w tablicach objętości zbiorników dla danego zbiornika.
10. W zależności od średniego wykorzystania objętości pionowych zbiorników cylindrycznych w okresie obliczeniowym normy ubytków podane w tabelach nr 1 do 2*) mnoży się przez współczynnik przeliczeniowy ustalony następująco:
średnie wykorzystanie | 80% powyżej | 70% | 60% | 50% | 40% | 30% | 20% i poniżej |
współczynnik przeliczeniowy | 1,0 | 1,5 | 2,0 | 2,5 | 3,0 | 3,5 | 4,3 |
11. Średnie wykorzystanie zbiornika oznacza stosunek procentowy średniej arytmetycznej codziennych końcowych stanów zapasów wykazanych w kartotece zbiornika w okresie obliczeniowym do określonego w tonach dopuszczalnego napełnienia zbiornika. Dopuszczalne napełnienie oblicza się mnożąc maksymalną objętość podaną w tablicach objętości zbiorników przez gęstość produktu, ustaloną w dniu inwentaryzacji.
12. Do zbiorników cylindrycznych z dachami pływającymi, bez względu na stopień wykorzystania objętości, należy stosować współczynnik przeliczeniowy 1,0.
13. Dla poziomych zbiorników cylindrycznych określa się powierzchnię parowania przy przyjętym napełnieniu zbiornika równym 75% jego objętości, niezależnie od stopnia napełnienia zbiornika. Powierzchnię tę oblicza się według wzoru:
F = 0,865 x d x 1 (2)
gdzie: F - powierzchnia parowania w m2,
d - średnica zbiornika w metrach,
l - długość zbiornika w metrach,
0,865 - stały współczynnik.
14. Ubytki powstałe podczas składowania w okresie obliczeniowym ustala się oddzielnie dla każdego produktu według wzoru:
X = (F1 x H1 + F2 x H2 + ... Fn x Hn) x E (3)
gdzie: X - dopuszczalny ubytek w kilogramach,
F1...n - powierzchnia parowania zbiorników, w których przechowywano produkt w okresie obliczeniowym, w m2,
H1...n - liczba miesięcy, w ciągu których produkt był przechowywany,
E - norma ubytków w kg/m2 powierzchni parowania miesięcznie, zgodnie z tabelami nr 1 i 2*).
Przykład:
Przechowuje się benzynę samochodową w 3 stojących zbiornikach naziemnych nie izolowanych o objętości po 700 m3. Powierzchnia parowania zbiorników wynosi po 99 m2. Należy obliczyć ubytek za jeden kwartał w okresie letnim, gdy zbiorniki były wykorzystane średnio w 75%, 60% i 90%, a czas składowania wynosił odpowiednio 3 miesiące, 2 miesiące i miesiąc. Według tabeli nr 1*) norma ubytku dla benzyny silnikowej samochodowej w okresie letnim wynosi 3,050 kg/m2 miesięcznie. Współczynnik wynikający ze stopnia wykorzystania zbiorników kształtuje się dla poszczególnych zbiorników w wysokości odpowiednio 1,25, 2,0, 1,0. Ubytek wynosi w zbiorniku:
I 99 x 3 x 3,050 x 1,25 = 1.132,3 kg,
II 99 x 2 x 3,050 x 2,0 = 1.207,8 kg,
III 99 x 2,5 x 3,050 x 1,0 = 754,9 kg.
15. Ubytki powstające podczas składowania paliw w zbiornikach przewoźnych, beczkach, kanistrach oraz innych opakowaniach oblicza się w procentach w odniesieniu do masy średniego miesięcznego zapasu według wzoru:
X = 0,01 x Q x E x H (kg) (4)
gdzie: X - ubytek podczas składowania w kg,
Q - średni miesięczny zapas paliwa w kg,
E - norma ubytku według tabeli nr 3*),
H - liczba miesięcy składowania.
16. Średni zapas oblicza się przez dodanie codziennych końcowych stanów zapasów wykazywanych w kartotece towarowej za okres obliczeniowy i podzielenie uzyskanej sumy przez liczbę dni okresu obliczeniowego.
17. Ubytki powstające podczas przyjmowania i wydawania oblicza się w kilogramach od masy przyjętego lub wydanego produktu według wzoru:
R = 0,01 x (P1 x E1 + P2 x E2 + ... + Pn x En) (5)
gdzie: R - ubytek w kilogramach,
P1, P2 ...Pn - masa przyjętego lub wydanego produktu w kilogramach,
E1, E2 ...En - normy ubytków powstających w czasie przyjmowania lub wydawania według tabel nr 5 i 6*).
18. Przy operacjach wewnątrzzakładowych w czasie przepompowywania paliw ze zbiornika do zbiornika ubytek oblicza się tak, jak przy wydawaniu i przyjmowaniu.
19. Wielkość ubytków paliw, powstających w ogólnodostępnych i garażowych stacjach paliw, oblicza się od objętości wydanych produktów w okresie obliczeniowym na podstawie norm ubytków według tabeli nr 7*).
20. Ubytki gazu płynnego powstające podczas przyjmowania, składowania i wydawania oblicza się według wzorów (4) i (5), z zastosowaniem norm ubytków podanych w tabeli nr 8*).
21. Ubytki powstające przy rozlewie do drobnych opakowań oblicza się od masy produktu nalanego do drobnego opakowania, z uwzględnieniem opakowania i okresu zimowego lub letniego i z zastosowaniem norm określonych w tabeli nr 9*).
22. Ubytki paliw powstające w czasie transportu ustala się oddzielnie dla każdej dostawy przez pomnożenie masy produktu przewożonego przez wielkość normy podanej w tabeli nr 10*), z uwzględnieniem okresu letniego lub zimowego oraz odległości przewozu.
______
*) Dotyczy tabel określonych w załączniku nr 1 do zarządzenia.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »