Rozdział 3 - Fundusze zjednoczeń. - Gospodarka finansowa zjednoczeń przedsiębiorstw państwowych objętych planowaniem centralnym.

Monitor Polski

M.P.1961.79.329

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1966 r.

Rozdział  III.

Fundusze zjednoczeń.

§ 3. Zjednoczenia tworzą i dysponują następującymi funduszami:

1) funduszem statutowym,

2) funduszem rezerwowym,

3) funduszem inwestycyjnym,

4) funduszem administracyjnym.

§ 4. 1 Zjednoczenia mogą również tworzyć i dysponować innymi funduszami na podstawie odrębnych przepisów; w szczególności zjednoczenia mogą dysponować funduszem postępu technicznego oraz częścią funduszu amortyzacyjnego przedsiębiorstw.

§ 5. Źródłem tworzenia funduszów mogą być:

1) zyski przedsiębiorstw,

2) wpłaty przedsiębiorstw w formie narzutów na koszty własne,

3) środki budżetu Państwa,

4) odpisy amortyzacyjne przedsiębiorstw,

5) dochody z działalności gospodarczej zjednoczeń,

6) inne środki określone odrębnymi przepisami.

a) Fundusz statutowy zjednoczenia.

§  6.

1. Fundusz statutowy zjednoczenia powinien równać się wartości przydzielonych mu środków trwałych, a w razie prowadzenia działalności gospodarczej - także równowartości normatywu środków obrotowych lub jego części po potrąceniu pasywów stałych.

2. Fundusz statutowy zjednoczenia podlega zwiększeniu o:

1) wartość przejętych do eksploatacji zakończonych inwestycji,

2) wartość nieodpłatnie przejętych innych środków trwałych.

3. Fundusz statutowy zjednoczenia ulega zmniejszeniu o:

1) wartość nieodpłatnie przekazanych środków trwałych,

2) poniesioną stratę na działalności gospodarczej zjednoczenia nie pokrytą z funduszu rezerwowego lub z innych źródeł.

4. Poza przypadkami, o których mowa w ust. 2 i 3, fundusz statutowy zjednoczenia może ulegać zwiększeniu lub zmniejszeniu w razie przeszacowania środków trwałych i obrotowych na skutek urzędowej zmiany cen oraz w innych przypadkach określonych odrębnymi przepisami.

b) Fundusz rezerwowy zjednoczenia.

§  7.

1. Fundusz rezerwowy zjednoczenia ustala się w wysokości 10% łącznej sumy planowanych na dany rok odpisów na fundusze rozwoju przedsiębiorstw zgrupowanych w zjednoczeniu. Minister Finansów może w uzgodnieniu z zainteresowanymi ministrami ustalić górną granicę funduszu rezerwowego dla poszczególnych zjednoczeń, z uwzględnieniem pozostałości tego funduszu za lata poprzednie; wpływy na ten fundusz przekraczające ustaloną granicę podlegają przekazaniu na fundusz rezerwowy ministerstwa.

2. Ministrowie mogą ustalić wysokość funduszu rezerwowego poszczególnych zjednoczeń na poziomie wyższym lub niższym od ustalonego w ust. 1, pod warunkiem że łączna wysokość tego funduszu dla wszystkich zjednoczeń wchodzących w skład danego resortu nie przekroczy granicy określonej w ust. 1.

3. Ustalenie łącznej wysokości funduszu rezerwowego całego resortu na poziomie wyższym od ustalonego w ust. 1 wymaga zgody Ministra Finansów.

§  8.

1. Fundusz rezerwowy zjednoczenia tworzy się z części zysków przedsiębiorstw, która podlega przekazaniu do zjednoczenia. Jeżeli środki te są niewystarczające dla utworzenia funduszu rezerwowego w wysokości podanej w § 7 ust. 1, zjednoczenia mogą otrzymywać dotację z budżetu na uzupełnienie brakującej kwoty funduszu rezerwowego do poziomu planowanego.

2. Odpisy na fundusz rezerwowy zjednoczenia dokonywane są z uwzględnieniem faktycznych odpisów na fundusz rozwoju przedsiębiorstw. Planowana dotacja z budżetu na fundusz rezerwowy zjednoczenia nie ulega zmianie bez względu na wysokość przelewów przedsiębiorstw z tytułu zysków.

§ 9. Oprócz środków, o których mowa w § 8, na fundusz rezerwowy zjednoczenia przeznacza się środki z następujących źródeł:

1) z części nadwyżek środków obrotowych przedsiębiorstw na początek roku, ustalanych zgodnie z obowiązującymi przepisami,

2) ze środków pozostających na rachunku zjednoczeń po dokonaniu rozliczeń z budżetem,

3) z pozostałości środków przeznaczonych na utrzymanie zjednoczeń po zakończeniu roku,

4) z innych źródeł określonych odrębnymi przepisami.

§  10.

1. Fundusz rezerwowy zjednoczenia może być przeznaczony na następujące cele:

1) na pokrycie niedoboru środków obrotowych przedsiębiorstw na początek roku, o ile przedsiębiorstwa nie mają możności pokrycia tego niedoboru z własnych środków, a zjednoczenie uzna jego pokrycie za słuszne,

2) na dokonanie rozliczenia z budżetem z tytułu wpłat z zysku, jeśli środki na ten cel pozostające do dyspozycji zjednoczenia są niewystarczające,

3) na dokonywanie rozliczeń z przedsiębiorstwami z tytułu dotacji, jeśli terminy wpłat z zysku przedsiębiorstw są późniejsze od terminów udzielenia dotacji,

4) na udzielenie gwarancji dla banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów przedsiębiorstwom,

5) na pokrycie dodatkowych potrzeb finansowania przedsiębiorstw, wynikłych wskutek przyjęcia przez przedsiębiorstwa wykonania zleconych im przez zjednoczenia, a nie przewidzianych w planach zadań produkcyjnych; w niezbędnych przypadkach zjednoczenia mogą otrzymać środki na ten cel z budżetu Państwa w trybie przewidzianym w obowiązujących przepisach,

6) 2 na zasilenie funduszu inwestycyjno-remontowego, z tym że środki te mogą być przeznaczone wyłącznie na wykonanie remontów i inwestycji mających na celu usunięcie skutków awarii bądź przedsięwzięć szczególnie ważnych i dających szybkie efekty ekonomiczne; decyzje w tych sprawach powinny być podejmowane przez właściwego ministra w porozumieniu z Prezesem Narodowego Banku Polskiego lub z dyrektorem naczelnym właściwego banku kontrolującego inwestycje przedsiębiorstw,

7) na zasilenie funduszów niezbędnych do prowadzenia własnej działalności gospodarczej,

8) na inne cele określone odrębnymi przepisami.

2. Wypłaty dla przedsiębiorstw, o których mowa w ust. 1, dokonywane być mogą w formie dotacji lub pożyczki.

3. Przy udzielaniu przedsiębiorstwom kredytów z gwarancją, o której mowa w ust. 1 pkt 4, banki finansujące - po uzgodnieniu z zainteresowanym zjednoczeniem - mogą na zabezpieczenie kredytów winkulować tytułem gwarancji część funduszu rezerwowego również w wysokości niższej od wysokości udzielonego kredytu.

c) Fundusz inwestycyjny zjednoczenia.

§  11.

1. Na fundusz inwestycyjny zjednoczenia przeznacza się część amortyzacji przedsiębiorstw, podlegającą przekazaniu do zjednoczenia, w wysokości kwot niezbędnych do zrealizowania inwestycji przewidzianych w narodowym planie gospodarczym.

2. Jeżeli część amortyzacji przedsiębiorstw podlegająca przekazaniu do zjednoczenia jest niewystarczająca dla utworzenia funduszu inwestycyjnego, zjednoczenie może przeznaczyć na uzupełnienie brakującej kwoty, do poziomu planowanego, część wpłat z zysku przedsiębiorstw, jednakże w ramach ustalonego dla zjednoczenia wskaźnika podziału zysku, oraz otrzymać dotację z budżetu.

3. Zasady wykorzystania funduszu inwestycyjnego regulują odrębne przepisy.

d) Fundusz administracyjny zjednoczenia.

§  12.

1. Fundusz administracyjny zjednoczenia tworzy się z wpłat obciążających koszty własne przedsiębiorstw zgrupowanych w zjednoczeniu. Wysokość tych wpłat w formie wskaźników procentowych od planowanego poziomu kosztów własnych ustalają dla przedsiębiorstw zjednoczenia w ramach łącznych wskaźników ustalonych dla nich przez właściwe ministerstwo. Łączne wskaźniki procentowe od planowanego poziomu kosztów własnych dla ministerstw ustala Ministerstwo Finansów.

2. Określona zgodnie z ust. 1 kwota wpłat nie ulega zmianie w razie zmiany poziomu kosztów.

3. Z funduszu administracyjnego zjednoczenia pokrywane są wydatki zjednoczenia zarówno osobowe, jak i rzeczowe łącznie z wydatkami na kapitalne remonty i inwestycje stanowiące zakupy ruchomości, służące do wykonania przez zjednoczenie jego działalności administracyjnej. Zjednoczenia nie dokonują amortyzacji środków trwałych przeznaczonych dla potrzeb działalności administracyjnej.

4. Niewykorzystane w danym roku środki funduszu administracyjnego podlegają przekazaniu w ostatnim dniu każdego roku w całości na fundusz rezerwowy zjednoczenia.

§ 13. Wysokość wpłat na fundusz administracyjny zjednoczenia, przypadająca na poszczególne przedsiębiorstwa, jak również sposób i terminy wpłat ustala dyrektor zjednoczenia po zaopiniowaniu przez kolegium zjednoczenia w trybie obowiązujących przepisów.

§  14.

1. Zjednoczenia ujmują koszty swej działalności administracyjnej w rocznych preliminarzach działalności administracyjnej.

2. Zjednoczenia sporządzają preliminarze działalności administracyjnej na podstawie wytycznych właściwych ministerstw, w ramach wskaźników narodowego planu gospodarczego i budżetu.

3. Przez wytyczne, o których mowa w ust. 2, należy rozumieć w szczególności:

1) wskaźniki wpłat przedsiębiorstw, o których mowa w § 12 ust. 1,

2) liczbę zatrudnionych oraz osobowy i bezosobowy fundusz płac, z uwzględnieniom przepisów § 16 ust. 3,

3) wysokość nakładów na inwestycje i kapitalne remonty.

4. Preliminarz działalności administracyjnej zjednoczenia, opracowany zgodnie z przepisami ust. 2 i 3, zatwierdza dyrektor zjednoczenia w trybie obowiązujących przepisów.

5. Właściwi ministrowie informują Ministra Finansów o podziale wskaźników, o których mowa w ust. 2, między poszczególne zjednoczenia.

§  15.

1. Zatwierdzone przez dyrektora zjednoczenia preliminarze działalności administracyjnej stanowią dla banku finansującego podstawę do finansowania działalności zjednoczeń.

2. Ogólna suma zatwierdzonego preliminarza działalności administracyjnej stanowi dla oddziału banku finansującego górną granicę finansowania wydatków związanych z utrzymaniem zjednoczenia, z uwzględnieniem przepisów § 16 ust. 3.

3. Wykorzystanie funduszu płac przez zjednoczenia podlega kontroli bankowej według zasad określonych odrębnymi przepisami.

§  16.

1. Dyrektor zjednoczenia uprawniony jest do dokonywania zmian w preliminarzu działalności administracyjnej, polegających na przesunięciach pomiędzy poszczególnymi pozycjami wydatków, z zastrzeżeniami wynikającymi z ust. 2.

2. Zmiany w preliminarzu powodujące zwiększenie ogólnej jego kwoty, kwoty preliminowanych wydatków osobowych, kwoty na nagrody oraz kwoty wydatków o charakterze inwestycyjnym - mogą następować jedynie za zgodą właściwego ministra. Zgody właściwego ministra wymaga również zmniejszenie preliminowanych wydatków na inwestycje i kapitalne remonty.

3. W razie konieczności rozszerzenia działalności zjednoczenia, a w szczególności potrzeby koncentracji niektórych funkcji należących do przedsiębiorstw, właściwi ministrowie mogą w ramach łącznej liczby zatrudnionych i funduszu płac, zatwierdzonych dla zjednoczenia i zgrupowanych w nim przedsiębiorstw, zwiększyć plan zatrudnienia i funduszu płac zjednoczenia, zwiększając odpowiednio narzuty na utrzymanie zjednoczenia.

4. Zwiększenia narzutów, o którym mowa w ust. 3, właściwi ministrowie dokonują również w tych przypadkach, gdy na skutek tego zwiększenia następuje przekroczenie ustalonych dla ministerstw, zgodnie z § 12 ust. 1, łącznych wskaźników procentowych od planowanego poziomu kosztów własnych - pod warunkiem, że zwiększenie to nie spowoduje pogorszenia w danym roku salda łącznych dochodów i wydatków budżetowych ministerstwa.

e) Fundusz amortyzacyjny.

§  17.

1. Środki funduszu amortyzacyjnego przedsiębiorstw przekazane do zjednoczenia pozostają w całości lub części w jego dyspozycji. W razie pozostawienia do dyspozycji zjednoczenia części środków funduszu amortyzacyjnego przedsiębiorstw pozostała część tych środków podlega odprowadzeniu na rachunek bankowy amortyzacji scentralizowanej w banku finansującym inwestycje centralne.

2. Środki pozostające do dyspozycji zjednoczeń są przeznaczone na fundusz inwestycyjny zjednoczeń lub też na zasilenie funduszów inwestycyjnych przedsiębiorstw w ramach wskaźników podziału amortyzacji ustalonych dla zjednoczeń.

3. Właściwi ministrowie, po uzgodnieniu z centralą właściwego banku, mogą zezwolić dyrektorom zjednoczeń na dokonywanie redystrybucji między zgrupowane w zjednoczeniu przedsiębiorstwa nie zaangażowanej części środków funduszu amortyzacyjnego (odpisów amortyzacyjnych) pozostającego do dyspozycji przedsiębiorstw zgodnie z § 19 ust. 1 powołanej w § 1 uchwały nr 387 Rady Ministrów z dnia 17 listopada 1960 r.

§  18.

1. Zjednoczenia ustalają wskaźniki podziału amortyzacji na część pozostającą do dyspozycji przedsiębiorstw i na część podlegającą przekazaniu do zjednoczenia w ramach wskaźników dla nich ustalonych.

2. Przy ustalaniu wskaźników podziału amortyzacji należy uwzględnić założenia w zakresie planowanych rozmiarów kapitalnych remontów i inwestycji oraz ich podziału, jak również założenia w zakresie udziału funduszu rozwoju przedsiębiorstw w finansowaniu inwestycji.

3. Zjednoczenia mogą dokonywać zmiany wskaźników, o których mowa w ust. 1, w razie zmiany wskaźników podziału amortyzacji ustalonych dla zjednoczeń. W innych przypadkach zmiana wskaźników wymaga zgody właściwego ministra, z tym że zmiana ta nie może spowodować zmiany wskaźników podziału amortyzacji ustalonej dla zjednoczenia.

¹ § 4 zmieniony przez § 1 pkt 1 uchwały nr 58 z dnia 29 stycznia 1963 r. (M.P.63.14.78) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 1 stycznia 1963 r.

² § 10 ust. 1 pkt 6 zmieniony przez § 1 pkt 2 uchwały nr 58 z dnia 29 stycznia 1963 r. (M.P.63.14.78) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 1 stycznia 1963 r.